Ζάνε Ιερώνυμος Girolamo Zane

Image

Βενετός ναύαρχος. Κατά τις παραμονές της τουρκικής εκστρατείας για κατάληψη της Κύπρου το 1570, και όταν ύστερα από μεγάλη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση η Βενετία επείσθη ότι η τουρκική επίθεση επέκειτο, ο Ιερώνυμος Ζάνε διορίστηκε στις 27.3.1570 ανώτατος αρχηγός του βενετικού στόλου. Έμπειρος περί τα στρατιωτικά και με μεγάλη πείρα, ο Ζάνε δεν είχε όμως απόλυτη εξουσία. Ως βοηθοί του διορίστηκαν από τη βενετική σύγκλητο δυο ναύαρχοι, ο Αντώνιος Κανάλε (Antonio Canale) και ο Ιάκωβος Κέλσι (Jacomo Celsi), ενώ διοικητής των στρατευμάτων της ξηράς διορίστηκε ο Σφόρτζα Παλλαβιτσίνο (Sforza Pallavicino). Oι τέσσερις, θα αποτελούσαν συμβούλιο που θα έπαιρνε συλλογικές αποφάσεις.

 

Με σκοπό να ενισχυθεί η Κύπρος ώστε ν' αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η τουρκική επίθεση, ο βενετικός στόλος υπό τον Ζάνε αναχώρησε από τη Βενετία στις 31.3.1570. Πήγε στη Ζάρα κι αργότερα στην Κέρκυρα, αναμένοντας τις ενισχύσεις που θα έστελναν ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος Β' και ο πάπας. Επειδή οι ενισχύσεις καθυστερούσαν, ο Ζάνε διατάχθηκε από τη Βενετία να πλεύσει προς την Κύπρο έστω και με τις δικές του μόνο δυνάμεις. Στις 4.8.1570 έφθασε στη Σούδα της Κρήτης, όπου τελικά συνάντησε τις συμμαχικές ισπανικές και παπικές δυνάμεις. Των ισπανικών δυνάμεων ηγείτο ο πρίγκιπας Ιωάννης Αντρέας Ντόρια (Ioannes Andreas Doria), του οποίου οι διαφωνίες με τον Ζάνε και τους λοιπούς απέβησαν καταστροφικές.

 

Εκτός από τις διαφωνίες, σημειώθηκαν και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, καθώς και εξάντληση και ασθένειες μεταξύ των πληρωμάτων των πλοίων. Ακόμη οι ασαφείς εντολές και η σύγχυση ως προς τις εξουσίες των ναυάρχων, εμπόδισαν τελικά τον Ιερώνυμο Ζάνε να προσπαθήσει να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στην Κύπρο. Ενώ ο στόλος αδρανούσε πλέοντας μεταξύ Κρήτης, Ρόδου και Καστελλορίζου, έφθασε η είδηση για την πτώση της Λευκωσίας (9.9.1570), ενώ η Αμμόχωστος επολιορκείτο στενά από τη ξηρά και τη θάλασσα. Παρά τις αντιδράσεις των άλλων ναυάρχων, ο Ντόρια εγκατέλειψε τότε την όλη προσπάθεια και έπλευσε με τις δικές του δυνάμεις προς την Ιταλία γιατί, όπως είπε, οι εντολές που είχε ήταν να ενισχύσει την Λευκωσία η οποία όμως είχε ήδη απολεσθεί. Τότε ο στόλος διαλύθηκε.

 

Μηδαμινή ήταν τελικά η όλη βοήθεια που εστάλη στην Αμμόχωστο. Κατά την 11μηνη εποποιία της αντίστασης της πόλης κατά των Τούρκων, οι υπερασπιστές της δεν είχαν πάψει να προσμένουν την άφιξη του σωτήριου στόλου που τελικά δεν ήλθε. Μόνο όταν έχασαν πια κάθε ελπίδα, και αφού εξάντλησαν και τα πολεμοφόδια και τις λοιπές προμήθειές τους, οι Βενετοί παρέδωσαν την πόλη.

 

Στην όλη αποτυχημένη του προσπάθεια, ο ναύαρχος Ζάνε είχε μαζί του, ως βοηθό, τον γιο του Ματθαίο Ζάνε.