Υγρά οικιακά απόβλητα

Στα υγρά οικιακά απόβλητα συγκαταλέγονται τα οικιακά, όμβρια και βιομηχανικά απόβλητα, τα οποία βρίσκονται στα όρια μιας πόλης ή κοινότητας. Για αυτό και ορίζονται και ως αστικά υγρά απόβλητα.

Στην εικόνα 1 παρουσιάζεται η συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία και η αξιοποίηση των υγρών οικιακών αποβλήτων, η οποία καθορίστηκε στην ευρωπαϊκή οδηγία 91/271/ΕΟΚ το έτος 1991 και αποσκοπεί στην προστασία των επιφανειακών, υπογείων νερών, του εδάφους και της θάλασσας από τον ευτροφισμό¹.

Βασικά σημεία της ευρωπαϊκής οδηγίας 91/271/ΕΟΚ

Τα κράτη μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης πρέπει να:

*επεξεργάζονται τα υγρά οικιακά απόβλητα λύματα άνω των 2.000 ατόμων

* να προστατεύουν τις αστικές περιοχές από υπερχειλίσεις όμβριων υδάτων

*παρακολουθούν τις επιδόσεις των σταθμών επεξεργασίας

*παρακολουθούν τη διάθεση και επαναχρησιμοποίηση της λυματολάσπης

*παρακολουθούν την ποιότητα των βιομηχανικών αποβλήτων που απορρίπτονται σε αποχετευτικά δίκτυα αστικών λυμάτων.

Επισημαίνεται δε, ότι στον ορισμό «υγρά οικιακά απόβλητα» δεν περιλαμβάνονται τα υγρά απόβλητα από την θερμορύθμιση και τα στερεά απόβλητα από την άλμη, η οποία παράγεται από την αφαλάτωση του θαλάσσιου νερού.

Επίσης στα «υγρά οικιακά απόβλητα» δεν συγκαταλέγονται τα υγρά απόβλητα από τα γεωργοκτηνοτροφικά υγρά απόβλητα, από πτηνο-, αγελαδο- και αιγοπροβατοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις καθώς επίσης από ελαιουργείων.

Η Κύπρος πρωτοστατεί και με την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας περί αποχετευτικών συστημάτων (Ν108(Ι)/2004) με την ευρωπαϊκή οδηγία 91/271/ΕΟΚ έχει καταφέρει να ενσωματώσει περίπου 20 εκ. m³ ψηλής ποιότητας ανακυκλωμένου νερού στο υδατικό ισοζύγιο, το οποίο πλέον διατίθεται σε όλες τις αρδευτικές καλλιέργειες σύμφωνα με τον Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής².

Επίσης ποσότητες ανακυκλωμένου νερού διατίθενται για τον εμπλουτισμό των υδροφορέων στις περιοχές Έζουσας και Ακρωτηρίου συμβάλλοντας στην ανάσχεση της θαλάσσιας διείσδυσης και μακροπρόθεσμα στη βελτίωση της ποιότητας των παράκτιων υδροφορέων. Είναι μια σημαντική εναλλακτική πηγή άρδευσης η οποία, στις περιοχές όπου εφαρμόζεται, συμβάλλει επίσης στη μείωση της υπεράντλησης των υπογείων υδάτων².

Μέχρι το 2023 αναμένεται μια ενίσχυση του υδατικού ισοζυγίου ακόμη κατά 20 εκ. m³. Οι ετήσιες παραγόμενες ανακυκλωμένου νερού ανέρχονται στα 65 εκ. m³ και αντιστοιχούν στο 82,3% συλλογής των υγρών οικιακών αποβλήτων της πατρίδας μας².

Το ΤΑΥ έχει επιτύχει τη βέλτιστη κατανομή των διαθέσιμων υδάτινων πόρων για όλες τις χρήσεις. Η εκτιμώμενη ετήσια ζήτηση νερού για τις Ελεύθερες Περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανέρχεται σε 270 70 εκ. m³, ενώ η δυνητική χωρητικότητα αποθήκευσης στα φράγματα, στις αφαλατώσεις και στους βιολογικούς ανέρχεται ως εξής³:

άνω των 300 εκ. m³ σε φράγματα
άνω των 70 εκ. m³ σε αφαλατώσεις και
άνω των 20 εκ. m³ σε βιολογικούς σταθμούς (μέχρι 2026 άνω των 40 εκ. m³)

Η αξιοποίηση των όμβριων θα μπορούσε επίσης να ενταχθεί στο υδατικό ισοζύγιο και θα εξοικονομούσε ποσότητες νερού σε κάθε οικία με την ενσωμάτωση του βρόχινου νερού από τις στέγες για:

*πότισμα δένδρων και λαχανικών στους κήπους

*τεχνητό εμπλουτισμό στη διοχέτευση στον πρώην απορροφητικών λάκκων

*διοχέτευση στα καζανάκια τουαλετών.

Ο δικοινοτικός βιολογικός σταθμός “Μιας Μηλιάς“ προσδιορίζει αλληλεξάρτηση

και αποδεικνύει συνεργασία μεταξύ των Τ/Κ και Ε/Κ σε ολόκληρη την Λευκωσία.

Το νέο εργοστάσιο επεξεργασίας λυμάτων “Μιας Μηλιάς“ (εικόνα 2) έχει ημερήσια δυναμικότητα 30.000 m³ και περιλαμβάνει σύστημα τριτοβάθμιας επεξεργασίας με τη χρήση της τεχνολογίας των μεμβρανών. Εξυπηρετεί τις δημαρχούμενες περιοχές Λευκωσίας, Αγ. Δομετίου, Έγκωμης, τμήματα των δημαρχούμενων περιοχών Στροβόλου και Αγλαντζιάς καθώς και τμήμα της κατεχόμενης περιοχής Λευκωσίας³.

Επισημαίνεται, ότι τα υγρά οικιακά απόβλητα των Ε/Κ διοχετεύονται σε κεντρικά φρεάτια του κατεχόμενου δήμου Λευκωσίας και μεταφέρονται με κεντρικούς αγωγούς στον δικοινοτικό βιολογικό σταθμό “Μιας Μηλιάς“.

“Επανένωση οικοσυστήματος τώρα“

Με την πολύχρονη πλέον τεχνογνωσία και την εφαρμογή μιας υδατικής πολιτικής του τμήματος αναπτύξεως υδάτων (ΤΑΥ), η οποία βασίζεται στην φιλοσοφία της αειφόρου ανάπτυξης, θα μπορούσε άμεσα να στηρίξει και οικονομικά στην κατασκευή μονάδων αφαλατώσεων, κεντρικών αποχετευτικών και βιολογικών σταθμών στα Κατεχόμενα.

Δημιουργεί άμεσα προϋποθέσεις στην υλοποίηση του πυλώνα “επανένωση οικοσυστήματος τώρα“, αφού επιτυγχάνεται:

*μείωση υδατικής εξάρτησης Τ/Κ από την Τουρκία

*αύξηση της αμφίδρομης αλληλεξάρτησης σχέσης μεταξύ Τ/Κ και Ε/Κ

Στον 2ο πυλώνα “οικονομική ανάπτυξη“ προσφέρονται:

*μείωση εξαγωγής κυπριακού (Τ/Κ) συναλλάγματος για αγορά νερού

*μείωση κόστους παραγωγής γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων

*αύξηση ανταγωνιστικότητας των κυπριακών γεωργικών προϊόντων

Στον 3ο πυλώνα “κοινωνικής συνοχής“ προσφέρονται:

*δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην γεωργία και κτηνοτροφία

*αύξηση συνεργασίας μεταξύ Τ/Κ και Ε/Κ

Στον 4ο πυλώνα “προστασία φυσικών πόρων και περιβάλλοντος“ επιτυγχάνονται:

*μείωσης άντλησης ποσοτήτων από τα κυπριακά υδροφόρα στρώματα