Ευδοξία αυτοκράτειρα
Αυτοκράτειρα της Κωνσταντινουπόλεως, σύζυγος του αυτοκράτορα Αρκαδίου (395 - 408 μ.Χ.). Ήταν κόρη του Φράγκου στρατηγού Bauto και γεννήθηκε το 375 μ.Χ. Είναι γνωστή με το επίθετο Αιλία. Ο θάνατός της, από άμβλωση, συνέβη πιθανότατα το 404 μ.Χ. Απέκτησε τέσσερις κόρες κι ένα γιο, τον Θεοδόσιο, που έγινε αυτοκράτορας το 408.
Η Ευδοξία είναι γνωστή για τη μεγάλη διαμάχη της με τον πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωάννη τον Χρυσόστομο, τον οποίο και εκθρόνισε επειδή σε κηρύγματα του ασκούσε καυστική κατ’ αυτής κριτική. Αποτέλεσμα της εξορίας του ήταν να ξεσηκωθεί ο λαός της Κωνσταντινουπόλεως, να σημειωθούν σοβαρές ταραχές και να δημιουργηθεί ευρύτερη εκκλησιαστική κρίση.
Στη διαμάχη της Ευδοξίας με τον ιεράρχη Ιωάννη τον Χρυσόστομο, αναμείχθηκε και ο Κύπριος αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας άγιος Επιφάνιος. Τόσο στον Βίο του αγίου Επιφανίου όσο και στον Βίο του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου που έγραψε ο επίσκοπος Τρεμιθούντος Θεόδωρος όσο και σε άλλες πηγές, αναφέρεται ότι η αυτοκράτειρα προσπάθησε να εξαναγκάσει τον Κύπριο αρχιεπίσκοπο που βρισκόταν τότε στην Κωνσταντινούπολη και που είχε έλθει σε ρήξη με τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο, να προσυπογράψει την απόφασή της για εξορία του τελευταίου τον οποίο κατηγορούσε ως αιρετικό. Για να εκβιάσει μάλιστα τον Επιφάνιο να αποδεχθεί και υποστηρίξει την εξορία του Ιωάννη, η Ευδοξία απείλησε ότι θα επαναφέρει την ειδωλολατρία.
Βλέπε λήμμα: Εικονομαχία- εικονολατρία
Κατά το Μηνολόγιον, ο Ιωάννης όταν έμαθε ότι ο Επιφάνιος είχε συγκατατεθεί στην εξορία του, του διεμήνυσε ότι δεν θα μπορέσει να καθίσει ξανά στον θρόνο του. Ο Επιφάνιος πέθανε στο πλοίο, ενώ επέστρεφε στην έδρα του στην Κύπρο.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια