Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο Ερυθρός Σταυρός ιδρύθηκε στις 10 Ιουνίου 1877 με σκοπό την προσφορά βοήθειας στα θύματα των πολέμων. Είναι μία από τις πρώτες μη κυβερνητικές οργανώσεις και στις μέρες μας η μεγαλύτερη και σημαντικότερη, με δράση σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Εκτός από την περίθαλψη των τραυματιών και την προστασία των αιχμαλώτων πολέμου, ο Ερυθρός Σταυρός σε καιρό ειρήνης παρεμβαίνει σε περιπτώσεις καταστροφών, ενώ ασχολείται ιδιαίτερα με το ζήτημα των προσφύγων.

Αφορμή για την ίδρυση του Ερυθρού Σταυρού στάθηκε η Μάχη του Σολφερίνο κατά την οποία οι Γάλλοι νίκησαν τους Αυστριακούς στην πόλη Σολφερίνο της βόρειας Ιταλίας, μετά από ολοήμερη μάχη. Αυτόπτης μάρτυς της αγριότητας των πολεμικών συγκρούσεων, ο ελβετός επιχειρηματίας Ζαν Ανρί Ντυνάν, ο οποίος ταραγμένος από την αγωνία των τραυματισμένων στρατιωτών, οργάνωσε ένα δίκτυο βοήθειας, με τη συνδρομή ντόπιων εθελοντών.

Με την επιστροφή του στη Γενεύη, ο Ντυνάν γράφει ένα βιβλίο με τίτλο «Αναμνήσεις από το Σολφερίνο», στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναπτύσσει ιδέες για την εθελοντική βοήθεια κατά τη διάρκεια του πολέμου. Προτείνει οι τραυματίες και όλοι όσοι τους φροντίζουν να θεωρούνται ουδέτεροι, ακόμα και στο πεδίο της μάχης. Τον Αύγουστο του 1863 πέντε πολίτες της Γενεύης, οι Γκιστάβ Μουανιέ, Λουί Απιά, Τεοντόρ Μωνουάρ, Γκιγιόμ Ντυφούρ και Ανρί Ντυνάν, ιδρύουν τη Διεθνή Επιτροπή για τη Βοήθεια των Τραυματιών. Στις 29 Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου ειδικοί από 16 χώρες συναντώνται στη Γενεύη και υιοθετούν τις ιδέες του Ντυνάν.

Ένα χρόνο αργότερα, στις 22 Αυγούστου του 1864, με πρωτοβουλία της Ελβετίας διοργανώνεται μια διεθνής διπλωματική διάσκεψη και υπογράφεται η Σύμβαση της Γενεύης, όπου αναγνωρίζεται ο ρόλος της Επιτροπής και η υποχρέωση των εμπολέμων να προστατεύουν τους τραυματίες και να τους παρέχουν τις απαραίτητες φροντίδες. Οι αρχές της Σύμβασης του 1864 επεκτάθηκαν αργότερα στους τραυματίες των συγκρούσεων στη θάλασσα (1899 και 1907), στους αιχμαλώτους πολέμου (1929) και στους άμαχους πληθυσμούς (1949).

Το 1876 η Διεθνής Επιτροπή για τη Βοήθεια των Τραυματιών θα μετονομασθεί σε Διεθνή Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού, όπως είναι γνωστή και σήμερα. Ως έμβλημα του Ερυθρού Σταυρού υιοθετείται ο κόκκινος ισοσκελής σταυρός σε λευκό φόντο, που είναι η ελβετική σημαία με αντεστραμμένα χρώματα. Οι μουσουλμανικές χώρες που εισήλθαν στον Διεθνή Οργανισμό αργότερα απαίτησαν την αλλαγή του εμβλήματος, που παρέπεμπε στον Χριστιανισμό. Έπειτα από διαπραγματεύσεις αποφασίστηκε οι χριστιανικές χώρες να χρησιμοποιούν τον Ερυθρό Σταυρό και οι μουσουλμανικές χώρες την Ερυθρά Ημισέληνο. Και οι δύο οργανώσεις συνεργάζονται στενά κάτω από την ομπρέλα της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου που εδρεύει στη Γενεύη. Το Ισραήλ από την ίδρυσή του το 1948 έχει τη δική του οργάνωση, το Ερυθρό Άστρο του Δαυίδ. Τα τελευταία χρόνια προτείνεται η υιοθέτηση ενός ουδέτερου εμβλήματος για όλο αυτό το ανθρωπιστικό κίνημα, που θα είναι ο Ερυθρός Κρύσταλλος.

Ερυθρός Σταυρός Κύπρου

Ο τοπικός Σύνδεσμος του Ερυθρού Σταυρού στην Κύπρο. Ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός δημιουργήθηκε το 1950 και από την αρχή οργανώθηκε σε παγκύπρια κλίμακα ιδρύοντας μια Κλαδική Επιτροπή σε κάθε πόλη του νησιού. Μέλη του έγιναν άτομα από όλες τις κοινότητες. Ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός υιοθέτησε αμέσως τις βασικές αρχές που διέπουν την ύπαρξη και καθορίζουν τον χαρακτήρα της λειτουργίας του Ερυθρού Σταυρού.

Τον Νοέμβριο του 1969 ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός εγκαθιδρύθηκε ως ανεξάρτητος οργανισμός εθελοντικής υπηρεσίας, βάσει του περί Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού Νόμου του 1967. Παρά το γεγονός ότι δρα συμπληρωματικά προς τις ανθρωπιστικές δραστηριότητες των κυβερνητικών υπηρεσιών και παρόλο που υπόκειται στην κυπριακή Νομοθεσία, ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός διατηρεί την αυτονομία του ώστε να μπορεί να ενεργεί σύμφωνα με τις αρχές του Ερυθρού Σταυρού, που είναι η προστασία της ζωής και της υγείας, η εξασφάλιση του σεβασμού προς του άνθρωπο και γενικά η ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου, χωρίς οποιαδήποτε πολιτική, φυλετική, θρησκευτική ή ιδεολογική διάκριση.

Οι υπηρεσίες του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού: Κατά την περίοδο πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, πέρα από το ανακουφιστικό του έργο, ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός είχε οργανώσει κλιμάκια και είχε εξοπλίσει αποθήκες, για να μπορεί να ανταποκριθεί σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (θεομηνίες κλπ.). Σε αρκετές περιπτώσεις υπηρέτησε αποτελεσματικά πλάι στις κρατικές υπηρεσίες. Στη διάρκεια της τουρκικής εισβολής και στην κρίσιμη περίοδο που ακολούθησε, τα κλιμάκια του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού ανέπτυξαν έντονη δραστηριότητα, προσφέροντας υπηρεσίες σε νοσοκομεία, κλινικές, χώρους συγκέντρωσης των προσφύγων κ.α. Τα ίδια τα κεντρικά γραφεία του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού ισοπεδώθηκαν στους βομβαρδισμούς της τουρκικής αεροπορίας. Προτού, εξ άλλου, εγκατασταθεί στην Κύπρο κλιμάκιο του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός σχημάτισε τον πυρήνα της Υπηρεσίας Αποκαταστάσεως Επαφής Συγγενών και άρχισε να συλλέγει τις πρώτες πληροφορίες για αγνοούμενα πρόσωπα. Άρχισε επίσης, σε συνεργασία με το κλιμάκιο του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, το έργο της παροχής βοήθειας στα άτομα που παρέμειναν εγκλωβισμένα στις κατεχόμενες από τα τουρκικά στρατεύματα περιοχές. Όταν συμφωνήθηκε η απελευθέρωση των αιχμαλώτων, από τις 16 Σεπτεμβ ρίου 1974 ως τις 31 Οκτωβρίου 1974, ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός ανέλαβε την περίθαλψή τους∙ προηγουμένως είχε συνεργαστεί με το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και τις κρατικές υπηρεσίες στις διευθετήσεις που προηγήθηκαν της απόλυσης των αιχμαλώτων.

Ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός έχει αναγνωριστεί στις 23 Φεβρουαρίου 2012 από τη Διεθνή Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού (ICRC) και έχει ενταχθεί στις 12 Νοεμβρίου 2013 στη Διεθνή Ομοσπονδία Συνδέσμων Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου (IFRC) και έκτοτε αποτελεί το 188^ο μέλος του Διεθνούς Κινήματος Ερυθρού Σταυρού Ερυθράς Ημισελήνου. 

Όπως κάθε Εθνική Οργάνωση έτσι και ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός υιοθέτησε αμέσως τις 7 Θεμελιώδεις Αρχές που διέπουν την ύπαρξη και καθορίζουν το χαρακτήρα της λειτουργίας του οργανισμού, και που είναι ο Ανθρωπισμός, η Αμεροληψία, η Ουδετερότητα, η Ανεξαρτησία, η Εθελοντική Υπηρεσία, η Ενότητα και ο Διεθνής Χαρακτήρας.

Σήμερα, παράλληλα προς τις συνήθεις δραστηριότητές του, ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός συνεχίζει το έργο της παροχής  βοήθειας  σε  εκτοπισμένους, εγκλωβισμένους και άλλους που έχουν ανάγκη. Ειδικά στους εγκλωβισμένους αποστέλλονται συμπληρωματικά είδη τροφίμων, βιβλία, σχολικά είδη, ιατροφαρμακευτικό υλικό, προσωπικά πακέτα, κλπ. Επίσης παρέχεται βοήθεια σε Τουρκοκυπρίους που ζουν στις ελεγχόμενες από το κράτος περιοχές.

Όσον αφορά το θέμα της διερεύνησης της τύχης των αγνοουμένων, ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός συνεχίζει τη συνεργασία του με τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και άλλους ενδιαφερομένους.

Το έργο της ανακούφισης των διαφόρων κατηγοριών πασχόντων στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό σε βοήθεια που παρέχεται μέσω της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Γίνονται επίσης εισφορές και δωρεές εκ μέρους οργανισμών και ατόμων τόσο από την Κύπρο όσο και από το εξωτερικό. Στο έργο κυρίως της παροχής βοήθειας στους εγκλωβισμένους υπάρχει στενή συνεργασία με την ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο.

Οργανωτική διάρθρωση: Τα βασικά Σώματα του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού είναι: η Γενική Συνέλευση, το Συμβούλιο, η Εκτελεστική Επιτροπή, οι Κλάδοι και οι Επιτροπές. Κάθε άτομο μπορεί να γίνει μέλος χωρίς οποιαδήποτε διάκριση.

Τμήμα Νέων: Άρχισε τη λειτουργία του τον Νοέμβριο του 1973 και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού. Ανάμεσα στους βασικούς σκοπούς, εκτός από την παροχή βοήθειας στους πάσχοντες, είναι η προαγωγή του αισθήματος της κοινωνικής αλληλεγγύης μεταξύ των νέων και η προαγωγή του πνεύματος κατανοήσεως και φιλίας μεταξύ των νέων των διαφόρων χωρών.

Παιδικό Αναρρωτήριο: Το 1957 ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός ίδρυσε το Παιδικό Αναρρωτήριο για την παροχή ειδικής φροντίδας σε παιδιά οικογενειών με περιορισμένα οικονομικά μέσα, τα οποία πάσχουν από παράλυση, μυϊκή δυστροφία, νεφρίτιδες, καρδιακές και άλλες παρόμοιες αναπηρίες ή παθήσεις. Το Αναρρωτήριο, μοναδικό του είδους του στην Κύπρο, παρέχει ιατρική και νοσηλευτική περίθαλψη, φυσιοθεραπεία και υδροθεραπεία. Το Αναρρωτήριο λειτουργούσε αρχικά στην Κερύνεια, σε κτίριο του Ερυθρού Σταυρού, μετά την εισβολή όμως η λειτουργία του κατέστη αδύνατη και κτίστηκε νέο Αναρρωτήριο στα Πολεμίδια της Λεμεσού, που λειτουργεί από τον Απρίλιο του 1980.