Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το οικολογικό αποτύπωμα είναι ένας τρόπος για να μετράμε τις επιδράσεις που προκαλούν πάνω στη Γη οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Είναι το μέτρο ζήτησης και κατανάλωσης που μετράει την κάλυψη των αναγκών μιας κοινωνίας, καθώς και τα απορρίμματα και αέρια θερμοκηπίου που παράγει καθημερινά σε εκτάσεις παραγωγικής θαλάσσιας και χερσαίας επιφάνειας.

 

Επίσης, εκτιμάει όλους τους φυσικούς πόρους που χρειάζονται για την υποστήριξη των υλικών αναγκών ενός πληθυσμού ή ενός ατόμου μέσα από την τεχνολογία, τον τρόπο ζωής και τις συνήθειες της κάθε χώρας. Μονάδα μέτρησης του οικολογικού αποτυπώματος είναι το 1 εκτάριο, το οποίο ισούται με 10 στρέμματα ή 10.000 τετραγωνικά μέτρα αντίστοιχα.

 

Σε περίπτωση διαίρεσης της διαθέσιμης επιφάνειας της Γης δια του παγκόσμιου πληθυσμού του σήμερα μετριέται ότι 2 εκτάρια του πλανήτη περίπου αντιστοιχούν στον κάθε άνθρωπο, από τα οποία όμως μονάχα το 1,7 μπορεί να αξιοποιηθεί με ανθρώπινη χρήση.

 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ολοταχώς στην κλιματική ουδετερότητα

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κυρία ursula von der Leyen, έχει εξαγγείλει τον Δεκέμβριο του 2019 το πρόγραμμα “Green New Deal“(1) για την Ευρώπη, δηλαδή την «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία(1)». Σε αυτή τη νέα συμφωνία επιδιώκεται η κλιματική ουδετερότητα (μηδενικές εκπομπές) μέχρι το 2050.

 

Η μονάδα μέτρησης του “οικολογικού αποτυπώματος“ είναι η παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα CO₂ που εκλύεται στην ατμόσφαιρα από τις καθημερινές μας συνήθειες που σχετίζονται με:

 

1. θέρμανση (πετρέλαιο, ΑΠΕ)
2. ηλεκτρισμό (πετρέλαιο, ΑΠΕ)
3. κινητικότητα (αυτοκίνητο, αεροπλάνο, λεωφορείο)
4. διατροφή (κρεατικά, βιολογικά, χορταρικά)
5. καταναλωτικά προϊόντα (ντύσιμο, συσκευές)

 

Ενιαίο πρόγραμμα για υπολογισμό διοξειδίου του άνθρακα CO₂

Ο υπολογισμός του ετήσιου φορτίου παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα CO₂  για κάθε κάτοικο της Κύπρου (Κατεχόμενα και Ελεύθερες Περιοχές), βασίζεται στην φιλοσοφία ‘’Ο ΡΥΠΑΙΝΩΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ’’ και συμπεριλαμβάνει στην 1^η φάση τα ετήσια φορτία, που παράγονται από την:

 

1. χρήση αυτοκινήτου
2. κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και
3. χρήση αεροπορικών ταξιδιών

 

Το ετήσιο φορτίο CO₂, υπολογίζεται με ένα πρόγραμμα (τουρκική και ελληνική), το οποίο  μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κάθε ιδιώτη, εταιρεία και δημόσιο οργανισμό σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή.

 

Υπολογισμός ετήσιου φορτίου CO₂:

Το ετήσιο φορτίο παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα CO₂ υπολογίζεται για:

1. χρήση αυτοκινήτου(3):

• κινητικότητα: χλμ./έτος
• κατανάλωση είδους καυσίμου
• υπολογισμός ετησίου φορτίου CO₂

2. κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας(4)

• κατανάλωση: kwh/έτος
• κατανάλωση είδους καυσίμου
• υπολογισμός ετησίου φορτίου CO₂

3. αεροπορικά ταξίδια(5)

• κινητικότητα: χλμ./έτος
• κατανάλωση κηροζίνης
• υπολογισμός ετησίου φορτίου CO₂

 

ΟΛΙΚΟ ετήσιο CO₂ φορτίο : αυτοκίνητο + ηλεκτρισμός + ταξίδια = 5,6 τόνοι CO₂/έτος

> 0,6 τόνοι CO₂/έτος(6)        →   χρέωση 5,0 τόνοι/έτος

 

Εναλλακτικές προτάσεις φορολογίας:

• 5,0 CO₂/έτος Χ €25/τόνος CO₂= €125,0/έτος
• αγοροπωλησία μεταξύ και προσώπων
• αντιστάθμιση μέσω δενδροφύτευσης σε ολόκληρη την Κύπρο

 

Μέτρα μείωσης παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα CO₂

1. εκπαίδευση οικολογικής οδήγησης
2. εφαρμογή υγραεριοκίνησης ως μεταβατικό καύσιμο μέχρι το 2040
3. εφαρμογή νέων καταλυτών στα πετρελαιο- και βενζινοκίνητα για μείωση CO₂
4. επιδότηση σε 20ετή διάρκεια για βελτίωση ενεργειακής απόδοσης οικιών-κτηρίων

 

Πηγές-Επεξηγήσεις:

 

1: Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία

(https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_19_6691)

 

2: χρήση αυτοκινήτου (είδος καυσίμου)

	πετρέλαιο (λίτρο)	βενζίνη (λίτρο)	υγραέριο (λίτρο) (LPG)	φυσικό αέριο (κιλό) (CNG)	ηλεκτροκίνηση (ΑΠΕ = 13%) (μαζούτ 87%)
παραγωγή (γρ. CO2)	2,65	2,32	1,79	1,63	20 Kwh/100 km
100 χλμ. (γρ. CO2/χλμ)	5,5 λίτρα 145,8	7,5 λίτρα 174,0	9,5 λίτρα 170,1	5,3 κιλά 86,4	1 Kwh=700 γρ. CO2 140,0

 

⁴: κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (είδος καυσίμου)

AHK	Παραγωγή (Mwh/έτος)	παραγωγή (εκ. τόνοι CO2)	παραγωγή (γρ. CO2/Kwh)
2019	4.568.664	3.200.000	700

 

⁵: χρήση αεροπλάνου (κηροζίνης)

	απόσταση (χλμ./έτος)	παραγωγή (τόνοι CO2)	παραγωγή (γρ. CO2/χλμ.)
2019	5.000	1,0	200

 

⁶: Μέγιστη ποσότητα παραγωγής CO₂ ανά άτομο

Η μέγιστη ποσότητα CO₂ που ένα άτομο πρέπει να εκπέμπει ετησίως για να σταματήσει την αλλαγή του κλίματος ανέρχεται στους 0,60 τόνους/έτος

 

Παράδειγμα έτος 2019:

 

Αυτοκίνητο:   12.000 χλμ. (βενζίνη) →      12.000 χλμ. Χ 174 γρ. CO₂ = 2,20 τόνοι CO₂

Ηλεκτρισμός: 2.000 Kwh (ΑΗΚ)        →     2.000 Kwh Χ 700 γρ. CO₂ = 1,40 τόνοι CO₂

Αεροπλάνο:   10.000 χλμ. (κηροζίνη) →10.000 χλμ. Χ 200 γρ. CO₂ = 2,00 τόνοι CO₂

 

ΟΛΙΚΟ: 5,6 τόνοι CO₂ > 0,60 → αντιστάθμιση 5,0 τόνοι CO₂