Εσσαρχαδών ή Εσαρχαντάν Esarhaddon
Βασιλιάς των Ασσυρίων, γιος του βασιλιά Σενναχερίμ (705-681 π.Χ.) και εγγονός του βασιλιά Σαργών Β' (περ. 724/21-705 π.Χ.) ο οποίος είχε καταλάβει την Κύπρο το 709 π.Χ. κι είχε αναγκάσει τους βασιλιάδες του νησιού να του προσκυνήσουν τα πόδια, να γίνουν δηλαδή υποτελείς σ' αυτόν.
Ο Εσσαρχαδών βασίλεψε από το 680 μέχρι το 669 π,Χ. Αν και δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένο, θεωρείται ότι η ασσυριακή κυριαρχία επί της Κύπρου, που άρχισε το 709 π.Χ., συνεχίστηκε μέχρι και των ημερών του Εσσαρχαδώνος και, πιθανότατα, τερματίστηκε με τον θάνατό του, το 669 π.Χ. Αν και ο γιος και διάδοχός του Ασσουρμπανιπάλ (ή Σαρδανάπαλος) ισχυρίζεται σε επιγραφή που βρέθηκε και που χρονολογήθηκε στο 667 π.Χ. ότι εξακολουθούσε να παίρνει φόρο υποτελείας από τους βασιλιάδες της Κύπρου, ωστόσο στη δική του επιγραφή επαναλαμβάνονται όσα ονόματα αναφέρονται στο γνωστό «πρίσμα» του πατέρα του Εσσαρχαδώνος, συνεπώς θεωρείται ότι αποτελεί απλώς αντιγραφή του. Και τούτο, γιατί θεωρείται πολύ απίθανο να μη είχε αλλάξει ούτε ένας από τους αναφερόμενους δέκα βασιλιάδες της Κύπρου από το 673/2 (χρονολόγηση του «πρίσματος»).
Στο «πρίσμα» του Εσσαρχαδώνος, που αναφέρεται στην ανοικοδόμηση του ανακτόρου της Νινευή, αναφέρονται μεταξύ άλλων και δέκα κυπριακές πόλεις μαζί με τα ονόματα των βασιλιάδων τους, που πλήρωναν φόρο υποτελείας στον Ασσύριο βασιλιά (βλέπε λήμμα Ασσύριοι και Κύπρος).