Ερις
Η θεά Έρις προσωποποιούσε τη διχόνοια και συμπεριλαμβανόταν μεταξύ των πρωταρχικών δυνάμεων του κόσμου. Γενικά όμως εθεωρείτο σαν αδελφή και ακόλουθος του Άρη. Ο πόνος, ο λιμός, το άλγος, η λήθη και ο όρκος επιστεύετο ότι ήσαν παιδιά της. Οι παλαιότερες πηγές που την αναφέρουν είναι η Ἰλιάς του Ομήρου, η Θεογονία και τα Ἒργα καί Ἡμέραι του Ησιόδου. Όπως και τις Ερινύες, παρίσταναν την Έριδα σαν γυναικείο πτεροφόρο πνεύμα.
Η κυριότερη ιστορία στην οποία παίρνει μέρος η Έρις είναι εκείνη του μήλου της Έριδος που στάθηκε η αφορμή για τον Τρωικό πόλεμο και η οποία την συνδέει έμμεσα με την Κύπρο, αφού έχει σχέση με την Αφροδίτη. Το επεισόδιο συνέβη στους γάμους του Πηλέως και της Θέτιδος. Καθώς οι θεοί διασκέδαζαν, η Έρις έριξε ανάμεσα στην Αθηνά, την Αφροδίτη και την Ήρα ένα χρυσό μήλο λέγοντας ότι έπρεπε να δοθεί στην ομορφότερη από τις τρεις. Κανείς όμως από τους παρευρισκομένους δεν αναλάμβανε την ευθύνη να υποδείξει την ομορφότερη, γι' αυτό και ο Ζευς διέταξε τον Ερμή να οδηγήσει τις τρεις θεές στην Ίδη κοντά στην Τροία για να κρίνει ο Πάρις. Αφού έφθασαν εκεί, η καθεμιά υποσχέθηκε πολλά στον Πάρι για να της δώσει το μήλο. Η Αθηνά του έταξε τη σοφία και τη νίκη, η Ήρα όλη την Ασία και τέλος η Αφροδίτη την ωραία Ελένη τη γυναίκα του βασιλιά της Σπάρτης Μενέλαου που ήταν η ωραιότερη θνητή γυναίκα. Η τελευταία πρόταση δελέασε τον Πάρι, γι’ αυτό και έκρινε την Αφροδίτη σαν την πιο όμορφη και της έδωσε το χρυσό μήλο.
Το περιστατικό του μήλου της Έριδος εξιστορείται και στα Κύπρια Ἒπη, όπως φαίνεται από αναφορά του Πρόκλου. Το διηγείται επίσης και ο Κόλλουθος (5ος -6ος αι. μ.Χ.) στο ποίημά του Ἁρπαγή τῆς Ἑλένης.