Κορμοράνος
Σε ολόκληρο τον πλανήτη έχουν καταγραφεί περίπου 10.000 διαφορετικά είδη πουλιών. Η Κύπρος βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων και αποτελεί τον μεγαλύτερο διάδρομο μετανάστευσης των αποδημητικών πουλιών στη Μεσόγειο, δύο φορές τον χρόνο από Ευρώπη προς Αφρική και Ευρασία το φθινόπωρο και το αντίθετο την άνοιξη. Πάνω από 210 είδη μεταναστευτικών πουλιών χρησιμοποιούν την Κύπρο είτε ως ενδιάμεσο σταθμό για να ξεκουραστούν πριν συνεχίσουν το ταξίδι τους, είτε για να διαχειμάσουν, ενώ άλλα αναπαράγονται εδώ. Στην Κύπρο έχουν καταγραφεί (μαζί με τα αποδημητικά) περίπου 410 είδη πουλιών και αυτός ο αριθμός αυξάνεται κάθε χρόνο, με νέες καταγραφές. Συγκεκριμένα από τα 410 είδη πουλιών τα 54 είναι μόνιμοι κάτοικοι της Κύπρου, τα 210 είναι αποδημητικά είδη και τα συναντάμε τις εποχές της αποδημίας των πουλιών η οποία είναι το φθινόπωρο και την άνοιξη και τα υπόλοιπα αποτελούν σπάνια είδη για την Κύπρο και θεωρούνται ως τυχαίοι επισκέπτες.
Κάθε είδος πουλιού έχει τη δική του ξεχωριστή ομορφιά διαθέτοντας απίστευτη ποικιλία χρωμάτων και σχεδίων στο φτέρωμα, καθώς και τη δική του ξεχωριστή ικανότητα. Πολλά είδη διακρίνονται για τις αλιευτικές τους ικανότητες, άλλα για το πολύ γρήγορο πέταγμά τους και τις κυνηγετικές τους ικανότητες, άλλα και ότι μπορούν να συλλαμβάνουν έντομα στον αέρα, να μεταναστεύουν ταξιδεύοντας απίστευτα μεγάλες αποστάσεις και άλλα διακρίνονται για το υπέροχό τους κελάηδημα.
Δύο από αυτά τα πουλιά είναι οι κορμοράνοι, οι οποίοι είναι αποδημητικά πουλιά και ανήκουν στην οικογένεια των Φαλακροκορακιδών (Phalacrocoracidae) και επισκέπτονται τον τόπο μας το φθινόπωρο από τη Νότια Ευρώπη και Ασία κατευθυνόμενοι προς Αφρική για να διαχειμάσουν και το αντίθετο την άνοιξη. Σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχουν 40 διαφορετικά είδη κορμοράνων και ανήκουν όλοι στην οικογένεια των Φαλακροκορακιδών (Phalacrocoracidae).
Πρόκειται για υδρόβια πουλιά που τα συναντάμε σε λίμνες, ποτάμια, ρυάκια, έλη, αλυκές, φράγματα, στη θάλασσα, λιμνοθάλασσες και γενικά όπου υπάρχει νερό με αρκετά ψάρια. Είναι σαρκοφάγα πουλιά και τρέφονται κυρίως με ψάρια κεφαλόποδα, και άλλα μαλάκια. Οι κορμοράνοι διακρίνονται για τις απίστευτες αλιευτικές τους ικανότητες.
Τα δύο είδη κορμοράνων που συναντάμε στον τόπο μας είναι:
- Great Cormorant or Great black cormorant (Phalacrocorax carbo) (Linnaeus, 1758) κορμοράνος.
- European shag or Common shag (Phalacrocorax aristotelis desmarestii) (Linnaeus,1761) θαλασσοκόρακας.
Άριστος κολυμβητής: Ο κορμοράνος εκτός από την Κύπρο συναντάται και σε πολλά μέρη, στην Ευρώπη, Ασία και Αφρική και στην Ανατολική Ακτή της Βόρειας Αμερικής, και περιλαμβάνει έξι υποείδη. Πρόκειται για κατάμαυρο πουλί με κίτρινο ράμφος και καθαρά αποδημητικό είδος που διαχειμάζει σε μερικές λίμνες και φράγματα του τόπου μας και δεν αναπαράγεται στην Κύπρο. Είναι άριστος κολυμβητής και επιδέξιος ψαράς, καταδύεται για να συλλάβει τα θηράματά του και μπορούμε να τον συναντήσουμε τόσο σε αλμυρά νερά (θάλασσα) όσο και σε γλύκα νερά. Φωλιάζει σε δέντρα και βράχια, σε βραχονησίδες και κοντά σε υγροτόπους. Φτιάχνει τη φωλιά του με φύκια και γεννά την άνοιξη 3-4 λευκά αβγά τα οποία επωάζουν και οι δύο γονείς περίπου για 28-31 μέρες. Σε μερικές χώρες οι κορμοράνοι χρησιμοποιούνται από τους ψαράδες ως βοηθοί στο ψάρεμα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Τους έχουν πάνω στις βάρκες τους με μια θηλιά στον λαιμό ώστε να μην μπορούν να καταπιούν τα ψάρια που πιάνουν.
Κάθε χειμώνα αρκετοί κορμοράνοι διαχειμάζουν στα φράγματα, στις θάλασσες και μπορείτε να τους δείτε αυτή την εποχή να ψαρεύουν ασταμάτητα τα χρυσόψαρα που βρίσκονται στα φράγματα. Τους έχω παρακολουθήσει εκεί αμέτρητες ώρες και κατά τη διάρκεια της μέρας τρώνε ασταμάτητα καταναλώνοντας τεράστιες ποσότητες ψαριών. Ακόμα και όταν χορτάσουν και το στομάχι τους δεν χωράει άλλα ψάρια συνεχίζουν να καταδύονται και να πιάνουν ψάρια και μην μπορώντας να τα φάνε τα αφήνουν στην επιφάνεια του νερού. Αυτό το ξέρουν οι ερωδιοί και ακολουθούν τους κορμοράνους επωφελούμενοι εύκολα γεύματα. Στα μικρά διαλείμματα που κάνουν από το ψάρεμα μπορείτε να τους δείτε να κάθονται στα κλαδιά δέντρων, πάνω από το νερό με ανοιχτές τις μεγάλες τους φτερούγες στον ήλιο για να τις στεγνώσουν. Το άνοιγμα των φτερούγων τους φτάνει από 121-149 εκατοστά.
Τα τρία υποείδη: Ο θαλασσοκόρακας περιλαμβάνει ανά τον πλανήτη τρία υποείδη. Στην Κύπρο απαντά το υποείδος P. a. Desmarestii. Τον θαλασσοκόρακα εκτός από την Κύπρο τον συναντούμε στις ακτές της Ευρώπης και της Β. Αφρικής. Σημαντική περιοχή για το είδος αυτό αποτελεί και η Μεσόγειος (Ιβηρικός τομέας, Σαρδηνία, Κορσική, Β. Αδριατική, Ιόνιο, Αιγαίο και Κρητικό Πέλαγος, ανατολικά μέχρι την Κύπρο και τις απέναντι μικρασιατικές ακτές και τις ακτές της Β. Αφρικής), Μαύρη Θάλασσα, Ισλανδία, Βόρεια Θάλασσα και Θάλασσα Νορβηγίας μέχρι τον Αρκτικό Κύκλο και τη χερσόνησο Κόλα στη ΒΔ Ρωσία. Στην Κύπρο και στην Ελλάδα, ο θαλασσοκόρακας απαντάται κυρίως ως επιδημητικό είδος σε όλη σχεδόν τη θαλάσσια επικράτεια, από την Κύπρο όπως και την Κρήτη και αναφέρεται ως μόνιμο είδος. Ο θαλασσοκόρακας αναπαράγεται στον τόπο μας σε απρόσιτες βραχώδεις περιοχές και ακατοίκητες βραχονησίδες όπως τα νησιά Κλείδες στον Απόστολο Ανδρέα, στην πέτρα του Λιμνήτη, στον Γερόνησο, στην Πέγια και το νησάκι του Αγίου Γεωργίου στον Ακάμα. Ο θαλασσοκόρακας μοιάζει αρκετά με τον κορμοράνο αλλά είναι λίγο μικρότερος. Ο θαλασσοκόρακας καταδύεται για να συλλάβει τα θηράματά του και είναι από τους δεινότερους δύτες μεταξύ των κορμοράνων, έχοντας καταμετρηθεί να καταδύεται μέχρι τα 45 μέτρα. Τον θαλασσοκόρακα τον συναντάμε μόνο στη θάλασσα.
Η αναπαραγωγική περίοδος ξεκινά την άνοιξη όπου το είδος αυτό συνήθως φωλιάζει σε αποικίες. Κατασκευάζει τη φωλιά του στο έδαφος με διάφορα φυτικά υλικά, όπως φύκια. Γεννούν από 2-5 άσπρα αβγά που επωάζουν και οι δύο γονείς για περίπου έναν μήνα. Τη σίτιση των νεοσσών αναλαμβάνουν επίσης και οι δύο γονείς. Οι νεοσσοί εγκαταλείπουν τη φωλιά τους περίπου σε δύο μήνες. Σε μερικές χώρες το είδος αυτό καταπολεμάται από τους ψαράδες με διάφορους τρόπους καθώς τους θεωρούν ανταγωνιστές στο ψάρεμα. Μεγάλο κίνδυνο για αυτά τα πουλιά αποτελούν τα δίχτυα των ψαράδων καθώς αυτά στην προσπάθειά τους να φάνε τα ψάρια που είναι πιασμένα στα δίχτυα πιάνονται και αυτά με αποτέλεσμα να πνίγονται. Και τα δύο είδη κορμοράνων που συναντάμε στον τόπο μας αποτελούν αυστηρά προστατευόμενα είδη.