Μαρίνα αγία, Γιαλούσα

Image

Στην τοποθεσία Πύργος, περίπου 8 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Γιαλούσας, σώζεται μικρή καμαροσκέπαστη εκκλησία αφιερωμένη στην αγία Μαρίνα. Το μεγαλύτερο μέρος της αψίδας και του δυτικού τοίχου της εκκλησίας έχουν καταστραφεί. Η εκκλησία έχει εσωτερικές διαστάσεις 5X3,60 μ., χωρίς την αψίδα που είναι ημικυκλική τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Η αψίδα έχει χορδή 2,60 μ. και βέλος 1,20 μ. Η ημικυκλική καμάρα στηρίζεται σε σφενδόνιο που ξεκινά από ποδαρικά εντοιχισμένα στον βόρειο και τον νότιο τοίχο. Η εκκλησία ήταν αρχικά ολόκληρη διακοσμημένη με τοιχογραφίες.

 

Στο ανατολικό τμήμα της καμάρας σώζεται μεγάλο μέρος από τη σκηνή της Ανάληψης (σώζονται τέσσερις απόστολοι και ο άγγελος). Στον νότιο τοίχο δυτικά του ποδαρικού διακρίνονται υπολείμματα του οράματος του αγίου Ευσταθίου, που είναι μοναδική τοιχογραφία στην Κύπρο. Η τέχνη των τοιχογραφιών είναι εξαιρετική. Η διάπλαση του σώματος σωστή και τα ενδύματα ακολουθούν τους όγκους του σώματος. Οι φωτοσκιάσεις και οι ερυθρές γραμμές που τονίζουν τα βλέφαρα και τη μύτη θυμίζουν τοιχογραφίες του τελευταίου τέταρτου του 12ου αιώνα. Ο μανιερισμός όμως και η υπερβολική ραδινότητα των σωμάτων και οι οφιοειδείς απολήξεις των ιματίων που χαρακτηρίζουν την υστεροκομνήνεια τέχνη απουσιάζουν. Γι' αυτό πιστεύω ότι οι τοιχογραφίες πρέπει να τοποθετηθούν στα μέσα του 12ου αιώνα.

 

Τον 14ο ή 15ο αιώνα κτίσθηκε στη βόρεια πλευρά της εκκλησίας της Αγίας Μαρίνας άλλο παρεκκλήσι. Κοινός νάρθηκας στα δυτικά ένωνε το παρεκκλήσι αυτό και την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας. Τόσο το παρεκκλήσι όσο και ο νάρθηκας καταστράφηκαν και μόνο τα θεμέλιά τους διασώζονται.