Θεόδωρος άγιος, Σωτήρα
Δυο περίπου χιλιόμετρα δυτικά του χωριού Σωτήρα της επαρχίας Αμμοχώστου, στην τοποθεσία Χορτάκια, βρίσκεται η ερειπωμένη εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου. Η εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου βρίσκεται 200 περίπου μέτρα βορειοδυτικά της εκκλησίας της Παναγίας που διατηρείται σε καλή κατάσταση. Ο κυρίως ναός έχει ερειπωθεί και το μέγιστο ύψος των τοίχων του δεν ξεπερνά τα 0,96 μ. Ο νάρθηκας όμως της εκκλησίας, που όπως συνήθως στη Μέση Βυζαντινή περίοδο στην Κύπρο είναι κάπως μεταγενέστερος, σώζεται σχεδόν ακέραιος. Η εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου έχει εσωτερικές διαστάσεις, χωρίς το νάρθηκα και την αψίδα, 6,30 μ. Χ 5,30 μ. Η αψίδα, που είναι ημικυκλική, έχει χορδή 2,50 μ. και βέλος 1,42 μ., είναι δηλαδή κάπως μεγαλύτερη του ημικύκλιου.
Η εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου ανήκει στον τύπο του μονόκλιτου με τρούλλο. Διαφέρει όμως των άλλων εκκλησιών του τύπου του διότι αντί παραστάδες στον βόρειο τοίχο, όπως στον νότιο, έχει ένα κίονα από πωρόλιθο, στη θέση της δυτικής παραστάδος, όχι εντοιχισμένο, αλλά ελεύθερο, σ' απόσταση 0,68 μ. από τον βόρειο τοίχο και ένα πεσσό, στη θέση της ανατολικής παραστάδος σ' απόσταση 0,70 μ. από τον βόρειο τοίχο. Η εκκλησία είχε μια θύρα στον νότιο τοίχο, ανατολικά της δυτικής παραστάδος, πλάτους 0,75 μ.
Ο νάρθηκας της εκκλησίας έχει πλάτος 5,30 μ., όσο δηλαδή και η εκκλησία, και μήκος 4,50 μ. περίπου. Ο νάρθηκας καλύπτεται με φουρνικό όπως ο νάρθηκας της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου της Στέγης και ο νάρθηκας της εκκλησίας της Ασίνου. Το ύψος των τοίχων του νάρθηκα κυμαίνεται μεταξύ 3,88 μ. και 3,93 μ. ενώ το ύψος του κέντρου του φουρνικού από το δάπεδο του νάρθηκα είναι 4,84 μ. Ο νάρθηκας είχε μια θύρα στον δυτικό τοίχο πλάτους 1,30 μ. και μια στον βόρειο τοίχο 0,93 μ. και επικοινωνούσε με τον κυρίως ναό με τοξωτό άνοιγμα πλάτους 3,30 μ. Τόσο οι τοίχοι του νάρθηκα, όσο και οι τοίχοι του κυρίως ναού ήσαν κτισμένοι με αδρά πελεκημένους πωρόλιθους.
Αρχικά ολόκληρη η εκκλησία ήταν διακοσμημένη με τοιχογραφίες που καταστράφηκαν όταν κατέρρευσε η εκκλησία. Σήμερα σώζονται κομμάτια τοιχογραφιών στον νάρθηκα. Στο εσωράχιο του τόξου με το οποίο επικοινωνούσε ο νάρθηκας με τον κυρίως ναό σώθηκε σε ικανοποιητική σχετικά κατάσταση τοιχογραφία νέου αγένειου αγίου πολύ καλής τέχνης που μπορεί να χρονολογηθεί στις αρχές του 12ου αιώνα. Η τοιχογραφία αυτή χρησιμεύει και σαν όριο antequem για τη χρονολόγηση της εκκλησίας.