Ελεούσα Παναγία
Περίφημος εικονογραφικός τύπος της εικόνας της Παναγίας που πολλές φορές συγχύζεται, γιατί είναι πολύ όμοιος, με τον εικονογραφικό τύπο της Γλυκοφιλούσας. Στον τύπο αυτό η Παναγία εικονίζεται από τη μέση και πάνω να κρατά το μικρό Χριστό που την αγκαλιάζει και με το πρόσωπο γερμένο προς το πρόσωπο του Χριστού ώστε ν' αγγίζουν τα μάγουλα των δυο προσώπων. Η μόνη διαφορά του τύπου της Γλυκοφιλούσας από τον τύπο της Ελεούσας είναι ότι ο Χριστός φέρνει το χέρι στο πρόσωπο της Θεοτόκου σαν να την θωπεύει. Οι ζωγράφοι όμως πολλές φορές συγχύζουν τους δυο τύπους, οπότε την Ελεούσα την επιγράφουν Γλυκοφιλούσα και την Γλυκοφιλούσα Ελεούσα.
Στην Κύπρο υπάρχουν και οι δυο αυτοί τύποι. Παραλλαγή του τύπου της Ελεούσας είναι και ο τύπος της Παναγίας Κυκκώτισσας από την εικόνα της Θεοτόκου που φυλάγεται στη μονή Κύκκου και που σύμφωνα με την παράδοση είναι έργο του αποστόλου Λουκά. Η εικόνα αυτή βρίσκεται στην Κύπρο από τα τέλη του 11ου αιώνα. Στον τύπο της Κυκκώτισσας ο Χριστός κάθεται κατά τρόπο κάπως περίεργο συνήθως στο δεξί χέρι της Θεοτόκου και περνά το δεξί του χέρι πάνω από το χέρι της Παναγίας, ενώ τα γυμνά του πόδια μετεωρίζονται. Επίσης το μαφόριο της Θεοτόκου είναι λοξά τοποθετημένο στο κεφάλι της. Ο τύπος αυτός άρχισε να εξαπλώνεται από τον 11ο -12ο αιώνα. Με εξαίρεση την εικόνα της Ελεούσας του Κύκκου, στην Κύπρο σώθηκαν εικόνες του τύπου αυτού από τους 13ο, 14ο και 15ο αιώνες, και από την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Φώτο Γκάλερι
