Εκάτη
Στενά συνδεδεμένη με την Αρτέμιδα, η θεά Εκάτη κατέχει μια θέση στο αρχαίο ελληνικό πάνθεον όπου δεν ξεχωρίζει τόσο από τους δικούς της μύθους παρά από τους θρύλους όπου γίνεται αναφορά σ’ αυτήν, ακόμη δε περισσότερο από τα ιδιαίτερα εικονογραφικά της χαρακτηριστικά.
Βλέπε λήμμα: Άρτεμις
Παρουσιάζεται συχνά σαν τρικέφαλη γυναίκα ή ακόμη με τρία σώματα κρατώντας ένα ή δυο πυρσούς στα χέρια (βλέπε για παράδειγμα την παράστασή της στη γιγαντομαχία του βωμού του Διός της Περγάμου, τώρα στο Βερολίνο). Σύμφωνα με τον Ησίοδο ήταν κόρη της Αστερίας και του Πέρση, ανήκε δηλαδή στη γενιά των Τιτάνων που προηγήθηκε εκείνης των θεών του Ολύμπου. Μεταξύ των χαρακτηριστικών και ιδιοτήτων της αναφέρονται η σύνδεσή της με τον καταχθόνιο κόσμο των σκιών και με τη μαγεία. Είναι όμως και η θεά που παρέχει την εύνοια και τις χάρες που της ζητούν, την υλική ευδαιμονία, τη νίκη σε διάφορους διαγωνισμούς, αλλά και σαν «θεά - τροφό» της νεότητας μπορούσε να την επικαλεστεί κανείς, όπως και την Αρτέμιδα. Το κατ’ εξοχήν όμως έργο της θεάς παρέμεινε η μαγική τέχνη την οποία θεωρούσαν ότι εφεύρε, όπως και τη μαγγανεία. Σαν θεά μάγισσα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις διάφορες λαϊκές δοξασίες και προλήψεις. Είχε επίσης σχέση με τα σταυροδρόμια (τόποι που παραδοσιακά συνδέονται με τη μαγεία ακόμη και στην εποχή μας) όπου υπήρχαν συχνά αγάλματά της.
Είναι μ’ αυτή την ιδιότητα, της προϊσταμένης της μαγείας, που φαίνεται να ήταν και στην Κύπρο γνωστή, τουλάχιστον κατά τον 3ο μ.Χ. αιώνα, όπου χρονολογείται η μοναδική ίσως μαρτυρία της ύπαρξης του ονόματος της θεάς στο νησί. Πρόκειται για κείμενα μαγείας επιγεγραμμένα σε μολυβένιες πινακίδες που βρέθηκαν στο Κούριον. Αυτά τα κείμενα θα πρέπει να εκφωνούντο κατά τη διάρκεια τελετών ή άλλων διαδικασιών μαγείας. Η θεά αναφέρεται εδώ με το επίθετο Χθονία, ενδεικτικό των ιδιοτήτων της.
Είναι πιθανό η Εκάτη να ήταν από προηγουμένως γνωστή στο νησί, δεν έχουν όμως μέχρι τώρα βρεθεί μαρτυρίες είτε σε επιγραφές είτε σε άλλα αρχαιολογικά ευρήματα που να μαρτυρούν τούτο.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια