Αρχαιολογικές ανασκαφές είναι οι μεθοδικές χειρωνακτικές και τεχνικές εργασίες, που περιορίζονται αποκλειστικά στην επιστημονική στρωματογραφική έρευνα και την αποκάλυψη του υπόγειου πολυσύνθετου πλούτου των κινητών και ακίνητων αρχαιοτήτων και που γενικά αποσκοπούν στην περισυλλογή και παροχή αδιάσειστων μαρτυριών για τη μελέτη και αξιολόγηση των αρχαίων πολιτισμών.
Ανασκαφές
1927-1985
Στην Κύπρο από το 1927 μέχρι το 1985 διεξήχθηκαν οι ακόλουθες ανασκαφικές εργασίες κατά περίοδο:
ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (7000 - 3900 π.Χ.)
Πέτρα του Λιμνήτη: 1927 - 1931. Ε. Gjerstad (Σουηδική Αρχαιολογική Αποστολή). The Swedish Cyprus Expedition I (στη συνέχεια με τα αρχικά SCE).
Χοιροκοιτία: 1936-39,1946. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων) P. Dikaios, Khirokitia (Oxford 1953).
Χοιροκοιτία: 1972. Ν. Stanley - Price και Δ. Χρήστου (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Ν. Stanley - Price και Δ. Χρήστου, στο περιοδικό Report of the Department of Antiquities Cyprus (RDAC), 1973.
Χοιροκοιτία: 1976. Ν. Stanley-Price και A. Le Brun (Βρεττανική Σχολή Ιεροσολύμων και Γαλλική του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS).
Χοιροκοιτία: 1977 - 1985. Α. Le Brun (Γαλλική Αποστολή CNRS) A. Le Brun, Remarques sur l’ Utilisation de l’Espau a Khirokitia et au Cap Andreas - Kastros (Chypre), Prehistoire du Levant Colloque du CNRS, (1981), 457 f.f.
Απόστολος Ανδρέας - Κάστρος: 1970-74. Α. Le Brun (Γαλλική Αποστολή CNRS). Α. Le Brun, στο περιοδικό RDAC 1974. Α. Le Brun, Un Site Preceramique en Chypre: Cap Andreas - Kastros, 255 p.p. XIV Plates, 57 Figures. Paris 1981.
Καλαβασός - Τέντα: 1976 -1985. Ian Todd (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Brandeis). Ian Todd, στο περιοδικό RDAC 1977.
Ιδάλιον- Αγρίδι: 1972-76. Υ. Μ. Lehavy (American Schools of Oriental Research). Y.M. Lehavy και άλλοι, στο βιβλίο American Expedition to Idalion (Cambridge Mass., 1974).
Αγία Άννα-Περβόλια: 1981. P. Astrom (Σουηδική Αποστολή).
Τρουλλί: 1941. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Π. Δίκαιος, στο βιβλίο The Swedish Cyprus Expedition (SCE), IV:IA.
ΆγιοςΕπίκτητος- Βρύση: 1969-74. Ε. Peltenburg (Βρεττανική Αποστολή Πανεπιστημίων Glasgow και Birmingham). E. Peltenburg, στο περιοδικό Proceedings of the Prehistoric Society 41 (1975).
Καλαβασός Α: 1947. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Ρ. Dikaios, στο βιβλίο SCE IV:IA.
Σωτήρα: 1947,1951-52,1954,1956. Π. Δίκαιος (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Πενσυλβανίας). P. Dikaios, Sotira (Philadelphia 1961).
Φιλιά - Δράκος: 1965-70. Τ. Watkins (Βρεττανική Αποστολή Πανεπιστημίων Birmingham και Edinburgh). Τ. Watkins, στο περιοδικό RDAC 1970.
ΧΑΛΚΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (3900 - 2500 π.Χ.)
Καλαβασός Β: 1947. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Ρ. Dikaios, στο βιβλίο SCE IV:IA.
Ερήμη: 1933-1935. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Ρ. Dikaios, στο περιοδικό RDAC 1936-I και στο βιβλίο SCE IV:IA.
Σουσκιού - Βαθυρκάκας (Νεκροταφείο): 1972. Δ. Χρήστου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Λέμπα - Λάκκους: 1976. Ε. Peltenburg (Βρεττανική Αποστολή Πανεπιστημίου Glasgow). E. Peltenburg, στο περιοδικό Antiquity 1977.
Σωτήρα- Καμινούδκια: 1981, 1983. S. Swiny, CyprusAmerican Archaeological Research Institute (CAARI).
Αμπελικού: 1942,1953. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). P. Dikaios, στο βιβλίο SCE IV:IA.
ΠΡΩΙΜΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ (2500-1900 π.Χ.)
Φιλιά Β: 1943. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). P. Dikaios, στο βιβλίο SCE:IA.
Βασίλεια: 1955. J. R. Stewart (Πανεπιστήμιο Μελβούρνης Αυστραλίας).
Αγία Παρασκευή, Λευκωσίας. (Νεκροταφείο): 1972. Δ. Χρήστου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Βουνούς Α: 1937-38. Ε. και J. Stewart (Βρεττανική Σχολή Αθηνών). Ε. and J. Stewart, Vounnous 1937-38 (Lund 1950).
Βουνούς Β: 1931-32. Π. Δίκαιος (Κυπριακό Μουσείο) και C.F.A. Schaeffer (Μουσείο Λούβρου). P. Dikaios, στο περιοδικό Archaeologia 88 (1938); C.F.A. Schaeffer, Missions en Chypre 1932-35 (Paris 1936).
ΜΕΣΗ ΕΠΟΧΗ TOY ΧΑΛΚΟΥ (1900-1650 π.Χ.)
Αλάμπρα: 1976 -1980. J. Coleman (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Cornell).
Επισκοπή - Φανερωμένη: 1955. S. Weinberg (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Missouri). S. Weinberg, στο περιοδικό Archaeology 9 (1956).
Επισκοπή-Φανερωμένη: 1975-76. J. Carpenter (Αμερικανική Αποστολή Πολιτειακού Πανεπιστημίου Kent).
Καλοψίδα: 1960. P. Astrom (Σουηδική Αποστολή). Ρ. Astrom, Excavations at Kalopsidha and Ayios Iakovos in Cyprus (Lund 1966).
Μύρτου - Στεφάνια: 1950-51. J. du Plat Taylor and Others (Αποστολή του Μουσείου Ashmolean της Οξφόρδης και του Πανεπιστημίου του Σίδνεϋ της Αυστραλίας).
Κάρμι: 1962. J. R. Stewart, στο περιοδικό Opuscula Atheniensia IV(1972).
Φλαμούδι - Μέλισσα: 1970-71. Ε. Porada και S. Symeonoglou (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Columbia). S. Symeonoglou, στο βιβλίο The Archaeology of Cyprus, Recent Developments (Noyes Press 1975).
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΟΧΗ TOY ΧΑΛΚΟΥ (1650- 1050 π.X.)
Έγκωμη: 1934, 1946-74. C.F.A. Schaeffer (Γαλλική Αποστολή CNRS και Commission des Fouilles). C.F.A. Schaeffer, Missions en Chypre 1932-35 (Paris 1936); Enkomi Alasia (Paris 1952); Alasia (Paris 1971).
Έγκωμη: 1948 - 58. Π. Δίκαιος (Γαλλική Αποστολή και Τμήμα Αρχαιοτήτων). P. Dikaios, Enkomi, Excavations 1948-58 (Mainz 1969, 1971).
Μύρτου - Πηγάδες: 1950-51. J. du Plat Taylor (Βρεττανική Αποστολή του Ashmolean Museum Οξφόρδης και Πανεπιστημίου Sydney Αυστραλίας). J. Du Plat Taylor και άλλοι, Myrtou-Pigadhes (Oxford 1957).
Κίτιον: 1959-79. Β. Καραγιώργης (Τμήμα Αρχαιοτήτων). V. Karageorghis, Kition, Mycenaean and Phoenician Discoveries in Cyprus (London 1976); Excavations at Kition I. The Tombs (Nicosia 1974); Προκαταρκτικές εκθέσεις στο περιοδικό Bulletin de Correspondence Hellenique από το 1959 και εξής.
Κίτιον: 1976 -1981. Μ. Yon (Γαλλική Αποστολή Πανεπιστημίου Λυών).
Καλαβασός (Άγιος Δημήτριος): Ian Todd (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Brandeis).
Κούριον - Παμπούλα και Καλορίζικη (νεκροταφείο): 1934-39. J. F. Daniel και G. McFaden (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Πενσυλβανίας). J. L. Benson, στο περιοδικό RDAC 1969-1970 και του ίδιου, Bamboula at Kourion (Philadelphia 1972); G. McFadden, στο περιοδικό American Journal of Archaeology 58 (1954).
Μόρφου - Τούμπα του Σκούρου: 1971-74. Ε. και C. Vermeule (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Χάρβαρντ). Ε.Τ. Vermeule, Toumba tou Skourou the Mound of Darkness (Boston 1974).
Αγία Ειρήνη: 1970-74. C. Gallavotti και άλλοι (Ιταλική Αποστολή του Instituto Per Gli Studi Micenei ed Egeo-Anatolici της Ρώμης). Ε. Pecorella, στα περιοδικά RDAC 1976 και Studi Ciprioti e Parporti di Scavo 1971.
Αλυκή Λάρνακας: (Hala Sultan Tekke): 1970-76. P. Astrom (Σουηδική Αποστολή Πανεπιστημίου Göteborg). Προκαταρκτικές εκθέσεις στο περιοδικό Bulletin de Correspondence Hellenique (Chronique des Fouilles a Chypre).
Αθηένου: 1971-74. Τ. Dorthan και A. Ben-Tor (Εβραϊκό Πανεπιστήμιο Ιερουσαλήμ). Τ. Dothan - Ε. Ben -Tor, στο περιοδικό Israel Exploration Journal 22 (1972).
Πύλα - Κοκκινόκρεμμος και Πύλα - Βεργί: 1952. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). P. Dikaios, στο βιβλίο Enkomi, Excavations, 1948-58.
Παλαιόκαστρο - Μάα: 1954. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). P. Dikaios, στο βιβλίο Enkomi, Excavations, 1948-58.
Σίντα: 1947-48. Α. Furumark (Σουηδική Αποστολή Πανεπιστημίου Uppsala). A. Furumark, στο περιοδικό Opuscula Atheniensia VI (1965).
Κούκλια (Παλαίπαφος): 1951-53. Τ. Β. Mitford και J. Η. Iliffe (Βρεττανική Αποστολή Πανεπιστημίου St. Andrews και Μουσείου Liverpool). Τ.Β. Mitford και J.H. Iliffe, στο περιοδικό The Antiquaries Journal XXXI (1951).
Κούκλια - Σκάλες (νεκροταφείο): 1979-80. Β. Καραγιώργης (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Μαρώνι - Βούρνες: 1942 μέχρι σήμερα. G. Cadogan (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Cincinnati).
Κούκλια (Παλαίπαφος): 1966 μέχρι σήμερα F. G. Maier (Γερμανο-Ελβετική Αποστολή). F. G. Maier, προκαταρκτικές εκθέσεις στα περιοδικά RDAC και Archäοlogischer Anzeiger από το 1967 ως σήμερα.
Σαλαμίνα (νότιος τομέας): 1971 - 1972. J. Pouilloux και άλλοι (Γαλλική Αποστολή Πανεπιστημίου Λυών). Μ. Yon, La Tombe T.I. du XIE Siecle Av. J. C. (Salamine de Chypre II, Paris 1972).
Αλαάς (νεκροταφείο): 1973. Β. Καραγιώργης (Τμήμα Αρχαιοτήτων). V. Karageorghis, Alaas, a Protogeometric Necropolis in Cyprus (Nicosia 1975).
ΕΠΟΧΗ TOY ΣΙΔΗΡΟΥ (1050 π.X. - 395 μ.Χ.)
Κούριον-Καλορίζικη (νεκροταφείο): Γεωμετρική περίοδος III. 1934 - 39. J. F. Daniel και G. McFadden (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Πενσυλβανίας). J.L. Benson, The Necropolis at Kaloriziki (SIMA XXXVI, Göteborg 1973).
Νεκρόπολη Σαλαμίνος: Γεωμετρική - Αρχαϊκή περίοδος. 1957. Π. Δίκαιος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). P. Dikaios, στο περιοδικό Archäologischer Anzeiger, 1963.
Νεκρόπολη Σαλαμίνος: Γεωμετρική - Ελληνιστική περίοδος. 1962-74. Β. Καραγιώργης (Τμήμα Αρχαιοτήτων). V. Karageorghis, Salamis in Cyprus, Homeric, Hellenistic and Roman (London 1969). Excavations in the Necropolis of Salamis I-III (Nicosia, 1967, 1970, 1973).
Σαλαμίνα (πόλη): Γεωμετρική-Αρχαϊκή περίοδος. 1964-74. J. Pouilloux και άλλοι (Γαλλική Αποστολή Πανεπιστημίου Λυών). Salamine de Chypre I-VI (1969-1975).
Ιδάλιον: Γεωμετρική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1971-76. Α. Walker, L. Stager (Αμερικανική Αποστολή American Schools of Oriental Research). L. Stager, A. Walker, G. Ernest Wright, American Expedition to Idalion (Cambridge, Mass., 1974).
Πάφος: Γεωμετρική - Αρχαϊκή περίοδος. 1953-55. J. Berard, J. Deshayes (Γαλλική Αποστολή). J. Deshayes, La Necropole de Ktima (Paris 1963).
Αμαθούς: Γεωμετρική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1975 μέχρι σήμερα. P. Aupert, Μ. Α. Hermary (Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών). Προκαταρκτική έκθεση στο περιοδικό Bulletin de Correspondence Hellenique (Chronique Des Fouilles).
Σόλοι: Γεωμετρική -Ρωμαϊκή περίοδος. 1964-74. J. Des Gagniers και άλλοι (Καναδική Αποστολή Πανεπιστημίου Λαβάλ, Κεμπέκ). J. Des Gagniers και άλλοι, στο περιοδικό RDAC 1967.
Ταμασσός: Αρχαϊκή - Ρωμαϊκή περίοδος. 1970-80. H.G. Buchholz (Γερμανική Αποστολή του Deutsches Archäologisches Institut). Η. G. Buchholz, στο περιοδικό Archäologischer Anzeiger 1973, 1974.
Κούριον (Ακρόπολη, Ιερό Απόλλωνος, Στάδιο): Αρχαϊκή και Ρωμαϊκή περίοδος. 1934-35. Β. Hill, G. McFadden, R. Young, J. Last, J. Young. Προκαταρκτικές εκθέσεις στα περιοδικά University Museum of Pensylvania Bulletin 1935-1950. American Journal of Archaeology 50 (1946). R. Stillwell, στο περιοδικό Proceedings of the American Philosophical Society 105 (1961). R. Scraton, στο περιοδικό Transactions of the American Philosophical Society 57 (1967).
Κούριον (Ναός Απόλλωνος): Αρχαϊκή περίοδος. 1979 μέχρι σήμερα. D. Soren, D. Buitron (Αμερικανική Αποστολή των Πανεπιστημίων Columbia και Maryland και της Πινακοθήκης του Walters. D. Buitron. 'The Archaic Precinct at the Sanctuary of Apollo Hylates, Kourion' RDAC, 1979, 315 f.f. D. Soren, 'The Temple of Apollo at the Sanctuary of Apollo Hylates', RDAC 1979, 321 f.f.
Αμαθούς: Αρχαϊκή-Ρωμαϊκή περίοδος. 1975 μέχρι σήμερα. Μ. Λουλλουπής (Τμήμα Αρχαιοτήτων) Προκαταρκτικές εκθέσεις στο περιοδικό Bulletin de Correspondence Hellenique (Chronique des Fouilles).
Bουνί: Κλασσική περίοδος. 1928-1929. Ε. Gjerstad (Σουηδική Αρχαιολογική Αποστολή). SCE III, 76 f.f.
Αθηένου- Γόλγοι: Κλασσική - Ελληνιστική περίοδος. 1969-70. Γ. Μπακαλάκης (Αποστολή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης). Γ. Μπακαλάκης, στο περιοδικό Κυπριακαί Σπουδαί 38-39 (1974-75).
Σόλοι: Ελληνιστική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1929. Ε. Gjerstad (Σουηδική Αρχαιολογική Αποστολή) SCE III, 399 f.f.
Κερύνεια: Ναυάγιο. Ελληνιστική περίοδος. 1968-69. Μ. Katzev (Αμερικανική Αποστολή Υποβρύχιων Ερευνών Πανεπιστημίου Πενσυλβανίας). Μ. Katzev, στο περιοδικό Archaeometry 10 (1967) και στο βιβλίο A History of Seafaring (Εκδότης G. Bass, London, 1972).
Κάτω Πάφος, Τάφοι βασιλέων: Ελληνιστική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1977 μέχρι σήμερα. Σ. Χατζησάββας (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Σαλαμίνα (πόλη): Ελληνιστική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1952-70. Β Καραγιώργης, Α.Ι. Δικηγορόπουλος (Τμήμα Αρχαιοτήτων). V. Karageorghis-C. C. Vermeule, Sculptures from Salamis I-II (Nicosia 1964, 1966). V. Karageorghis, Salamis in Cyprus, Homeric, Hellenistic and Roman (London 1969).
Μάριον - Αλώνια: Ελληνιστική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1983 μέχρι σήμερα. W.A.P. Childs, P.W. Wallace (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίων Princeton και Νέας Υόρκης.
Κούριον: Ελληνιστική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1975 μέχρι σήμερα. Δ. Χρήστου (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Δ. Χρήστου, 'Excavations at Kourion', 1975-1982 στο περιοδικό RDAC 1983.
Πάφος: Ελληνιστική - Ρωμαϊκή περίοδος. 1962-1978. Κ. Νικολάου (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Κ. Νικολάου, στο περιοδικό RDAC 1963 και στο βιβλίο Melanges Offerts, A.K. Michalowski (Warszawa 1966).
Πάφος: Ελληνιστική - Ρωμαϊκή περίοδος 1965 μέχρι σήμερα. Κ. Michalowski (Πολωνική Αποστολή Πανεπιστημίου Βαρσοβίας). Προκαταρκτικές εκθέσεις του V. Daszewski στο περιοδικό RDAC από το 1968 μέχρι σήμερα.
Πάφος: Ρωμαϊκή περίοδος. 1983 μέχρι σήμερα. Δ. Μιχαηλίδης (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Κούριον: Ρωμαϊκή περίοδος. 1967-74. Μ. Λουλλουπής (Τμήμα Αρχαιοτήτων). Μ. Λουλλουπής στο περιοδικό RDAC 1971.
Σαλαμίνα: Ρωμαϊκή περίοδος. 1971-1974. Δ. Χρήστου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
ΠΡΩΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (5ος-8ος ΑΙΩΝΑΣ μ.Χ.)
Κούριον, Επισκοπική Βασιλική: 1934 - 1935 και 1974-1980 (Αμερικανική Αποστολή Πανεπιστημίου Πενσυλβανίας και A.H.S. Megaw (Αμερικανική Αποστολή του Κέντρου Βυζαντινών Σπουδών Dumbarton Oaks και του Πανεπιστημίου Harvard. A.H.S. Megaw, Excavations at the Episcopical Basilica of Kourion in Cyprus in 1974 and 1975. Του ιδίου 'The Basilica: The Cathedral Precinct of the Early Christian City in the Archaeological Guide to the Ancient Kourion Area and the Akrotiri Peninsula, 114 f.f.
Κούριον. Μικρή Βασιλική Κουρίου: 1968-1974. Α. Χριστοδούλου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Σαλαμίνα, Βασιλική της Καμπανόπετρας: 1964-74. J. Pouilloux (Γαλλική Αποστολή Πανεπιστημίου Λυών). Salamine de Chypre I-VI (1969-1975).
Κάτω Πάφος, Βασιλική Παναγίας Λιμενιώτισσας: 1968-1973. Α. Παπαγεωργίου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Κάτω Πάφος, Βασιλική Χρυσοπολίτισσας: 1974 μέχρι σήμερα. Α. Παπαγεωργίου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Γιαλούσα, Βασιλική Αγίας Τριάδος: 1970-1972. Α. Παπαγεωργίου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Σόλοι. Βασιλική Σόλων: 1968 - 1974. Jean Des Gagniers (Καναδική Αποστολή του Πανεπιστημίου Λαβάλ της Quebec.
ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (12ος-16ος ΑΙΩΝΑΣ)
Κάτω Πάφος, Μεσαιωνική εκκλησία: 1970. Α. Παπαγεωργίου (Τμήμα Αρχαιοτήτων).
Κάτω Πάφος, Μεσαιωνικό φρούριο «Σαράντα Κολώνες»: 1970 και 1980 μέχρι σήμερα. A.H.S. Megaw (Αρχαιολογική Αποστολή της Βρεττανικής Σχολής Αθηνών σε συνεργασία με το Κέντρο Βυζαντινών Σπουδών του Dumbarton Oaks.)
Κούκλια. Μεσαιωνικός ζαχαρόμυλος: 1982 μέχρι σήμερα. F.G. Maier (Γερμανο-Ελβετική Αποστολή των Πανεπιστημίων Κωνστάνζας και Ζυρίχης).
Ο πιο πάνω κατάλογος δίνει τις ουσιαστικής σημασίας ανασκαφές που έγιναν σε ολόκληρη την Κύπρο από το 1927 μέχρι το 1985, περίοδο κατά την οποία ουσιαστικά άρχισε και εξελίχθηκε η κανονική επιστημονική ανασκαφική εργασία, φθάνοντας έως και την ακμή της και φέρνοντας στο φως ή και επισημαίνοντας και ερευνώντας όλους τους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου.
Στη συνέχεια, οι ανασκαφές συνεχίστηκαν και συνεχίζονται, τόσο από το Τμήμα Αρχαιοτήτων της Κύπρου όσο και από πολλές ξένες αποστολές, όπως από Πανεπιστήμια ή και Ιδρύματα από Αγγλία, Γαλλία, Πολωνία, Ελλάδα, Ηνωμένες Πολιτείες κ.α. Οι πιο πολλές από τις συνήθως ετήσιες αυτές ανασκαφικές εργασίες έγιναν και γίνονται στους γνωστούς και σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, που είτε επεκτείνονται είτε συμπληρώνονται με νέα ευρήματα και στοιχεία (όπως σε Χοιροκοιτία, Κούριον, Πάφο, Παλαίπαφο, Ιδάλιον, Αμαθούντα κ.α.). Για τα νεότερα ευρήματα σε τέτοιους χώρους, δίνονται πρόσθετα στοιχεία και πληροφορίες στα αντίστοιχα λήμματα.
Περιστασιακά εντοπίζονται σε διάφορες περιοχές όπου γίνονται άλλες εργασίες (όπως διάνοιξη δρόμων, ανέγερση οικοδομών, αποχετεύσεις κλπ.) αρχαιότητες, κυρίως τάφοι, τις οποίες οι αρμόδιοι διερευνούν. Υπάρχουν περιπτώσεις (όπως για παράδειγμα στη Λευκωσία) όπου σε τέτοιους εντοπισμένους χώρους οι ανασκαφές επεκτείνονται και συνεχίζονται, ενώ σε πολλές άλλες περιπτώσεις οι ανασκαφικές εργασίες είναι μόνο σωστικές.
Από το 1974, λόγω της τουρκικής εισβολής, δεν έγιναν κανονικές ανασκαφές στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, υπό την επίβλεψη του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Έγιναν κάποιες ανασκαφικές εργασίες σε αρχαιολογικούς χώρους, αλλά δεν υπάρχουν επίσημα επιστημονικά στοιχεία και πορίσματα.