Διάβολος
Ο Διάβολος είναι ο κυρίως «εξολοθρευτής δαίμονας», η αιτία κάθε κακού και ο φοβερός πολέμιος των ανθρώπων. Κατά τον Μεσαίωνα στη Δύση εντάχθηκε το κωμικό στοιχείο στις δοξασίες των ανθρώπων γι’ αυτόν. Στην Κύπρο, μόνο σε μερικές ευτράπελες διηγήσεις εισέδυσε το κωμικό στοιχείο για τον Διάβολο, που στο κυπριακό γλωσσικό ιδίωμα λέγεται Δκιάολος.
Στη λαϊκή φαντασία, όλα τα δυστυχήματα, οι συμφορές, οι θεομηνίες κλπ. έχουν τον Διάβολο ως αιτία. Γι' αυτό και ο λαός διατηρούσε τον φόβο γι’ αυτόν και τις δραστηριότητές του, μέχρι του σημείου μάλιστα ν' αποφεύγει ν' αναφέρει το όνομά του, και χρησιμοποιώντας αντ' αυτού τη φράση ο έξω που δαμαί. Ο Διάβολος είναι ικανός να μετέλθει κάθε δόλο και απάτη για την επίτευξη των σκοπών του. Για να κερδίσει τις ψυχές των ανθρώπων, εκπληρώνει όλες τις απαιτήσεις και επιθυμίες τους και παρέχει κάθε ηδονή σε εκείνους που εγγράφως αρνούνται τον Χριστό (ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του) και παραδίδουν την ψυχή τους υπογράφοντας συμβόλαιο με το αίμα τους.
Στην όψη, ο Διάβολος είναι μαυριδερός, κερασφόρος, με μικρή ουρά. Προς αποτροπή και διαπόμπευση του Διαβόλου, ο λαός καταφεύγει σε θυμιάματα και προσευχές. Επίσης φέρει πάνω του μικρό τεμάχιο «τιμίου ξύλου», κάνει το σημείο του σταυρού, απαγγέλλει το σύμβολο της πίστεως ή το πάτερ ημών, κάνει εξορκισμούς, τον «παλλουκώννει» ή χρησιμοποιεί και διάφορα άλλα «μαγικά» μέσα.
Σύμφωνα προς τη χριστιανική θρησκεία και τις ελληνικές παραδόσεις, ο Διάβολος ή Σατανάς ή Εωσφόρος ήταν αρχικά άγγελος που θέλησε να γίνει όμοιος με τον Θεό, γι' αυτό τιμωρήθηκε, οπότε μετά την πτώση του, αντιστρατεύεται τα θελήματα του Θεού. Έχει τη δύναμη να εμφανίζεται στους ανθρώπους με πάρα πολλές μορφές, προσπαθώντας να τους θέσει σε πειρασμό και να τους οδηγήσει στην αμαρτία. Η ύπαρξη του Διαβόλου, που είναι αρχαιότατη, αμφισβητήθηκε από τους ορθολογιστές. Αποτελεί όμως ο Διάβολος συστατικό του όλου χριστιανικού συστήματος και σαν τέτοιος, απετέλεσε σημαντικό πρόσωπο στις λαϊκές παραδόσεις ως εκπρόσωπος του κακού.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια