Δερβίς πασάς
Μπεηλέρμπεης του Χαλεπίου, που μετείχε ως ανώτατος αξιωματικός στο επιτελείο του αρχιστράτηγου Λαλά Μουσταφά κατά την εκστρατεία των Οθωμανών για κατάκτηση της Κύπρου (Ιαν. 1570 - Αύγ.1571). Έδρασε στην πολιορκία και άλωση της Λευκωσίας, όπου κατείχε τη θέση μπροστά στον προμαχώνα της Τριπόλεως, ένα από τους τέσσερις νότιους προμαχώνες που δεινοπάθησαν από τις συνεχείς τουρκικές εφόδους. Η κατασκευή από το μηχανικό Ιωάννη Σωζόμενο ειδικών οχυρωματικών έργων στους προμαχώνες της Τριπόλεως και Δάβιλα (τον τελευταίο υπεράσπιζε ο Μουζζαφέρ πασάς) που εμπόδιζαν την εγκατάσταση εξεδρών από τους επιτιθέμενους, δυσκόλευε το έργο των τελευταίων. Όταν άρχισε την αυγή της 9.9.1570 η τελική επίθεση κατά των νοτίων προμαχώνων (Ποδοκάταρο, Κονστάντζο, Δάβιλα και Τριπόλεως), που καλύπτονταν όλοι εξ αρχής από τον αρχιστράτηγο των Τούρκων, ο τελευταίος στράφηκε με ορμή κατά του προμαχώνος της Τριπόλεως, που ανήκε στη δικαιοδοσία του Δερβίς πασά. Από τον προμαχώνα αυτό μπήκε στην πόλη ο Δερβίς ύστερα από τη διείσδυση του τουρκικού ιππικού από την πύλη της Αμμοχώστου. Αφού διέλυσε τους συγκεντρωμένους στον προμαχώνα Μπάρμπαρο υπερασπιστές της πόλης με αρχηγό τον Ιωάννη Φαλιέρ, ο Δερβίς πασάς προέλασε στην κεντρική πλατεία μπροστά στο παλάτι του τοποτηρητή Νικολάου Δάνδολου* όπου πολυάριθμοι πολεμιστές αμύνονταν ερρωμένα. Μετέφερε, γι’ αυτό, τρία βαριά πυροβόλα από τα τείχη και κτυπώντας τους με αυτά τους υποχρέωσε να αποσυρθούν στην αυλή του κτιρίου, όπου βρίσκονταν ο Νικόλαος Δάνδολος, ο επίσκοπος Πάφου Φραγκίσκος Κονταρίνι και άλλα επίσημα πρόσωπα του καθεστώτος, και μέσω Κυπρίου μοναχού, που μόλις παραδόθηκε, υποσχέθηκε προσωπική ασφάλεια σε όσους θα παραδίδονταν. Η πρόταση έγινε δεκτή κι ο καπετάνιος Τούτσιο Κονστάντζο στάλθηκε μαζί με τον μοναχό στον Δερβίς πασά να του μεταφέρει την απάντηση των αποκλεισμένων ευγενών που κατέθεσαν ήδη τα όπλα. Αλλά όταν οι θύρες του παλατιού άνοιξαν για την υλοποίηση της συμφωνίας, οι Τούρκοι που πλημμύρισαν τις γύρω περιοχές εισόρμησαν μέσα και άρχισαν αδιάκριτη σφαγή, προφανώς με την έγκριση του Δερβίς πασά∙ για το αντίθετο δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ή μαρτυρία των πηγών.
Ήταν αυτή η πρώτη παρασπονδία των νικητών, που θ' ακολουθηθεί από πολλές άλλες, με αποκορύφωμα την άνανδρη εκτέλεση του Μαρκαντώνιου Βραγαδίνου* και των ανδρών του στην Αμμόχωστο. Το παλάτι στη Λευκωσία κατελήφθη εκτός των ανωγείων, όπου μερικοί γενναίοι υπερασπιστές μάχονταν ρίπτοντας τους αναρριχωμένους Τούρκους κάτω από τα παράθυρα. Όταν ένας μεθυσμένος Έλληνας ύψωσε την τουρκική σημαία στη θέση της σημαίας του Αγίου Μάρκου, ο Δάνδολος, ντυμένος την επίσημη πορφυρή βελούδινη στολή του για να διακριθεί και να σωθεί, αποκεφαλίστηκε από τους ανθρώπους του Δερβίς, και το κεφάλι του στάλθηκε στην Αμμόχωστο για να τρομάξουν οι εκεί πολιορκούμενοι. Σφαγή από γενίτσαρο ανέμενε και τον Κονταρίνι, αν και ο Άγγελος Καλέπιος λέει ότι σώθηκε τότε από κάποιο μουλά και πέθανε αργότερα στην Κω. Παρόλο που το πυρ σταμάτησε, η σφαγή και η λεηλασία συνεχίστηκαν στη Λευκωσία για τρεις μέρες. Η ευθύνη γι’ αυτές δεν μπορεί να βάρυνε μόνο τον Δερβίς, αλλά και τον αρχιστράτηγο Λαλά Μουσταφά, που παρέβη τις υποσχέσεις του προς τη χήρα κόμησσα της Τριπόλεως η οποία επολιορκείτο στο παλάτι της λίγο πιο κάτω, και τόσο αυτή, όσο και η οικογένεια και η φρουρά της είχαν σκληρή τύχη.