Δεξιφάνης

Image

Σύμφωνα με τον βυζαντινό λόγιο και συγγραφέα Ιωάννη Τζέτζη (Χιλιάδες II, 26) ο Δεξιφάνης ήταν Κύπριος αρχιτέκτονας που έκτισε το φάρο της Αλεξάνδρειας. Ωστόσο ο ίδιος (VI, 294) τον θεωρεί επίσης ως καταγόμενο από την Κνίδο.

Άλλες μαρτυρίες (Λουκιανός, Π ῶς δεῖ  Ἱστορ. συγγρ., 62, Πλίνιος, Φυσ.Ἱστ, XXXVI, 18,83) αναφέρουν ως αρχιτέκτονα του φάρου τον Σώστρατο Δεξιφάνους από την Κνίδο. Φαίνεται λοιπόν ότι πρόκειται για σύγχυση από το πατρώνυμο του Σώστρατου, γι’ αυτό και ο Δεξιφάνης δεν μπορεί σίγουρα να θεωρηθεί ως Κύπριος την καταγωγή. Σύμφωνα με τον Λουκιανό, με την ολοκλήρωση του φάρου το 280 π.Χ., ο Σώστρατος έγραψε μια αφιερωματική επιγραφή με το όνομα του, την οποία όμως μετέπειτα κάλυψε με μια στρώση γύψου στην οποία έγραψε το όνομα του ηγεμόνα της Αιγύπτου Πτολεμαίου, γνωρίζοντας πως μετά από λίγο καιρό θα έπεφτε η στρώση και θα φανερωνόταν πλέον η δική του επιγραφή που βρίσκονταν από κάτω.

Η επιγραφή του ανέφερε :ΣΩΣΤΡΑΤΟΣ ΔΕΞΙΦΑΝΟΥ ΚΝΙΔΙΟΣ ΤΟΙΣ ΘΕΟΙΣ ΣΩΤΕΡΣΙΝ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΠΛΩΙΖΟΜΕΝΩΝ Σώστρατος του Δεξιφάνη του Κνίδιου προς τους θεούς που προστατεύουν τους ναυτιλλομένους. Άλλα έργα του ήταν:  Οι κρεμαστοί κήποι της Κνίδου, ένα μεγάλο παλάτι με κήπο στην οροφή του κατά τις μαρτυρίες του Πλίνιου και του Λουκιανού,  Η στοά των Κνιδαίων στους Δελφούς, η οποία χρησίμευε ως τόπος ανάπαυσης για τους επισκέπτες των Δελφών και Κανάλια στον ποταμό Νείλο, κοντά στη Μέμφιδα, ως μέρος των προετοιμασιών του Πτολεμαίου Β´ Φιλάδελφου για να αλώσει την πόλη.