Όνομα τριών βασιλιάδων της Περσίας της δυναστείας των Αχαιμενιδών. Κατά το διάστημα της βασιλείας και των τριών, η Κύπρος τελούσε υπό την κυριαρχία των Περσών (546 -332 π.Χ.).
Δαρείος Α' ο Υστάσπου: Γεννήθηκε το 550 π.Χ. και ανήλθε στο θρόνο το 521 π.Χ. Βασίλεψε μέχρι το 485 π.Χ., οπότε πέθανε. Υπήρξε ικανός ηγέτης και μεγάλωσε το κράτος του, αυξάνοντας τις σατραπείες από 20 σε 30. Δοκίμασε να κατακτήσει και την Ελλάδα (492-490 π.Χ.), όμως οι δυνάμεις του υπό τους Δάτη και Αρταφέρνη γνώρισαν τη συντριβή στη γνωστή μάχη του Μαραθώνα.
Επί ημερών του Δαρείου Α' είχε επαναστατήσει κατά της περσικής κυριαρχίας ολόκληρη η Ιωνία (499/8 π.Χ.), την επανάσταση δε αυτή ακολούθησαν και οι Κύπριοι βασιλιάδες υπό τον Ονήσιλο. Σε μάχη παρά την κυπριακή πόλη Σαλαμίνα, το κυπριακό στράτευμα του Ονήσιλου ηττήθηκε από τα περσικά στρατεύματα με αρχηγό τον Αρτύβιο, και η Κύπρος περιήλθε ξανά υπό την περσική κυριαρχία.
Βλέπε λήμμα: Ονήσιλος
Δαρείος Β' ο Ώχος ή Νόθος: Ήταν γιος του Αρταξέρξη Α'. Βασίλεψε από το 423 π.Χ. μέχρι το 404 π.Χ. που πέθανε. Η ζωή του ήταν γεμάτη από δυστυχίες και εγκλήματα στα οποία τον έσπρωχνε η θεία και σύζυγός του Παρυσάτις.
Επί των ημερών του το κράτος του εξασθένησε, η δε Αίγυπτος αφού επαναστάτησε κατά των Περσών, ανέκτησε την ανεξαρτησία της. Επί των ημερών του άρχισαν και οι αγώνες των Κυπρίων για απελευθέρωση με τις προσπάθειες του βασιλιά της Σαλαμίνος Ευαγόρα Α', που συνεχίστηκαν και επί ημερών του διαδόχου του Δαρείου Β', Αρταξέρξη Β', και τερματίστηκαν το 386 π.Χ. με την υπογραφή της Ανταλκιδείου ειρήνης μεταξύ Ελλήνων και Περσών.
Βλέπε λήμμα: Ανταλκίδειος ειρήνη
Δαρείος Γ', ο Κοδομανός: Γεννήθηκε το 380 π.Χ. και ανέβηκε στο θρόνο το 336 π.Χ. Πέθανε δολοφονημένος το 330 π. Χ., ενώ ο Μέγας Αλέξανδρος προέλαυνε και κατέλυε την Περσική αυτοκρατορία. Μετά την ήττα των περσικών στρατευμάτων από τις δυνάμεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Γρανικό ποταμό (334 π.Χ.), πολέμησε ο ίδιος προσωπικά κατά του Μακεδόνα στρατηλάτη στην Ισσό (333 π.Χ.) και στα Γαυγάμηλα (331 π.Χ.). Και στις δυο μάχες ηττήθηκε, κατέφυγε στη Μηδία και απ’ εκεί στις Κασπίες φυλές, όπου δολοφονήθηκε από τον σατράπη Βήσσο τον Ιούλιο του 330 π.Χ.
Τον Δαρείο ενίσχυαν ναυτικές δυνάμεις και από την Κύπρο. Κατά την θυελλώδη όμως προέλαση του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και ιδίως μετά την μάχη της Ισσού, οι Κύπριοι βασιλιάδες ενώθηκαν με τις δυνάμεις του Μακεδόνα. Οι νικηφόρες κατά του Δαρείου μάχες που έδωσε ο Μέγας Αλέξανδρος, σήμαναν και τον τερματισμό της περσικής κυριαρχίας στην Κύπρο.
Βλέπε λήμμα: Πέρσες και Κύπρος
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια