Γυναικείες οργανώσεις

Οι πρώτες γυναικείες οργανώσεις στην Κύπρο εμφανίζονται στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, με τη μορφή φιλανθρωπικών σωματείων. Τέτοια σωματεία έχουμε αρχικά στη Λάρνακα και τη Λεμεσό, με πρωτοβουλία κυρίως διδασκαλισσών. Οι δραστηριότητες των οργανώσεων αυτών, που επεκτείνονται και στον πολιτιστικό τομέα, καλύπτονται με ανταποκρίσεις στο περιοδικό Πλειάς Εργάνη των Αθηνών (1899 - 1900 κ.ε.).

 

Ακολουθούν γυναικεία σωματεία στις άλλες πόλεις, με φιλανθρωπικές και φιλολογικές δραστηριότητες.

 

Στην Αμμόχωστο ιδρύεται ο Φιλόπτωχος σύλλογος «Ομάς Ενώσεως Ελληνίδων» και αργότερα το Λύκειο Ελληνίδων Αμμοχώστου.

 

Στη  Λευκωσία δημιουργούνται το Σωματείο Ελληνίδων Κυριών « Ένωσις», η Πνευματική Αδελφότης Ελληνίδων Κύπρου και το Σωματείο «Μάνα».

 

Φιλόπτωχοι Αδελφότητες και σύλλογοι δημιουργούνται επίσης στις υπόλοιπες πόλεις, καθώς και σε μεγάλα χωριά (Λάπηθος κ.α.).

 

Μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, οι Κυπρίες, που αρχίζουν να απασχολούνται μαζικά σε εργοστάσια κ.α., οργανώνονται προβάλλοντας και συνδικαλιστικά, τώρα, αιτήματα, και στη δεκαετία του 1950 - 60 έχουμε για πρώτη φορά και απεργίες γυναικών. Τότε δημιουργήθηκε και το πρώτο οργανωμένο παγκύπριο γυναικείο κίνημα, η Παγκύπρια Οργάνωση Δημοκρατικών Γυναικών, που επρόσκειτο στην Αριστερά, και κηρύχθηκε παράνομη από την βρετανική αποικιακή κυβέρνηση. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, η Οργάνωση επαναδραστηριοποιήθηκε και τέθηκε πάνω σε νέες βάσεις, παίρνοντας την ονομασία Παγκύπρια Ομοσπονδία Γυναικείων Οργανώσεων (ΠΟΓΟ), η οποία συνεχίζει τη δραστηριότητά της μέχρι σήμερα.

 

Η ραγδαία οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Κύπρου στα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, οδήγησε και σε ευρύτατες μεταβολές στην κοινωνική θέση και το ρόλο της γυναίκας, η οποία άρχισε να εισέρχεται μαζικά σε όλα τα επαγγέλματα. Οι νέες συνθήκες οδήγησαν και σε διεύρυνση των στόχων του γυναικείου κινήματος, ενώ τα διάφορα πολιτικά κόμματα του νησιού ίδρυσαν τις δικές τους γυναικείες οργανώσεις, που κινητοποιούνται τόσο για ειδικά θέματα που αφορούν τη γυναίκα, όσο και για γενικότερα προβλήματα που απασχολούν τον τόπο (πολιτικά, κοινωνικο - οικονομικά κλπ.).

 

Πέρα από τις γυναικείες οργανώσεις που συνδέονται με τα κόμματα, υπάρχουν επίσης άλλα οργανωμένα σύνολα γυναικών, όπως σύνδεσμοι οικοκυρών, η οργάνωση Ίσα Δικαιώματα, Ίσες Ευθύνες, κ.ά.

 

Για λεπτομέρειες σχετικά με τη δράση των σημαντικότερων γυναικείων οργανώσεων, βλ. τα ανάλογα χωριστά λήμματα.