Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Έτσι λέγεται σε μερικά χωριά της Κύπρου το αγκάθθιν ή γαουράγκαθθον (Notobasis syriaca), επειδή πιστεύεται ότι από το φυτό αυτό είχε κατασκευαστεί το ακάνθινο στεφάνι του Χριστού.

Το Γαϊδουράγκαθο είναι ένα φυσικό βότανο που έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Χρησιμοποιείται συνήθως για την αποτοξίνωση του σώματος, ιδιαίτερα του ήπατος.

Βλέπε λήμμα: Βότανον ή βοτάνι

Το γαουράγκαθθο, με το χαρακτηριστικό επιστημονικό όνομα Ονόπορδον το κύπριο (Onopordum cyprium), είναι ενδημικό είδος της Κύπρου, δηλαδή απαντά αποκλειστικά στο νησί μας,  με ευρεία εξάπλωση, από 0 έως 1250 μέτρα υψόμετρο, και με μεγάλο πληθυσμό. Το συναντούμε κυρίως σε διαταραγμένες περιοχές, χερσόπτοπους, όρια καλλιεργειών, κατά μήκος δρόμων και σε περιοχές με έντονη βόσκηση. Σημαντικό μέρος του πληθυσμού του βρίσκεται σε προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 και  Εθνικά Δασικά Πάρκα ή άλλη κρατική δασική γη με ελεγχόμενες δραστηριότητες.

Το γαουράγκαθθο, αγαπητή τροφή των γαϊδουριών, διαθέτει αξιόλογες θεραπευτικές ιδιότητες για τον άνθρωπο γνωστές από την αρχαιότητα, γι’ αυτό και σε ορισμένες χώρες χωρίς αρκετή ηλιοφάνεια, καλλιεργείται για ιατρικούς σκοπούς. Οι μέλισσες επίσης εκτιμούν το γαουράγκαθθο, καθώς έλκονται από τα λουλούδια του.

Το γένος Onopordum περιλαμβάνει περίπου 50 είδη, με εξάπλωση στην Ευρώπη, τη Μεσόγειο, τις Κανάριες Νήσους, τον Καύκασο και τη νοτιοδυτική και κεντρική Ασία. Στην Κύπρο, το γένος αντιπροσωπεύεται με δύο είδη, τα Onopordum cyprium και Onopordum bracteatum, καθώς και με ένα υβρίδιο μεταξύ αυτών των δύο ειδών, το Onopordum × makrisii. 

Το γαουράγκαθθο είναι όρθια διετής ή πολυετής πόα, ύψους 1-1,5 μ και βλαστό με ακανθώδη πτερύγια. Τα φύλλα βάσης είναι λογχοειδή, έντονα λοβωτά με ακανθώδεις παρυφές. Τα ανώτερα φύλλα είναι προοδευτικά μικρότερα προς την κορυφή του βλαστού και τριχωτά στην κάτω επιφάνεια.  Τα άνθη του είναι σύνθετα σε μεγάλα επάκρια ακανθωτά κεφάλια, με ανθίδια σωληνόμορφα, χρώματος μωβ ή πολύ σπάνια λευκά. Ανθοφορεί από Απρίλιο μέχρι Ιούλιο.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια