Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Γλύπτης. Γεννήθηκε στο χωριό Μαλούντα της επαρχίας Λευκωσίας το 1956.  Σπούδασε ζωγραφική, με υποτροφία της UNESCO, στο Institute de Arte Plastice N. Grigorescu, Βουκουρέστι, Ρουμανία [1976-1981]. Στη συνέχεια, με υποτροφία από την κυβέρνηση της Γαλλίας, για residence στή Cité International des Arts και σπουδές στην École des Beaux Arts στο Παρίσι. 

Από το 1975 μετέχει σε ομαδικές εκθέσεις στην Κύπρο και στο εξωτερικό (Βουκουρέστι, Παρίσι, Αθήνα, Αβάνα κ.α.). Ατομική έκθεση έργων του οργάνωσε στη Λευκωσία το 1982. Τον ίδιο χρόνο κέρδισε το διαγωνισμό για ανάγλυφο της Λαϊκής Τράπεζας. Το 1983 συμμετέσχε στο 26ο Συμπόσιο Τέχνης στο Πριλέπ της Γιουγκοσλαβίας.

Είναι ένας από τους τέσσερις Κυπρίους καλλιτέχνες που πρώτοι έστησαν έργα τους στο υπό δημιουργία Πάρκο Σύγχρονης Τέχνης του Δήμου Λευκωσίας, ύστερα από σχετικό διαγωνισμό. Το Πάρκο εγκαινιάστηκε το 1984.

Από το 1990, οπότε συμμετείχε στην Μπιενάλε Βενετίας (Aperto ’90), ξεκίνησε η παρουσία του στην διεθνή καλλιτεχνική σκηνή. Μνημειώδη έργα του βρίσκονται σε δημόσιους χώρους στην Κύπρο, την Γαλλία και την Ελλάδα. 

Το 1995 με την ευκαιρία του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Μήνα το 1995 δημιούργησε το μνημείο  «Ψήφισμα» το οποίο  αναφέρεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και περιγράφει στα ελληνικά τα πρώτα άρθρα της διακήρυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Το «Ψήφισμα» ήταν δωρεά των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού στην πόλη της Λευκωσίας με την ευκαιρία του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Μήνα το 1995 και τοποθετήθηκε  στο τελευταίο ελεύθερο σημείο του πεζόδρομου Λήδρας πριν το οδόφραγμα.

Από τις πλέον εμβληματικές δουλειές του είναι η έκθεση στο Μουσείο του Λούβρου, στην αίθουσα με τις κυπριακές αρχαιότητες η οποία παρουσιάστηκε το 2008-9 και διήρκεσε δέκα μήνες. Οι ενδιαφέρουσες εγκαταστάσεις του -εμπνευσμένες από την κυτταροειδή δομή της Χοιροκοιτίας και της Έγκωμης- ανέπτυσσαν διάλογο με τις κυπριακές αρχαιότητες της νεολιθικής και της χαλκολιθικής περιόδου. «Στη δουλειά μου χρησιμοποιώ την κυτταρoειδή δόμηση, δηλαδή πρωτογενείς φόρμες όπως η σφαίρα ή ο κύβος, ανοικτές στον χρόνο, οι οποίες μεταλλασσόμενες παραπέμπουν σε συμπτώματα του τώρα. Αυτή η επαναλαμβανόμενη σύνθεση ταυτίζεται πολύ με τη γλώσσα των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Όταν μετέφερα ηλεκτρονικά στο δυαδικό σύστημα την κυπροσυλλαβική γραφή, συνειδητοποίησα ότι η δομή της ήταν παρόμοια με τη δομή του αρχαιολογικού χώρου της Έγκωμης. Έτσι, προσπάθησα να παραλληλίσω τη δόμηση του εικονικού χώρου με αυτήν του ιστορικού», εξηγεί ο καλλιτέχνης.

Λίγο αργότερα, το 2016, παρουσίασε την εγκατάσταση «Κύτταρα, μια προσωπική γεωγραφία» στην πλατεία μπροστά από το Λούβρο, έπειτα από πρόσκληση του δήμου του Παρισιού. Αναφέρεται πολύ χαρακτηριστικά στην πρόσκληση: «Ο Κύπριος καλλιτέχνης γεννήθηκε και μεγάλωσε κοντά σε ένα ορυχείο χαλκού που χρονολογείται από την αρχαιότητα και το οποίο μέχρι σήμερα είναι ακόμη ενεργό. Η συχνή επαφή του με τον ζωντανό αυτό τόπο, ο οποίος αποκαλύπτει πολλαπλά στρώματα αρχαίων ερειπίων, αποτελεί γι’ αυτόν τον ομφάλιο λώρο μεταξύ της γης και της Ιστορίας, στοιχεία που είναι πάντοτε παρόντα στο έργο του. Αυτός ο δεσμός φαίνεται να μην έχει αποκοπεί και αυτά τα ιστορικά ίχνη, που ανακαλούν σύγχρονα μέσα έκφρασης, αποτελούν τα ορόσημα της νοητικής φόρτισης ολόκληρου του έργου του. Αυτή η περιοχή, φορτωμένη μηνύματα και σε συνεχή μεταμόρφωση, αποκαλούμενη από τους μεταλλωρύχους Αποκάλυψη, είναι η πηγή των οξειδωμένων ορυκτών που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης. Είναι με αυτό τον τρόπο που ο Θεόδουλος μάς προτείνει στη νέα του εγκατάσταση «Κύτταρα», μια σύνθεση όπου αντιπαραβάλλονται μέταλλα, τεχνούργημα αρχαίων αναμνήσεων και μεσημβρινούς φθορίζοντες, τα οποία, για την επίτευξη μιας εικαστικής αναζήτησης, αποτελούν την έκφραση μιας προσωπικής και νοητικής γεωγραφίας.» 

Στις 4 Ιουνίου 2023 εγκαινιάστηκε έκθεσή του, μετά από διεθνή επιλογή και μελέτη των έργων του, αλλά και προσωπική πρόσκληση, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Ρουμανίας με τίτλο «Νοητική Γεωγραφία-Αστερισμοί».

Ατομικές Εκθέσεις: 1987 Κέντρο Τέχνης Diaspro, Λευκωσία, Κύπρος | 1991 Μεσαιωνικό Κάστρο Κολοσσίου, Λεμεσός, Κύπρος • Κέντρο Τέχνης Diaspro, Λευκωσία, Κύπρος | 1992 Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Midi-Pyrénées, Τουλούζη, Γαλλία • Γκαλερί Claude Fain, Παρίσι, Γαλλία | 1993 Κέντρο

Τέχνης Diaspro, Λευκωσία, Κύπρος • Φιλοξενούμενος καλλιτέχνης, FRAC/CRAC Αλσατία, Γαλλία •

Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα, Ελλάδα | 1996 Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Κύπρος • Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα, Ελλάδα | 1998 Δημοτικό Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Andre Malraux, Colmar, Γαλλία | 1999 Καζίνο του Μονακό • Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα | 2000 Γκαλερί Ζήνα Αθανασιάδου, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα | 2001 Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα, Ελλάδα • Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος, Λευκωσία, Κύπρος | 2003 Γκαλερί Μορφή, Λεμεσός, Κύπρος • Boehm Press, Ζυρίχη, Ελβετία • Γκαλερί Andersen, Ζυρίχη, Ελβετία | 2004 Γκαλερί Beacker, Κολωνία, Γερμανία | 2005 Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος, Λευκωσία, Κύπρος | 2006 UNESCO, Παρίσι, Γαλλία | 2008 «Κύπρος, από την Νεολιθική Εποχή στον Θεόδουλο Γρηγορίου», Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι, Γαλλία | 2009 «Κύτταρα V», Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος, Λευκωσία, Κύπρος. 2018 «Νοητική Γεωγραφία» Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος, Λευκωσία, Κύπρος κ.α.

 Ομαδικές Εκθέσεις: 1983 Πάρκο Σύγχρονης Τέχνης, Λευκωσία, Κύπρος • 26ο Συμπόσιο Τέχνης, Πρίλεπ, Γιουγκοσλαβία | 1987 2η Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών Μεσογειακών Ευρωπαϊκών Χωρών, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα • «Σύγχρονη Τέχνη της Κύπρου», Αθήνα, Ελλάδα • «Νέοι Καλλιτέχνες». ECUME, Μασσαλία, Γαλλία | 1989 Expo-Arte, Μπάρι, Ιταλία • «Μεσόγειος για τη Σύγχρονη Τέχνη», Μπάρι, Ιταλία | 1990 «Aperto ’90», Mπιενάλε Βενετίας, Ιταλία • Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Σαβόνα,Ιταλία • Γκαλερί Credito Vaitelinese, Μιλάνο, Ιταλία • Πύλη Αμμοχώστου, Λευκωσία, Κύπρος • Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Τουλούζη, Γαλλία | 1992 Τέχνη και Νέες Τεχνολογίες, Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αθήνα ,Ελλάδα • FIAC, Γκαλερί Claude Fain, Παρίσι, Γαλλία | 1993 FRAC/CRAC Αλσατία, Γαλλία • «Art ’93», Βασιλεία, Ελβετία | 1994 Διεθνές Συμπόσιο Artcapi, Στρασβούργο, Γαλλία • Μουσείο Γουλανδρή, Αθήνα, Ελλάδα • Πύλη Αμμοχώστου, Λευκωσία, Κύπρος • Μπιενάλε d’Arte Emergente, Σιέννα, Ιταλία • Διεθνές Συμπόσιο Γλυπτικής, Ευρωπαϊκό Κέντρο Δελφών, Ελλάδα| 1996 Ρέθυμνο, Κρήτη, Ελλάδα • Chateau des Ducs d’Epernon, Cadillac, Γαλλία • Φεστιβάλ Τεχνών, Βρυξέλλες, Βέλγιο | 1997 Μπιενάλε Βενετίας, Ιταλία • Θεσσαλονίκη ’97, Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα • «Art Athina», Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα, Ελλάδα • «Rip Arte», Ρώμη, Ιταλία | 1998 «Meditteranea», Βρυξέλλες, Βέλγιο | 1999 Εθνικό Μουσείο, Βαρσοβία, Πολωνία • «Art Junction», Νίκαια, Γαλλία | 2000 Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Κύπρος • Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Les Abattoirs, Τουλούζη, Γαλλία | 2001 Λίντο, Βενετία, Ιταλία | 2002 Βασιλικό Πάρκο, Τουλούζη, Γαλλία • Kunsthall, Κολωνία, Γερμανία | 2003 Γκαλερί Andersen, Ζυρίχη, Ελβετία • Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Les Abattoirs, Τουλούζη, Γαλλία • Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα | 2004 Μουσείο Küpersmühle, Duisburg, Γερμανία • Kunstlerhaus, Βιέννη, Αυστρία • Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα • Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα • Γκαλερί Andersen, Ζυρίχη, Ελβετία • Manufacture des Oeillets, Παρίσι, Γαλλία | 2005 Ολυμπιακό Μουσείο Τέχνης, Σεούλ, Νότια Κορέα • Ιancelevich, La Louvière, Βέλγιο, • Kunsthaus, Μανχάιμ, Γερμανία • Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Κύπρος • Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Οστάνδη, Βέλγιο | 2007 Μουσείο Tretyakov, Μόσχα, Ρωσία | 2008 Κόδρα, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα • Μουσείο Γουναρόπουλου, Αθήνα, Ελλάδα.2010 Κύπρος - Η τέχνη σε παρόντα χρόνο, Παρίσι.

Eργα του βρίσκονται στη Γαλλία [Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Les Abattoirs στην Τουλούζη, Fond Régional d’ Art Contemporain, Midi-Pyrénées και Αλσατίας, Υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας , Δημοτικό Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης André Malraux στο Colmar, στην Patrimonial Collection της UNESCO Παρίσι, Parc Royal, Τουλούζη, στην Ιταλία [Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Σαβόνα], στην Κύπρο [Κρατική Πινακοθήκη, Λευκωσία], στην Ελλάδα [Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη] και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Κύπρο, Γαλλία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία, Ιταλία και Ελλάδα. κ.α.

Διακρίσεις: 1974 A’ Βραβείο, Παγκύπριος Διαγωνισμός Αφἰσας (εισβολή) 1985 Βραβείο Matisse, Γαλλία / Κύπρος | 1999 A’ Βραβείο, Γλυπτικής και Βραβείο καλύτερης παρουσίασης, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, στο Art Jonction Νίκαια Γαλλία | 2006, Κύπρος.1992 Α’ Βραβείο Αρχή Ανθρώπινου Δυναμικού (1%) Λευκωσία , 2007 Α’ Βραβείο Ελεγκτική Yπηρεσία (1%) Λευκωσία , 1995 Α’ Βραβείο για γλυπτό στο οδόφραγμα Λήδρας, 1997 Βραβείο (1%) για Υπουργείο Δημοσίων Έργων, 2000 Α’ Διεθνἐς Βραβείο για γλυπτό, Βασιλικό Πάρκο, Τουλούζη, Γαλλία 2003 Β’Βραβεἰο Δικαστήρια Λεμεσού (1%) , 2006 Β’ Βραβείο Ανώτατο Δικαστήριο Λευκωσία (1%), 2010 Finalist στον Διεθνή Διαγωνισμό ταπισσερί d’Aubusson, Γαλλία , 2018 Πανεπιστήμιο Κύπρου (1%). 

Βραβεύτηκε με oμάδες αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών διαγωνισμών στην Κύπρο , και πολεοδομικών διαγωνισμών για το τραμ στο Στρασβούργο 1999 και Grenoble 1997 / Α’και Β’

Βραβείο τοπιοτέχνησης και Γλυπτικής, Πάρκο Ευρώπης Λευκωσία 2006 / Υλοποίησε μνημειακά έργα σε δημόσιους χώρους όπως Αερόδρομιο Λάρνακας 2009-10, Park Royal Toulouse 2001, Οδόφραγμα Λήδρας 1995 , Ελεγκτική Υπηρεσία (1%) 2007, Αρχή Ανθρώπινου Δυναμικού (1%) 1992 Κέντρο Δελφών 1994, Μνημείο Αγνοουμένων Κλήρου 2014-17, Μνημείο Ηρώων Σαράντι 2014 – 17 , κ.α.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια