Γονέμης Πέτρος
Δραγομάνος του πασά της Κύπρου γύρω στα 1608. Σ' επιστολή της 8.10.1608 που ο Γονέμης γράφει εν ονόματι του χριστιανικού πληθυσμού της Κύπρου προς τον δούκα της Σαβοΐας, τον καλεί να συνδυάσει τις ενέργειές του με τον Φίλιππο Γ' της Ισπανίας για την απελευθέρωση των δυστυχών Κυπρίων. Ο Γονέμης βεβαιώνει τον δούκα ότι στο νησί υπάρχουν 35.000 μάχιμοι άρρενες, ικανοί να φέρουν όπλα, εκτός από τους ξένους, ενώ οι Τούρκοι (μάχιμοι) δεν ξεπερνούσαν τις 3.000. Τον παρακαλεί επίσης να στείλει, με το ίδιο πρόσωπο που μετέφερε το γράμμα, απάντηση ικανοποιητική για τις προσδοκίες του λαού της Κύπρου, ο οποίος είναι βέβαιος, λέγει ο Πέτρος Γονέμης ότι αν πάρει την βοήθεια που περιμένει από τον δούκα, θα εκδιώξει τους Τούρκους από το νησί και θα ζήσει ελεύθερος πάλι, με βασιλιά του τον δούκα, όπως υπήρξαν οι προκάτοχοί του (εννοεί τον σύζυγο της Καρλόττας Λουδοβίκο της Σαβοΐας). Προφανώς ο Πέτρος Γονέμης παίζει διπλό παιγνίδι, όπως οι πλείστοι τότε Κύπριοι ευγενείς που συνεργάστηκαν με τους Τούρκους, χωρίς να παύσουν να επιδιώκουν την απελευθέρωση της πατρίδας τους από αυτούς. Είναι ο πρώτος Κύπριος δραγομάνος που γνωρίζουμε μετά την κατάληψη της Κύπρου από τους Τούρκους το 1571.
Νεότερες έρευνες (του Ι.Κ. Χασιώτη, « Ισπανικά Έγγραφα της Κυπριακής Ιστορίας», ΙΣτ' - ΙΖ' αι. 1972) έφεραν σε φως κι άλλα στοιχεία για τον Πέτρο Γονέμη. Στις 3.2.1609 στέλλει επιστολή προς τον Φίλιππο Γ' της Ισπανίας, στην οποία αναφέρει ότι λόγω των δυο προσφάτων εξεγέρσεων των Κυπρίων κατά των Τούρκων (της πρώτης με δική τους πρωτοβουλία και της δεύτερης με υποκίνηση του δούκα της Τοσκάνης), οι Χριστιανοί του νησιού καταπιέζονται σκληρά από τους κυριάρχους, που έσφαξαν αναρίθμητους κατοίκους˙ για να συνεχιστεί η επανάσταση πρέπει να στείλει ο Φίλιππος την αρμάδα του να τους βοηθήσει, ένα μέρος στην Αμμόχωστο, όπου θα συρρεύσουν οι Τούρκοι για ασφάλεια, και το δεύτερο στην Πάφο. Εκεί 15.000 άνδρες θα πάρουν τα όπλα και θα γενικεύσουν την επανάσταση εξεγείροντας τους υπόλοιπους Χριστιανούς μαχητές (20.000 άνδρες), καθώς και τον άμαχο πληθυσμό. Με το σχέδιο αυτό η Κύπρος εύκολα θα κατακτηθεί και οι Κύπριοι θα γίνουν πιστοί υπήκοοι της Ισπανίας. Για τον σκοπό αυτό οι Κύπριοι, μέσω του Πέτρου Γονέμη, στέλνουν τον κομιστή του γράμματος αυτού στον Φίλιππο και περιμένουν να μεταφέρει πίσω την θετική απόφαση της ισπανικής κυβέρνησης.
Κατά την άνοιξη του 1610 ο Πέτρος Γονέμης συνυπογράφει άλλο υπόμνημα πολλών ιεραρχών και προκρίτων προς τον Φίλιππο Γ' και πάλι. Στο υπόμνημα γίνεται ανάλυση της στρατιωτικής κατάστασης της Κύπρου, που δεν διαφέρει πολύ από εκείνην που περιγράφεται σύντομα στα δυο προηγούμενα έγγραφα.