Γεωργιάδης Ροδίων
Κύπριος αντιστασιακός αγωνιστής με ποικίλη δραστηριότητα στην Ελλάδα, κατά την εποχή του
Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Ροδίων Γεωργιάδεης γεννήθηκε στη Λεμεσό στις 17 Μαρτίου 1917. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και το 1934 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα μαζί με την οικογένειά του. Ο πατέρας του Προκόπης Γεωργιάδης, παλαιός πολεμιστής, διορίστηκε υπάλληλος στον Δήμο Αθηναίων. Μητέρα του ήταν η Θέκλα Χατζηγιώρκη εκ μητρός το γένος Κιρικίτσου, από την Κερύνεια. Ο Ροδίων Γεωργιάδης γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου και συμπλήρωσε τις σπουδές του.
Το 1940, με την εκδήλωση της ιταλικής επίθεσης κατά της Ελλάδας, ο Ροδίων κατετάγη εθελοντής σε ευζωνικό σύνταγμα και πολέμησε στην Αλβανία. Μετά τη γερμανική επίθεση κατά της Ελλάδας και την κατάρρευση του μετώπου, κατόρθωσε μετά από πολυήμερη πεζοπορία να επιστρέψει κρυφά στην Αθήνα από το μέτωπο. Εντάχθηκε αμέσως στην εθνική αντίσταση και ήταν από τους ιδρυτές της οργάνωσης «Εθνικόν Επαναστατικόν Κομιτάτον». Στην οργάνωση αυτή συμμετείχε ενεργά και ο μικρότερος αδελφός του Ροδίωνα, ο Μιλτιάδης Γεωργιάδης. Αρχηγείο της οργάνωσης αυτής έγινε το σπίτι της οικογένειας Γεωργιάδη, στην οδό Τοσίτσα αρ. 21, στην Αθήνα.
Σύλληψη
Τον Ιανουάριο του 1943 οι Γερμανοί συνέλαβαν τα δυο αδέλφια. Η δίκη τους έγινε στις 25 Φεβρουαρίου 1943 στο γερμανικό στρατοδικείο Αθηνών. Συνήγορός τους ήταν ο Κύπριος αγωνιστής Σάββας Λοϊζίδης. Καταδικάστηκαν και οι δυο σε φυλάκιση 10 χρόνων, αφού βρέθηκαν ένοχοι στην κατηγορία ότι συνέτασσαν και διένειμαν παράνομα φυλλάδια περιεχομένου επαναστατικού και υβριστικού για τις δυνάμεις του ’ξονος.
Τα δυο αδέλφια μεταφέρθηκαν στις φυλακές της Αίγινας και αργότερα, τον Ιανουάριο του 1944, μεταφέρθηκαν στη Γερμανία όπου κλείστηκαν στις φυλακές του Βραδεμβούργου. Εκεί, ο Ροδίων Γεωργιάδης πέθανε από φυματίωση στις 16 Οκτωβρίου 1944. Για τον νεότερο αδελφό του Μιλτιάδη, η τελευταία είδηση ήταν ότι παρακολούθησε την κηδεία του Ροδίωνα. Έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη του.
Τον Νοέμβριο του 1948, η σποδός του Ροδίωνα μεταφέρθηκε στην Ελλάδα κι εναπετέθη στο οστεοφυλάκιο του Γ' νεκροταφείου Αθηνών.
Το αρχείο
Για τους δύο αδελφούς έχει εκδώσει μία πολύ αξιόλογη όσο και αποκαλυπτική εργασία ο φιλόλογος και ερευνητής Γεώργιος Ν. Χατζηκωστής. Τίτλος του ογκώδους αυτού έργου: Έπος και Μαρτύριο. Οι Κύπριοι ήρωες του Αλβανικού Έπους και της Εθνικής Αντίστασης Ροδίων και Μιλτιάδης Γεωργιάδης (Λευκωσία, 1995). Με πληθώρα εγγράφων και άλλων στοιχείων, δίνονται άφθονες πληροφορίες για τους δύο ήρωες αδελφούς, την όλη τους πορεία και το ηρωικό τους τέλος, διαγράφονται οι προσωπικότητες και σκιαγραφούνται οι χαρακτήρες τους.
Ο Ροδίων Γεωργιάδης υπήρξε καθηγητής αλλά και αξιόλογος πνευματικός άνθρωπος με σημαντικό συγγραφικό και ερευνητικό έργο. Κατέλιπε ένα πλούσιο αρχείο που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει δικές του μελέτες και κείμενα, κυπριολογικά, γλωσσολογικά και άλλα, ενώ διασώζει και πολλά στοιχεία, έγγραφα και πληροφορίες για Κυπρίους αγωνιστές στην Ελληνική επανάσταση.
Το αρχείον του Ροδίωνα Π. Γεωργιάδη εξέδωσε, σε τρεις τόμους, το 2008 ο Γεώργιος Χατζηκωστής, με δαπἀνη της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου. Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει εισαγωγή και βιογραφική μελέτη του Γ. Χατζηκωστή, καθώς και κείμενα στοχασμού του Ροδίωνα Γεωργιάδη, γλωσσικές του μελέτες, κείμενά του σχετικά με την ιδρυθείσα στην Αθήνα από τον ίδιο και άλλους οργάνωση «Κοινόν Κυπρίων» και ποικίλα άλλα έγγραφά του. Ο δεύτερος τόμος περιλαμβάνει ιστορικά έργα του Ροδίωνα Γεωργιάδη, μελέτες του για την Κύπρο και μεταφράσεις. Ο δε τρίτος τόμος, υπό τον γενικό τίτλο «Η συμβολή της Κύπρου στην ελληνική επανάσταση» περιλαμβάνει ένα πλήθος εγγράφων που είχε συγκεντρώσει ο Ροδίων Γεωργιάδης από έρευνες σε διάφορα αρχεία του Ελληνικού κράτους, τα οποία αφορούν σε Κύπριους αγωνιστές και την ποικίλη δράση τους στην Ελλάδα κατά τα χρόνια της ελληνικής επανάστασης. Η έρευνα αυτή του Ροδίωνα Γεωργιάδη αποκαλύπτει, μεταξύ άλλων, και μεγάλο αριθμό άγνωστων ως τώρα Κυπρίων αγωνιστών.
Πηγές:
2. Γεώργιος Χατζηκωστής: Έπος και Μαρτύριο. Οι Κύπριοι ήρωες του Αλβανικού Έπους και της Εθνικής Αντίστασης Ροδίων και Μιλτιάδης Γεωργιάδης (Λευκωσία, 1995).
3. Πέτρος Παπαπολυβίου -Περί Ιστορίας: 75 χρόνια από το θάνατο του Ροδίωνος Γεωργιάδη
Φώτο Γκάλερι
