Γεράσιμος Γ'
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1794 - 1797), γνωστός και ως Γεράσιμος ο Κύπριος. Γεννήθηκε στην Κύπρο στις αρχές του 18ου αι. Κατά μια άποψη, γεννήθηκε στο χωριό Κερέπι της επαρχίας Πάφου, προς την εκκλησία του οποίου είχε κάμει δωρεά κατά τη διάρκεια της πατριαρχείας του. Πιθανότερο θεωρείται ότι γεννήθηκε στο χωριό Κοιλάνι της επαρχίας Λεμεσού, αφού ο (με βεβαιότητα) καταγόμενος από το χωριό αυτό αρχιμανδρίτης Κυπριανός μνημονεύει τον Γεράσιμο ως στενό συγγενή του (ἐξάδελφόν του γράφει στον κατάλογο συνδρομητών της Ιστορίας του, Βενετία, 1788, σ. 405, ἃγιο Νικομηδείας, τότε).
Θεωρείται βέβαιο ότι ο Γεράσιμος διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα στην Κύπρο. Αργότερα μετέβη στο εξωτερικό όπου σπούδασε, άγνωστο όμως πού. Ο Ι. Συκουτρής αναφέρει ότι σπούδασε στην Εκκλησιαστική Σχολή της Πάτμου, όμως τούτο δεν είναι βέβαιο. Ο Α. Ν. Μιτσίδης υποθέτει ότι πιθανότατα σπούδασε στην Πατριαρχική Ακαδημία Κωνσταντινουπόλεως, στην οποία έζησε περί το 1760 ως ιερομόναχος. Το 1762 εξελέγη μητροπολίτης Βιζύης, υπέρτιμος και έξαρχος Μαύρης Θαλάσσης, όπου υπηρέτησε 21 χρόνια, μέχρι το 1783. Στο μεταξύ διάστημα διετέλεσε και σχολάρχης της Πατριαρχικής Ακαδημίας (1767 - 1769). Το 1783 ο Γεράσιμος εξελέγη μητροπολίτης Νικομηδείας, αντικαθιστώντας τον καθαιρεθέντα Μελέτιο. Στον θρόνο αυτό παρέμεινε μέχρι το 1791, οπότε μετετέθη από τον πατριάρχη Νεόφυτο Ζ' στον μητροπολιτικό θρόνο Δέρκων. Ακριβώς την εποχή αυτή ένας άλλος Κύπριος, συγγενής του Γερασίμου, ο Ανθέμιος, εξελέγη πατριάρχης Αντιοχείας (1791.-1813).
Στις 2 Μαρτίου του 1794 ο Γεράσιμος εξελέγη στην Κωνσταντινούπολη οικουμενικός πατριάρχης, σ' αντικατάσταση του Νεοφύτου Ζ' που είχε εξαναγκαστεί σε παραίτηση την προηγούμενη μέρα. Τρία χρόνια αργότερα, στις 19 Απριλίου του 1797, υπέβαλε παραίτηση γιατί ήταν πια πολύ ηλικιωμένος κι αισθανόταν ότι δεν μπορούσε να εκτελεί ικανοποιητικά όλα τα πατριαρχικά καθήκοντα. Διάδοχός του στον οικουμενικό θρόνο εξελέγη ο Γρηγόριος Ε', που μαρτύρησε και εκτελέστηκε από τους Τούρκους το 1821. Μετά την παραίτησή του, ο Γεράσιμος απεσύρθη σε προάστιο της Κωνσταντινουπόλεως όπου και πέθανε κατά ή αμέσως μετά το 1798. Πάντως, μέχρι και του Φεβρουαρίου του χρόνου αυτού βρισκόταν στη ζωή γιατί αναφέρονται μια δωρεά του και μια προσυπογραφή πατριαρχικού εγγράφου.
Ο Γεράσιμος, κατά γενική ομολογία των ιστορικών της Εκκλησίας, διακρίθηκε για την πλατιά μόρφωσή του και για το άμεμπτο του χαρακτήρα του. Κατά τη σύντομη διάρκεια της πατριαρχείας του εξέδωσε, μεταξύ άλλων, διάφορες αξιόλογες κανονικές διατάξεις.