Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Νομικός, πολιτικός, βουλευτής, δήμαρχος Πάφου, ποιητής, μελετητής, εθνικός αγωνιστής. Πληθωρική και εκρηκτική προσωπικότητα με πλούσια σωματικά και πνευματικά χαρίσματα. Φύση κυριαρχημένη από το πάθος της δράσης και της δημιουργίας σε όλους τους τομείς της ιδιωτικής και δημόσιας ζωής. Κάτοχος σε μεγάλο βαθμό της ελληνικής και ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, ποιητής και μεταφραστής, εντυπωσιακός ρήτορας με ευστροφία και επιβολή. Δυναμικός πολιτικός, εμφορούμενος από δημόσιο πνεύμα, συνεπής και ανυποχώρητος μαχητής στους εθνικούς αγώνες του κυπριακού Ελληνισμού. Γενικά άνθρωπος με έντονη ακτινοβολία που είχε την ικανότητα να εμπνέει το περιβάλλον του και να επιστρατεύει πλήθος συνεργατών στην πραγμάτωση των πολλών και φιλόδοξων επιδιώξεών του.

Ο Χριστόδουλος Γαλατόπουλος γεννήθηκε στην Πάφο στις 24 Δεκεμβρίου 1902. Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο της Πάφου και στο τότε πεντατάξιο γυμνάσιο και συμπλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στο Παγκύπριο Γυμνάσιο στη Λευκωσία. Σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή του Middle Temple του Λονδίνου και πολιτικές και οικονομικές επιστήμες στο Παρίσι.

Από το 1922 εξασκούσε το δικηγορικό επάγγελμα στην Πάφο και το 1929, σε ηλικία 27 χρόνων, εξελέγη βουλευτής Πάφου στην τότε Βουλή της αποικιακής περιόδου. Κατά τη σύντομη περίοδο της βουλευτικής θητείας του, που τη διέκοψε η εθνική εξέγερση του 1931, ο Γαλατόπουλος διεξήγαγε σκληρούς αγώνες για κοινωνική δικαιοσύνη και για την εθνική ελευθερία των Κυπρίων.

Στην εξέγερση του 1931 ο Γαλατόπουλος, που έδρασε μαχητικά στην περιοχή της Πάφου, θεωρήθηκε ως ένας από τους υποκινητές, συνελήφθη στις 26 Οκτωβρίου 1931 και κρατήθηκε στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας για 4 χρόνια. Μετά την αποφυλάκισή του, τον Φεβρουάριο του 1936, συνέχισε τους αγώνες του με την ίδια τόλμη και αποφασιστικότητα. Το 1942 συμμετέσχε στο ιδρυτικό συνέδριο της Παναγροτικής Ενώσεως Κύπρου (ΠΕΚ) και στα 1943, στις πρώτες εκλογές που επέτρεψε η αποικιακή κυβέρνηση της Κύπρου μετά την εξέγερση του 1931, εξελέγη δήμαρχος Πάφου, ιδρύοντας και την ΠΕΣΠ (Παγκύπρια Εθνική Σοσιαλιστική Πρωτοπορία). Μετά την εκλογή του εξέδωσε και την εβδομαδιαία εφημερίδα «Νέα Πολιτική Ἐπιθεώρησις», συνέχεια της «Πολιτικῆς Ἐπιθεωρήσεως» που εξέδιδε προ του 1931 και της οποίας την έκδοση απαγόρευσε η αποικιακή κυβέρνηση.

Στη θέση του δημάρχου της Πάφου έμεινε δέκα χρόνια, ως το 1953, αφού επανεξελέγη και στις δημοτικές εκλογές του 1946 και 1949. Η δημαρχία του υπήρξε η πιο ευτυχής περίοδος της πόλης της Πάφου. Ο Γαλατόπουλος εξωράισε την πόλη, διαμόρφωσε την πλατεία της 28ης Οκτωβρίου με την κατασκευή της ομώνυμης Στήλης, την πλατεία Κωστή Παλαμά με την τοποθέτηση της προτομής του ποιητή, έκτισε το νεοκλασσικό κτίριο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, επεξέτεινε τον ηλεκτροφωτισμό και την ασφαλτόστρωση των δρόμων της πόλης και άλλα. Παράλληλα εμπλούτισε τη ζωή της πόλης με πάνδημες πνευματικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.

Ιδιαίτερη φροντίδα κατέβαλε ο Γαλατόπουλος για την οργάνωση και καθιέρωση των Παλαμικών Γιορτών, στην Πάφο, που άρχισαν με λαμπρότητα το 1949 και με διάφορες φάσεις συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Στα πλαίσιά τους προσκάλεσε σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών από την Ελλάδα οι οποίοι μίλησαν στην Πάφο για τον Παλαμά, ο ίδιος δε με πολυάριθμες ομιλίες του ανέλυσε το έργο του ποιητή. Οι Παλαμικές Γιορτές υπήρξαν για τον Γαλατόπουλο και ένα βήμα για εθνικό φρονηματισμό του κυπριακού Ελληνισμού. Για τον λόγο αυτό οδηγήθηκε και στο δικαστήριο, όπου όμως αθωώθηκε.

Το ποιητικό του έργο: Η ποιητική δημιουργία του Χριστόδουλου Γαλατόπουλου αρχίζει από τα μαθητικά και φοιτητικά του χρόνια, η σημαντικότερη όμως ποιητική του περίοδος είναι η δεκαετία του 1930-1940. Κατά την περίοδο 1922 -1931 ασχολείται περισσότερο με τη νομική, την πολιτική και τη δημοσιογραφία, δημοσιεύει δε τις μελέτες: «Ἡ μήνυση τοῦ Λόρδου Κουήνσπουρη κατά τοῦ Ὂσκαρ Οὐάιλντ» (1924), «Κυπριακός Ποινικός Κώδικας» (1928) και τη δημοσιονομική εργασία «Ecce Homo» (1926). To ώριμο ποιητικό έργο του Γαλατόπουλου αρχίζει να γράφεται στις φυλακές της Λευκωσίας από το 1931 ώς το 1935, ως ξεχείλισμα της οργής του κατά της ξενικής καταπίεσης αλλά και του πόνου του όταν πληροφορείται ότι μέσα σε δεκαπέντε μέρες πέθαναν και οι δυο γονείς του. Βγαίνοντας από την φυλακή δημοσιεύει «Τά Τραγούδια τῆς φυλακῆς»(1936), τις «Στύγιες Κραυγές» (1938), το «Carmen Undarum» (1938), «Τά Ἐπιθαλάμια» (1939), «Τό Γράμμα τοῦ στρατιώτη και ὁ δρόμος τῆς Δαμασκοῦ» (1940). Το 1940 κυκλοφόρησε επίσης το Α' Ἄσμα του έργου του Μίλτωνος «Χαμένος Παράδεισος» (μετάφραση, σχόλια, κριτική και αισθητική ανάλυση). Ο Γαλατόπουλος μετέφρασε και τα υπόλοιπα 11 άσματα του Χαμένου Παραδείσου, που παραμένουν ανέκδοτα, εκτός από το Γ' που δημοσιεύθηκε το 1978 στο περιοδικό «Κυπριακός Λόγος». Μεγάλο όμως μέρος του υπόλοιπου έργου του παραμένει ανέκδοτο και περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα: μια σειρά από ποιήματα στην κυπριακή διάλεκτο που τα επιγράφει ο ίδιος «Κυπριακή Λύρα». Μεταφράσεις ποιημάτων πολλών Άγγλων και Αμερικανών ποιητών καθώς και των δραμάτων του Σαίξπηρ «Το ημέρωμα της Στρίγγλας» και «Όπως αγαπάτε». Ένα «Παγκόσμιο Έπος» σε 24 Άσματα που αναφέρεται στο μύθο της κλοπής της φωτιάς από τον Προμηθέα. Διάφορα πεζά (διηγήματα, νουβέλες, εντυπώσεις). Πολιτικά «Απομνημονεύματα» γραμμένα στην αγγλική που σκόπευε να εκδώσει στην Αγγλία, και άλλα.

Το λογοτεχνικό έργο του Χριστόδουλου Γαλατόπουλου κρίθηκε από δεκάδες Έλληνες και ξένους κριτικούς. Οι απόψεις είναι γι' αυτό διχασμένες. Άλλοι βρίσκουν τα ποιήματα γνήσια, ειλικρινή, ρωμαλέα, ορμητικά, αριστοτεχνικά, άριστα δημιουργήματα της νεοελληνικής ποίησης, δυναμικά, αυθόρμητα, εξαίρετης μουσικότητας, πινδαρικής μεγαλοπρέπειας, μεγάλης τέχνης κλπ. (Α. Steinmetz, L. Roussel, Ph. Lebesques, D. Hesseling, G. Moravcsic, Literary Times, Σοφ. Αντωνιάδου, Κ. Προυσής, Μ. Νικολαΐδης, Λ. Ακρίτας κ.ά.), ενώ άλλοι τα κρίνουν ως μπερδεμένα, αδιάφορα, αναρχικά κλπ. (Κλ. Παράσχος, Αιμ. Χουρμούζιος κ.ά.). Ο Χρ. Γαλατόπουλος υπήρξε γενικά ένας άνθρωπος, ο οποίος, και ως πολιτικός και ως ποιητής και ως εθνικός αγωνιστής, πίστευε στον ανθρωπισμό, στην εθνική ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη και διεξήγαγε γι' αυτά τους αγώνες του με πίστη, αφοσίωση, πάθος και φανατισμό.

Ο Χρ. Γαλατόπουλος πέθανε στις 18 Νοεμβρίου 1953 από ξαφνική εγκεφαλική αιμορραγία, σε ηλικία 51 χρόνων (Βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείου ΡΙΚ).

Πηγή:

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια