Ανδοκίδης

Image

Αθηναίος ρήτορας. Γεννήθηκε λίγο πριν από το 440 π.Χ. στο δήμο Κυδαθηναίων από αριστοκρατική οικογένεια. Έφηβος ακόμη έγινε μέλος του ολιγαρχικού κόμματος και σύμφωνα με τον Πλούταρχο (Θεμιστοκλής, 32) σε μια συγκέντρωση είχε εκφωνήσει λόγο ενάντια στη δημοκρατία.

 

Ο Ανδοκίδης αναμείχθηκε στην υπόθεση της αποκοπής των ερμαϊκών στηλών τις παραμονές της εκστρατείας στη Σικελία, γεγονός που θεωρήθηκε ως προσπάθεια ανατροπής του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κατηγορήθηκε ακόμη ότι, μαζί μ' άλλους νέους ομοϊδεάτες του, παρωδούσε τα Ελευσίνια μυστήρια (Πλουτάρχου, Αλκιβιάδης, 19).

 

Για ν' αποφύγει τις συνέπειες ομολόγησε την ενοχή φίλων του κι εγκατέλειψε την Αθήνα για ν' ασχοληθεί με το εμπόριο. Επισκέφθηκε, ανάμεσα σ' άλλους τόπους, και την Κύπρο όπου αρχικά φιλοξενήθηκε από τον βασιλιά του Κιτίου. Φαίνεται όμως ότι τον εξαπάτησε, γι’ αυτό κι εκείνος τον φυλάκισε. Όμως κατάφερε να δραπετεύσει και να προσπαθήσει να αποπλεύσει για την Αθήνα όταν οι Τετρακόσιοι πήραν την εξουσία (Λυσίας, Κατ'  Ανδοκίδου, 6, 26). Αργότερα κατέφυγε και πάλι στην Κύπρο, τη φορά όμως αυτή κοντά στον Ευαγόρα Α', βασιλιά της Σαλαμίνος. Σύμφωνα με τον Λυσία έδειξε την ίδια διαγωγή όπως και πριν, γι’ αυτό και πάλι φυλακίστηκε (Λυσίας, αυτόθι, 28). Ο ίδιος πάντως υποστηρίζει (Περί των Μυστηρίων, 5) ότι στην Κύπρο είχε μια καλή περιουσία που του δόθηκε ως δώρο («δωρεά»), προφα­νώς από τον Ευαγόρα.

 

Αντικειμενικός στόχος του Ανδοκίδη, ωστόσο, ήταν να επιστρέψει στην Αθήνα αποκατεστημένος στις συνειδήσεις των συμπολιτών του. Μέσα σ' αυτά τα πλαί­σια θα πρέπει να τοποθετηθεί η προσπά­θειά του να προμηθεύσει την πόλη με σιτηρά από την Κύπρο. Αναφέρει ο ίδιος στους κατήγορούς του: Γιατί έχω την εν­τύπωση πως γνωρίζετε καλά πως έφτασε σ' εσάς η είδηση ότι δεν πρόκειται να φτάσει εδώ [δηλ. στην Αθήνα] σιτάρι από την Κύπρο. Εγώ, λοιπόν, έκανα τ' αδύνατα δυνατά ώστε να πέσουν έξω στους υπολογισμούς τους οι άνθρωποι που σκέφτηκαν κι έπραξαν αυτά. Με ποιο τρόπο το πέτυχα δεν είναι χρήσιμο να τ' ακούσετε. Όμως τώρα να τι θέλω να σας πω: τα καράβια που σε λίγο θα καταπλεύσουν στον Πειραιά με σιτάρι εί­ναι δεκατέσσερα. Τα υπόλοιπα που απέ­πλευσαν από την Κύπρο θα φτάσουν όλα μαζί αργότερα... (Περί της εαυτού καθό­δου, 20-21).

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια