Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Τοποθεσία με αρχαία ερείπια, κοντά στο χωριό Μανδριά της επαρχίας Πάφου, είναι γνωστή με τις ονομασίες Αγία Βρυώνα και Αγία Αυγώνα. Η εκκλησία κάνει λόγο για την Αγία Βρυαίννη. Η πρώτη από τις ονομασίες, κατά τον Ν.Γ. Κυριαζή, αποτελεί νεώτερο τύπο της ονομασίας Αγία Βκώνα, από το Αυγώνα.

Η μνήμη της τιμάται στις 30 Αυγούστου. Η Αγία Βρυαίνη ή Βρυώνη είναι ένα από τα τέσσερα  ξωκλήσια που υπήρχαν στα Μανδριά, μαζί με αυτά των Αγίων Ηλιόδωρου, Εύρεσης και Ευλόγιου. Μετά το 1963 κατά τη διάρκεια των Διακοινοτικών Ταραχών  όλα καταστράφηκαν και σήμερα δεν υπάρχει πλέον άλλο από το εκκλησάκι της Αγίας Βρυαίνης που το έχει ξανακτίσει μια οικογένεια προσφύγων από την Ασσια. Το 1986 έγιναν τα εγκαίνια του νέου ξωκλησιού. 

Ένας από τους πιο γνωστούς θρύλους γύρω από την εκκλησάκι της Αγίας Βρυαίνης αναφέρει πως ενώ ένα καράβι βρισκόταν ανοιχτά της Κύπρου, ξαφνικά ξέσπασε μεγάλη θαλασσοταραχή. Ο καπετάνιος ψάχνοντας καταφύγιο για να σώσει το καράβι του, πλησίασε τις ακτές και η τρικυμία τον οδήγησε στα Μαντριά. Ο καπετάνιος και οι ναύτες του καραβιού βλέποντας τότε τον κίνδυνο να τσακιστούν στα βράχια, παρακάλεσαν την εικόνα της Αγίας Βρυαίνης, που υπήρχε στο πλοίο, να τους γλυτώσει, κάνοντας τάμα πως αν σώζονταν θα της έχτιζαν μια εκκλησία προς τιμή της. Η τρικυμία κόπασε και ο καπετάνιος για να δείξει την ευγνωμοσύνη του έφτιαξε ένα μικρό εκκλησάκι στο όνομα της Αγίας Βρυαίνης κοντά στη θάλασσα.

Πηγή:

1. Polignosi