Βασιλίσκοι

Image

Είδος βαρέος πυροβολικού που οι Τούρκοι χρησιμοποίησαν στην εκστρατεία για κατάληψη της Κύπρου στα 1570 -1571, ειδικά στην πολιορκία της Αμμοχώστου. Ο αριθμός των βασιλίσκων, που χτυπούσαν την πόλη, ήταν τέσσερις, και τα μοιραία και θανατηφόρα βλήματά τους είχαν κάποτε βάρος ως 200 λίμπρες. Κατά μια εκδοχή οι βασιλίσκοι είχαν μεταφερθεί στην Αμμόχωστο από την Κωνσταντινούπολη, όπου είχαν χρησιμοποιηθεί κατά την πολιορκία της ίδιας το 1453, καθώς και στην πολιορκία της Σκούταρης, του Βελιγραδίου και της Ρόδου (1522) από τους Τούρκους. Τρομερά και ολέθρια για την Αμμόχωστο πλήγματα κατέφεραν οι τέσσερις βασιλίσκοι κατά τον ανηλεή βομβαρδισμό της (από 74 κανόνια) την αυγή της 12ης Μαΐου 1571 που κράτησε αρκετά, μέρα και νύχτα. Τότε το βάρος των βλημάτων των δυο βασιλίσκων ανήλθε σε 140 λίμπρες και των άλλων δυο σε 180. Κύριος στόχος ήταν τα τείχη από την πύλη της Λεμεσού ως τον Ταρσανά, καθώς και το εσωτερικό της πόλης. Η κατάσταση ήταν τόσο επικίνδυνη και οι καταστροφές στο εσωτερικό και τις κατοικίες της πόλης τόσο μεγάλες, που η φρουρά προτιμούσε να μείνει στα τείχη έστω σε ώρες εκτός καθήκοντος, διότι τα τείχη υφίσταντο λιγότερες βολές και ζημιές. Το ίδιο έκαμναν και οι στρατηγοί. Η απάντηση του πυροβολικού των πολιορκημένων υπό τον Λουδοβίκο Μαρτινέγκο υπήρξε γρήγορη και ολέθρια αποτελεσματική, καταστρέφοντας τα καλύτερα κανόνια των Τούρκων και ερειπώνοντας τα οχυρά τους. Δυνατόν μεταξύ των κανονιών να ήταν και μερικοί από τους βασιλίσκους, που δεν αναφέρονται πλέον εφεξής.