Μια από τις πιο φημισμένες πόλεις της αρχαιότητας, πρωτεύουσα της Νότιας Μεσοποταμίας (Βαβυλωνίας) κατά τη 2η και 1η π.Χ. χιλιετία, καθώς και πρωτεύουσα αυτοκρατορίας κατά τον 7ο - 6ο π.Χ. αιώνα. Ήταν κτισμένη πάνω στον ποταμό Ευφράτη, κοντά στη σημερινή Βαγδάτη (Ιράκ). Ξακουστή κατά την αρχαιότητα ήταν η αρχιτεκτονική της πόλης αυτής, που περιλάμβανε τους περίφημους «Κρεμαστούς Κήπους» τους οποίους είχε δημιουργήσει ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσωρ για χάρη της συζύγου του που καταγόταν από την Μηδία και νοσταλγούσε τους λόφους της πατρίδας της. Την Βαβυλώνα κατέκτησε ο Μέγας Αλέξανδρος (στην εκστρατεία του οποίου συμμετείχαν και Κύπριοι), χωρίς ουσιαστική αντίσταση, το 331 π.Χ.. Η Βαβυλών, μαζί με τα Σούσα, ήταν τα σημαντικότερα διοικητικά κέντρα του περσικού κράτους το οποίο ο Αλέξανδρος κατέλυσε. Μετά την επιστροφή του από την εκστρατεία στην Ινδία, ο Αλέξανδρος πέθανε στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ.
Βλέπε λήμμα: Βαβυλώνα και Κύπρος
Σχέσεις προς την Κύπρο: Κατά την αρχαιότητα αναφέρονται όχι πολλές αλλά ποικίλες σχέσεις Βαβυλώνος και Κύπρου, εμπορικές, στρατιωτικές, ακόμη και θρησκευτικές. Οι εμπορικές σχέσεις μπορούν να ενταχθούν στο ευρύτερο πλαίσιο των τέτοιων σχέσεων της Κύπρου προς τη Μεσοποταμία. Εμπόριο μεταξύ Κύπρου και Μεσοποταμίας διεξαγόταν από τα αρχαιότατα χρόνια, κυρίως μέσω της Συρίας. Σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Κύπρο έχουν βρεθεί εισαγμένοι βαβυλωνιακοί κύλινδροι (σφραγίδες) που χρονολογούνται από το 2000 μέχρι και το 1600 π.Χ. Τα ευρήματα αυτά, καθώς και άλλα, όπως συρο - χετταϊκοί κύλινδροι καθώς και στήλη με ανδριάντα του Ασσύριου βασιλιά Σαργώνος Β', αποδεικνύουν την επικοινωνία και τις εμπορικές σχέσεις των Κυπρίων με λαούς της Ανατολής όπως οι Ασσύριοι, οι Βαβυλώνιοι και οι Σουμέριοι, και γενικότερα από την εύφορη και πλούσια Μεσοποταμία.
Στον τομέα των στρατιωτικών σχέσεων, οι αρχαίες πηγές αναφέρουν συμμετοχή Κυπρίων στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Πέρση βασιλιά Κύρου κατά της Βαβυλώνος και της Καρίας. Όπως αναφέρει ο Ξενοφών (Κύρου Παιδεία, 7.4, 1-2), ο Κύρος δεν έστειλε ποτέ Πέρση σατράπη για την διοίκηση της Κύπρου και της Κιλικίας, όπου εξακολουθούσαν να κυβερνούν οι ντόπιοι βασιλιάδες (που κατέβαλλαν όμως φόρο), επειδή τόσο οι Κύπριοι όσο και οι Κίλικες είχαν πολύ πρόθυμα συμμετάσχει με δυνάμεις τους στον πόλεμο κατά της Καρίας (545 π.Χ.) και στον πόλεμο κατά της Βαβυλώνος (540; π.Χ.). Την πρόθυμη στρατιωτική ενίσχυση του Κύρου στον αγώνα του κατά της Καρίας και της Βαβυλώνος από τους Κυπρίους και τους Κίλικες, μαρτυρεί και ο Ζωναράς (Χρονικόν, 3,26).
Όταν η Βαβυλών κατακτήθηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο, αναφέρεται ότι ο Μακεδόνας στρατηλάτης, σχεδιάζοντας εκεί την κατάκτηση της Αραβίας, παρήγγειλε τη ναυπήγηση πλοίων για τις στρατιωτικές του ανάγκες, στην Κύπρο και στη Φοινίκη. Τα σκάφη που ναυπηγήθηκαν τότε στην Κύπρο φτιάχτηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατή η μεταφορά τους στη Βαβυλώνα. Ο Στράβων γράφει ότι τα σκάφη αυτά ήταν «δυαλυτά τε και γομφωτά» (λυόμενα και ελαφρά κολλημένα), και από την Κύπρο μεταφέρθηκαν στη Θάψακο κι απ' εκεί, σε εφτά μέρες, μεταφέρθηκαν στη Βαβυλώνα.
Βλέπε λήμμα: Ναυτηλία και Κύπρος
Στον τομέα των θρησκευτικών σχέσεων, η κυριότερη απ' αυτές αφορά το έθιμο της ιερής πορνείας στη λατρεία της Αφροδίτης στην Κύπρο, που ο ιστορικός Ηρόδοτος το σχετίζει με παρόμοιο έθιμο στη Βαβυλώνα, από όπου πιθανό να εισήχθη.
Βλέπε λήμμα: Αφροδίτη-Τελετές προς τιμήν της
Όπως γράφει ο Ηρόδοτος ( Ἱστορίαι, 1.199, 1-5), ο «αἲσχιστος τῶν νόμων» των Βαβυλωνίων ήταν εκείνος που ανάγκαζε κάθε γυναίκα να καθίσει στο ιερό της Αφροδίτης τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της και να ασκήσει την πορνεία με ξένο άνδρα, οποιοσδήποτε κι αν ήταν αυτός που θα την ζητούσε. Αφού περιγράφει το έθιμο αυτό ο Ηρόδοτος, προσθέτει ότι παρόμοιά του υπάρχει και σε μερικά μέρη της Κύπρου. Η ύπαρξη στην κυπριακή λατρεία της Αφροδίτης του βαβυλωνιακού αυτού εθίμου, καθώς και άλλα χαρακτηριστικά της θεάς, αποδεικνύουν την ομοιότητά της με συγγενικές ανατολικές (σημιτικές) θεότητες, μεταξύ των οποίων και η βαβυλωνιακή Ishtar (Ιστάρ).
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια