Άγιος Ανδρόνικος
Δύο ή ίσως και τρεις μεσαιωνικοί οικισμοί της Κύπρου, που σε άγνωστο χρόνο αλλά πάντως μετά τον 15ο αιώνα, διαλύθηκαν και δεν υπάρχουν σήμερα. Επρόκειτο οπωσδήποτε για άλλα χωριά από τα δύο με το αυτό όνομα που υπάρχουν ως σήμερα στην επαρχία Αμμοχώστου. Διότι το μεν ένα μνημονεύεται ως Άγιος Ανδρόνικος Κοιλανίου, ευρισκόταν δηλαδή στο διαμέρισμα Κοιλανίου της επαρχίας Λεμεσού, το δε άλλο μνημονεύεται ως Άγιος Ανδρόνικος Ακακίου, ευρισκόμενο δηλαδή κάπου κοντά στο χωριό Ακάκι της επαρχίας Λευκωσίας.
Ο ιστορικός Φλώριος Βουστρώνιος (16ος αιώνας) στο έργο του «Ιστορία της Κύπρου», γραμμένο στην ιταλική, αναφέρεται και στην αναδιανομή των ιδιωτικών φέουδων στην οποία προέβη μετά το 1460 ο βασιλιάς της Κύπρου Ιάκωβος Β’ και παραθέτει τον σχετικό κατάλογο. Σημειώνει σ’ αυτόν ότι ο Άγιος Ανδρόνικος Κοιλανίου είχε δοθεί τότε στον αξιωματούχο Βαλιάν Βουστρώνιο, μαζί με έναν άλλο οικισμό που αναφέρεται ως Άγιος Γεώργιος de Chatia (= της Βαθείας;). Επίσης, ο οικισμός Άγιος Ανδρόνικος Ακακίου εκχωρήθηκε τότε στον αξιωματούχο Ιωάννη Πέρες Φαμπρέγκ, μαζί με άλλα επτά χωριά.
Ο Φλώριος Βουστρώνιος αναφέρει και τρίτο χωριό/ φέουδο με το όνομα Άγιος Ανδρόνικος της Κωρύκου (Sando Andronico de Curicho) που είχε δοθεί τότε από τον Ιάκωβο Β’ στον αξιωματούχο του Ιάκωβο Μαλτέζο. Το «Κωρύκου» είναι απλώς πιθανότητα. Ίσως να επρόκειτο για ένα των υφισταμένων και σήμερα χωριών, μάλλον τον Άγιο Ανδρόνικο της Καρπασίας, κοντά στο κεφαλοχώρι της Γιαλούσας και περίπου απέναντι από τη μεσαιωνική Κώρυκον, οχυρό στις ακτές της Μικράς Ασίας. Ίσως όμως το «Κώρυκος» να ήταν κυπριακό τοπωνύμιο («Κόρακας», «Κοράκου» ή κάτι παραπλήσιο), οπότε θα επρόκειτο για τρίτο διαλυμένο χωριό με το όνομα Άγιος Ανδρόνικος.
Πηγή:
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια