Αχαιών Ακτή
Τοποθεσία στις βόρειες ακτές της χερσονήσου Καρπασίας, όπου κατά την παράδοση που επικρατούσε από τα αρχαία χρόνια, είχαν αποβιβαστεί οι πρώτοι Αχαιοί άποικοι που έφθασαν στην Κύπρο μετά τον Τρωικό πόλεμο. Στο γεγονός αυτό οφείλει, εξ άλλου, και την ονομασία της.
Ο Στράβων, στα Γεωγραφικά του, τοποθετεί των Αχαιών Ακτή ανατολικότερα της πόλης Αφροδίσιον, που υπολογίζεται πως βρισκόταν κοντά στο χωριό Ακανθού. Προσθέτει δε ότι στην τοποθεσία αυτή είχε προσορμισθεί ο Τεύκρος, οικιστής της Σαλαμίνος, μετά τη φυγή του από το πατρικό του σπίτι, διωγμένος από τον πατέρα του Τελαμώνα.
Βλέπε λήμμα: Τεύκρος Τελαμώνιος
Κατά την Αρχαιότητα η Αχαιών Ακτή ήταν πόλη της Κύπρου, ανάμεσα σε δυο άλλες πόλεις, το Αφροδίσιον και την Καρπασίαν. Τούτο συνάγεται από τις αναφορές των αρχαίων συγγραφέων Κλαυδίου Πτολεμαίου και Στράβωνος και του ανώνυμου συγγραφέα του έργου Σταδιασμός.
Υπολογίζεται πως η αρχαία πόλη Αχαιών Ακτή βρισκόταν στην περιοχή του ακρωτηρίου Πλακωτής, κοντά στο σημερινό χωριό Γιαλούσα. Στην περιοχή υπάρχουν αρχαία κατάλοιπα. Ωστόσο η περιοχή βρίσκεται από το 1974 υπό τουρκική στρατιωτική κατοχή, γι' αυτό και περαιτέρω έρευνες είναι προς το παρόν αδύνατες, προς επιβεβαίωση της ύπαρξης αρχαίας πόλης εκεί και την εξαγωγή συμπερασμάτων περί αυτής. Έτσι, δεν ξέρουμε πότε ακριβώς άκμασε η πόλη αυτή, που πάντως δεν φαίνεται να υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική. Εάν κρίνουμε από τις αναφορές στις αρχαίες πηγές, που δεν είναι αρχαιότερες του 1ου αιώνα, η πόλη θα πρέπει να άκμασε μάλλον από τα Ελληνιστικά χρόνια και ύστερα, δηλαδή μετά τον 4ο π.Χ. αιώνα, μέχρι και τα Πρωτοβυζαντινά χρόνια. Πιθανότατα καταστράφηκε κατά την περίοδο των αραβικών επιδρομών κι εξ αιτίας αυτών, που άρχισαν από τα μέσα του 7ου μ.Χ. αιώνα.
Μελλοντική αρχαιολογική έρευνα ίσως δώσει τελεσίδικα συμπεράσματα.
Η αρχαία αυτή ονομασία, όπως και το γεγονός προς το οποίο σχετίστηκε, επιζούν μέχρι σήμερα.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια