Άττλη Κλέμεντ Clement Attlee
Βρεττανός πολιτικός, ηγέτης του βρεττανικού Εργατικού Κόμματος για 20 χρόνια (1935-1955) και πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρεττανίας από τις 26 Ιουλίου 1945 μέχρι τις 26 Οκτωβρίου 1951). Γεννήθηκε στο Πάτνι (Λονδίνο) το 1883 και πέθανε στο Γουεστμίνστερ το 1967. Το 1955 πήρε τον τίτλο του κόμη. Ο Κλέμεντ Άττλη βρισκόταν επικεφαλής της βρεττανικής κυβέρνησης σε μια περίοδο κατά την οποία αναζωπυρώθηκε και φούντωσε το αίτημα των Ελλήνων της Κύπρου για εθνική αποκατάσταση. Ήταν η εποχή αμέσως μετά τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, οπότε άρχισε διεθνώς να ανδρώνεται το αίτημα για αυτοδιάθεση των λαών, και κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργικής θητείας του Άττλη η Μεγάλη Βρεττανία αναγκάστηκε να παραχωρήσει ανεξαρτησία στην Ινδία, στη Βιρμανία και στην Κεϋλάνη, ενώ παραιτήθηκε από τον έλεγχο της Αιγύπτου και της Παλαιστίνης (όπου όμως ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ).
Για την Κύπρο, η κυβέρνηση Άττλη ακολούθησε την πάγια τακτική της Μεγάλης Βρεττανίας που συνίστατο στην άρνηση της απόδοσης της Κύπρου στην Ελλάδα, στην άρνηση απόδοσης στον κυπριακό λαό του άμεσου δικαιώματος της αυτοδιάθεσης και στην προσφορά συντάγματος αυτοκυβέρνησης.
Τον Νοέμβριο του 1947 η βρεττανική κυβέρνηση συγκάλεσε στην Κύπρο τη λεγόμενη Διασκεπτική, συμβουλευτική επιτροπή που θα συνεργαζόταν με τον Βρετανό κυβερνήτη του νησιού στην επεξεργασία ενός συντάγματος. Η κυπριακή Δεξιά, με επικεφαλής την Εκκλησία, αντιτάχθηκε, ενώ η Αριστερά έκρινε ορθό να συμμετάσχει, ακολουθώντας το σύνθημα της αυτοκυβέρνησης - ένωσης. Η αποτυχία της προσπάθειας αυτής ώθησε την κυβέρνηση Άττλη σε μια νέα απόπειρα εισαγωγής συντάγματος στην Κύπρο, που εκδηλώθηκε το 1948 με ενέργειες του Βρεττανού υπουργού των Αποικιών λόρδου Λίστοουελ. Οι νέες βρεττανικές προτάσεις θεωρούνται σήμερα ως οι καλύτερες που είχαν μέχρι τότε προσφερθεί στους Κυπρίους στο πλαίσιο της αγγλικής πολιτικής για περιορισμένη αυτοκυβέρνηση. Οι Έλληνες του νησιού απέρριψαν τις προτάσεις εκείνες, ενώ την ίδια εποχή άλλαξε την πολιτική της και η κυπριακή Αριστερά, υιοθετώντας και αυτή τη γραμμή της άμεσης ένωσης με την Ελλάδα.
Επί πρωθυπουργικής θητείας του Άττλη αναδιοργανώθηκε η εθναρχούσα Εκκλησία της Κύπρου (1947-8), γεγονός που έδωσε μεγάλη ώθηση για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Ένα χρόνο πριν από την πτώση του Άττλη, στην Κύπρο ανέλαβε το αξίωμα του αρχιεπισκόπου και του εθνάρχη ο Μακάριος Γ', που το 1950 διαδέχθηκε τον Μακάριο Β'. Ακολουθώντας τα βήματα του προκατόχου του, ο νέος αρχιεπίσκοπος χάραξε ανένδοτη πολιτική για αυτοδιάθεση - ένωση, που το 1955 οδήγησε στην ένοπλη εξέγερση.
Πηγή:
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια