Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Τα γεγονότα της περιόδου αυτής ιστορούνται λεπτομερώς στο λήμμα Φραγκοκρατία, όπου και παραπέμπουμε. Εδώ θα πρέπει, συνοπτικά, να πούμε ότι το φράγκικο βασίλειο της Κύπρου δημιούργησε διάφορους δεσμούς με τις επίσης φράγκικες ηγεμονίες της Συρίας. Μάλιστα μετά τη νέα επικράτηση των Μουσουλμάνων στη Συροπαλαιστίνη, και την εκδίωξη των Λατίνων από εκεί, απαντώνται στην Κύπρο πλέον διάφοροι τίτλοι ευγενείας της φράγκικης Συρίας ۠ όπως λ.χ. πρίγκιπας της Αντιόχειας, κόμης της Έδεσσας, κόμης της Τρίπολης, πρίγκιπας της Γαλιλαίας, λόρδος της Τύρου, κόμης της Γιάφφα, λόρδος της Σιδώνας, λόρδος της Τιβεριάδας κλπ., ενώ οι ίδιοι οι βασιλιάδες της Κύπρου έφεραν και τον τίτλο (κι εθεωρούντο) βασιλιάδες των Ιεροσολύμων.

Βασιλιάδες της Κύπρου και στρατιωτικές δυνάμεις του κυπριακού βασιλείου πήραν επανειλημμένα μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις κατά των Μουσουλμάνων, ενισχύοντας στρατιωτικά τις δυνάμεις των φράγκικων ηγεμονιών της Συροπαλαιστίνης, με τελευταίο προπύργιο την   Άκρα (αρχαία Πτολεμαΐδα), που αλώθηκε από τους Μουσουλμάνους το 1291. Η απώλεια, για τους Λατίνους, της φράγκικης Συρίας, σήμαινε και την άφιξη στην Κύπρο μεγάλου αριθμού φυγάδων από τη Συροπαλαιστίνη. Μετά τη πτώση της   Άκρας ιδιαίτερα, ενισχύθηκε κι αναπτύχθηκε ραγδαία η Λεμεσός και η περιοχή της, από εγκατάσταση εκεί πολλών φυγάδων.

Στο μεταξύ ήδη από τα πρώτα χρόνια της κυπριακής φράγκικης περιόδου, στο νησί εγκαταστάθηκαν πολλοί Λατίνοι διαφόρων θρησκευτικών ταγμάτων αλλά και άλλοι ευγενείς, προερχόμενοι από τη Συροπαλαιστίνη. Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας εγκαταστάθηκαν επίσης στην Κύπρο Σύροι, έμποροι και άλλοι, μεταξύ δε αυτών και πολλοί Μαρωνίτες των οποίων απόγονοι είναι οι σημερινοί Κύπριοι Μαρωνίτες.

Μετά την απώλεια της φράγκικης Συρίας-Παλαιστίνης η Κύπρος παρέμεινε τώρα το «προκεχωρημένο φυλάκιο» του Χριστιανικού κόσμου στην Ανατολή. Οι αψιμαχίες ήσαν συνεχείς — όπως ήταν και φυσικό — και πολλές περιπτώσεις αναφέρονται για επιδρομές Χριστιανών στη Συροπαλαιστινιακή ακτή με ορμητήριο την Κύπρο, όπως βέβαια και το αντίθετο.

Στο μεταξύ, όλα αυτά τα χρόνια, ιδιαίτερης σημασίας ήσαν οι εμπορικές δραστηριότητες μεταξύ Ανατολής και Δύσης με μια βασικότατη εμπορική οδό να περνά από την Κύπρο, στην οποία βρίσκονταν εγκατεστημένοι πολλοί έμποροι ισχυρών δυτικών δυνάμεων (Βενετίας, Γένουας, Καταλονίας κλπ.). Η συνεργασία των εμπόρων αυτών με τα λιμάνια της Συρίας και Παλαιστίνης ήταν τόσο μεγάλης οικονομικής σημασίας, ώστε συχνά δυνάμεις όπως η Βενετία επενέβαιναν στις κυπριακές εξελίξεις ή και μεσολαβούσαν μεταξύ Κύπρου και Μουσουλμάνων για συνθήκες ειρήνης, τόσο απαραίτητες για τις απρόσκοπτες εμπορικές εργασίες τους.

Σύροι, Αρμένιοι, Εβραίοι και άλλοι έμποροι ήσαν εγκατεστημένοι στην Κύπρο και πιο πριν, κατά τα Βυζαντινά χρόνια. Ο αριθμός των Σύρων (εμπόρων και άλλων) που βρίσκονταν εγκατεστημένοι στην Κύπρο αυξήθηκε σημαντικά κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Τούτο οφειλόταν αφενός σε πρόσκληση που ο πρώτος Λουζινιανός κύριος της Κύπρου Γκυ (Γουίδος) απηύθυνε προς πολλούς στη Συρία και στην Παλαιστίνη να τον ακολουθήσουν στην Κύπρο με αντάλλαγμα γαίες και προνόμια, αφετέρου δε σε προνόμια που οι Λουζινιανοί παραχώρησαν στους Βενετούς και στους Γενουάτες (με αποτέλεσμα πολλοί Σύροι που κατοικούσαν σε βενετσιάνικες και γενουατικές αποικίες της Μεσογείου να μετακινηθούν στην Κύπρο۠ στο νησί εθεωρούντο «Λευκοί Βενετοί» και «Λευκοί Γενουάτες», έκαναν χρήση των διαφόρων προνομίων τους και, μεταξύ άλλων, απέκτησαν και το δικαίωμα να δικάζονται από ιδιαίτερο δικαστήριο που διοριζόταν από τον βασιλιά και έδρευε στη Λευκωσία). Η παρουσία πολλών Σύρων στην Κύπρο κατά την περίοδο αυτή σχετίζεται, προφανώς, και με διάφορα επιζώντα κυπριακά τοπωνύμια, όπως λ.χ. Συριανοχώρι, Συρκάτης κλπ.