Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα

Συνεργατισμός

Image

Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα αποτέλεσε  την κορωνίδα του Συνεργατικού Κινήματος της Κύπρου. Παρόλο που είναι συνεργατική εταιρεία και λειτούργησε  κάτω από τον Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμο και Θεσμούς υπήρξε ταυτόχρονα πλήρως αναγνωρισμένο τραπεζικό ίδρυμα το οποίο εδιέπετο από τον περί τραπεζικών εργασιών νόμο. Λειτουργούσε και εποπτευόταν από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου όπως όλα τα αδειούχα και αναγνωρισμένα τραπεζικά ιδρύματα στην Κύπρο. Τα μέλη-μέτοχοί της αποτελούν άλλες Συνεργατικές Εταιρείες. Λειτουργεί σαν ο τραπεζίτης όλων των Συνεργατικών Ιδρυμάτων της Κύπρου (πιστωτικών και μη). Η Κεντρική αποδεχόταν  τα πλεονάσματά τους σαν καταθέσεις και τους παραχωρεί δάνεια και πιστωτικές διευκολύνσεις.

 

Στο σύνολο του χρηματοπιστωτικού τομέα, όσον αφορά τις καταθέσεις σε εγχώριο και ξένο νόμισμα, το μερίδιο του Συνεργατισμού (Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα και Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα) ανερχόταν τον Απρίλιο του 2010 σε 21%, ενώ όσον αφορά τις καταθέσεις μόνο σε εγχώριο νόμισμα για κατοίκους Κύπρου, το μερίδιο του Συνεργατισμού ανερχόταν σε 36% τον Απρίλιο του 2010. Την ίδια περίοδο το μερίδιο αγοράς σε σχέση με τις συνολικές χορηγήσεις σε εγχώριο και ξένο νόμισμα του συνεργατισμού ανερχόταν σε 19%, ενώ όσον αφορά τις χορηγήσεις μόνο σε εγχώριο νόμισμα για κατοίκους Κύπρου ανερχόταν σε 28%.

 

Η κατάρρευση 

Στις 13 Οκτωβρίου 2013 η Κυπριακή Δημοκρατία με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αποφάσισε την ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατικού Πιστωτικού Τομέα (ΣΠΤ). Προηγήθηκε απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων ημερ. 5 Σεπτεμβρίου 2013. Το ποσόν το οποίον η Κυπριακή Δημοκρατία διέθεσε για επίτευξη της ανακεφαλαιοποίησης ανήλθε στο €1,5 δις. Ακολούθησε με παρόμοιες αποφάσεις μια δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση ποσού ύψους €175 εκ. Στις 24 Νοεμβρίου 2015 λήφθηκε η σχετική απόφαση της Βουλής και στις 16 Δεκεμβρίου 2015 η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Το κράτος κατέστη κατ’ αυτόν τον τρόπον ο κατά μεγάλην πλειοψηφίαν μέτοχος της ΣΚΤ έχοντας καταστεί ο ιδιοκτήτης πέραν του 99% των μετοχών της. Στις 3 Σεπτεμβρίου 2018 με βάση γραπτή συμφωνία υπογραφείσα την ίδια ημερομηνία η ΣΚΤ πώλησε στην Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ μέρος των περιουσιακών της στοιχείων, όπως καταγράφονται στη συμφωνία. Το υπόλοιπο των περιουσιακών στοιχείων περιήλθε σε νεοϊδρυθείσα εταιρεία ενώ η άδεια προς την ΣΚΤ για διεξαγωγή τραπεζικών εργασιών τερματίσθηκε. Τα πιο πάνω εν συντομία εκτεθέντα γεγονότα διαγράφουν τον τερματισμό λειτουργίας του ΣΠΤ στην Κύπρο, ύστερα από μια διάρκεια ζωής πέραν των 100 ετών.