Σόλοι
Βασιλιάδες των Σόλων
Το βασίλειο των Σόλων και οι γνωστοί βασιλιάδες του: Από φιλολογικές και επιγραφικές μαρτυρίες γνωρίζουμε αρκετούς βασιλιάδες των Σόλων, όλων δε τα ονόματα είναι ελληνικά. Κατά χρονολογική σειρά οι βασιλιάδες αυτοί είναι:
01. Erêsu (Ρήσος;). Αναφέρεται, κατά το α' μισό του 7ου π.Χ. αιώνα (673/2 π.Χ.), στο «πρίσμα» του Εσσαρχαδώνος, ως βασιλιάς των Σόλων (Sillu). Εάν, κατ' άλλους, οι Σόλοι ήταν η πόλη Sillûa του «πρίσματος», τότε βασιλιάς ήταν ο Kîsu, ο δε Erêsu της Σαλαμίνας.
01α. Φιλόκυπρος Α '
2. Κυπράνωρ (6ος π.Χ. αιώνας). Φιλολογική μαρτυρία. Αναφέρεται ως εκείνος που φιλοξένησε — πιθανώς την πρώτη φορά, εάν υπήρξε και δεύτερη — τον Σόλωνα τον Αθηναίο. Η ύπαρξή του αμφισβητείται.
3.Φιλόκυπρος (6ος π.Χ. αιώνας). Φιλολογικές μαρτυρίες. Αναφέρεται ως εκείνος που φιλοξένησε τον Σόλωνα τον Αθηναίο.
4. Αριστόκυπρος (τέλη 6ου - αρχές 5ου π.Χ. αιώνα). Φιλολογικές μαρτυρίες. Πήρε μέρος στην κυπριακή επανάσταση κατά των Περσών το 499/8 π.Χ. και σκοτώθηκε στη μάχη, δίπλα στον Ονήσιλο της Σαλαμίνος.
5. Αναξαγόρας (τέλη 5ου π.Χ. αιώνα - 398 π.Χ.). Πιθανός βασιλιάς ۠ φιλολογική μαρτυρία. Αναφέρεται ως βασιλιάς Κυπρίων — όχι ειδικά των Σόλων — που σκοτώθηκε από τον Ευαγόρα Α' το 398 π.Χ.
6. Στασικράτης Α' (4ος π.Χ. αιώνας). Επιγραφική μαρτυρία. Η επιγραφή — συλλαβική — αναφέρει έναν πρίγκιπα, τον Στασίαν (αργότερα βασιλιά), ως γιο του Στασικράτους. Συνεπώς ο Στασικράτης ήταν βασιλιάς αφού ο γιος του ήταν πρίγκιπας.
7. Στασίας (4ος π.Χ. αιώνας). Επιγραφική μαρτυρία. Σε δεύτερη — επίσης συλλαβική — επιγραφή από τους Σόλους, αναφέρεται:
Ὁ Σόλων βασιλεύς Στασικράτης, ὁ βασιλῆος Στασίjαυ
Εδώ ο Στασίας της προηγούμενης επιγραφής αναφέρεται σαφώς ως βασιλιάς, και πατέρας άλλου βασιλιά, του Στασικράτους. Εφόσον όμως στην προηγούμενη επιγραφή ο Στασίας αναφέρεται ως γιος ενός Στασικράτους, προκύπτει ότι υπήρξαν δυο βασιλιάδες των Σόλων με το όνομα Στασικράτης: ο πρώτος ήταν πατέρας του Στασία κι ο δεύτερος γιος του.
8. Στασικράτης Β' (4ος π.Χ. αιώνας). Επιγραφική μαρτυρία που εξηγήθηκε αμέσως πιο πάνω.
9. Πασικράτης (β' μισό του 4ου π.Χ. αιώνα). Φιλολογικές μαρτυρίες. Γνωστός από τη βοήθεια που προσέφερε στον Μέγα Αλέξανδρο κι από χορηγία του σε τραγικούς αγώνες προς τιμήν του Αλεξάνδρου στη Φοινίκη το 331 π.Χ.
10. Εύνοστος (τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα). Φιλολογική μαρτυρία. Ο τελευταίος βασιλιάς, μέχρι την κατάργηση των κυπριακών βασιλείων. Νυμφεύθηκε την Ειρήνη, κόρη του Πτολεμαίου Α'.
ΣΗΜ. Αμφισβητήσεις για την ορθότητα των πληροφοριών του Πλουτάρχου ως προς την επίσκεψη του Σόλωνος στην Κύπρο επί βασιλιά Φιλοκύπρου, διατυπώθηκαν βασιζόμενες κυρίως στις χρονολογίες. Ο Φιλόκυπρος ήταν πατέρας του Αριστοκύπρου, που σκοτώθηκε πολεμώντας κατά των Περσών το 499/8 π.Χ. Η χρονική απόσταση από τη χρονολογία αυτή μέχρι την επίσκεψη του Σόλωνος στην Κύπρο είναι πολύ μεγάλη. Συγκεκριμένα η επίσκεψη του Σόλωνος τοποθετείται χρονικά από άλλους γύρω στο 560 π.Χ., από άλλους γύρω στο 580 π.Χ., κι ακόμη από άλλους γύρω στο 600 π.Χ. Υπάρχει, μάλιστα, και μια πληροφορία που λέγει ότι ο Σόλων πέθανε στην Κύπρο περί το 560 π.Χ. Εάν δεχθούμε και την πληροφορία ότι ο ίδιος επιστάτευσε την ίδρυση της νέας πόλης (ή μάλλον την πλήρη αναδιοργάνωση της υφισταμένης), θα πρέπει να υποθέσουμε ότι παρέμεινε στους Σόλους για πολύν καιρό. Τα πράγματα γίνονται όμως περισσότερο πιστευτά (τουλάχιστον από χρονολογικής πλευράς) εάν δεχθούμε ότι η επίσκεψη του Σόλωνος έγινε επί ημερών του Κυπράνορος, προκατόχου του Φιλοκύπρου, όπως και πάλι ο ίδιος ο Πλούταρχος λέγει, στον Βίο Ἀράτου. Όμως, πάλι, οι μαρτυρίες που αναφέρονται στη σχέση Σόλωνος-Φιλοκύπρου είναι αρκετά ισχυρές, ώστε να μη απορρίπτονται εύκολα. Μια άλλη λύση — που προτείνεται για πρώτη φορά εδώ — είναι ότι ίσως υπήρξαν δυο βασιλείς των Σόλων με το αυτό όνομα: Φιλόκυπρος Α' και Β'. Ενδεχομένως δε ο δεύτερος να ήταν εγγονός του πρώτου, με ενδιάμεσο τον Κυπράνορα. Εάν, συνεπώς, η επίσκεψη του Σόλωνος έγινε επί Φιλοκύπρου Α' (α' μισό του 6ου π.Χ. αιώνα), ίσως επαναλήφθηκε επί του διαδόχου του Κυπράνορος. Οπότε όλες οι φιλολογικές πηγές είναι ορθές, ο δε Φιλόκυπρος Β' (πατέρας του Αριστοκύπρου κι ίσως γιος του Κυπράνορος) δεν είχε καμιά σχέση με τον Σόλωνα.
Πηγή:
- Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια