Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Στις αρχαίες φιλολογικές πηγές αναφέρονται διάφορες περιπτώσεις κατά τις οποίες η Κύπρος βοήθησε στρατιωτικά τους Πέρσες. Ήδη επί ημερών του Κύρου του Μεγάλου αναφέρεται ότι οι Κύπριοι πρόθυμα εξεστράτευσαν μαζί του, με αποτέλεσμα (όπως προαναφέρθηκε ήδη) να θεωρηθούν φιλικά διακείμενοι και να αποφύγουν να τεθούν υπό την διοίκηση Πέρση σατράπη. Ο Ξενοφών (Κύρου Παιδεία, 7.4,1-2) γράφει ότι ο Κύρος είχε στείλει στρατεύματα κατά της Καρίας (περί το 544 π.Χ.) οπότε κι οι Κύπριοι κι οι Κίλικες πολύ πρόθυμα εξεστράτευσαν μαζί του (...καί Κίλικες δέ καί Κύπριοι πάνυ προθύμως αὐτῷ συνεστράτευσαν...).

Ο ίδιος συγγραφέας, στο αυτό έργο του (8.6,8) αναφέρει και δεύτερη περίπτωση κατά την οποία οι Κύπριοι θεληματικά συνέδραμαν τον Κύρο στην εκστρατεία του κατά της Βαβυλῶνας (...ὅτι ἑκόντες [οι Κύπριοι] ἐδόκουν συστρατεύεσθαι ἐπί Βαβυλώνα...)

Λίγο αργότερα (525 π.Χ.) οι Κύπριοι ενίσχυσαν στρατιωτικά τον διάδοχο του Κύρου, τον Καμβύση, στην εκστρατεία του κατά της Αιγύπτου την οποία και κατέκτησε. Την πληροφορία παραδίδει ο Ηρόδοτος (3.19,3):

...δόντες δέ καί Κύπριοι σφέας αὐτούς Πέρσῃσι ἐστρατεύοντο ἐπ' Αἴγυπτον...

Σε μετάφραση:

...μα κι οι Κύπριοι, αφού θεληματικά (από μόνοι τους) παραδόθηκαν στους Πέρσες, εξεστράτευσαν [μαζί με τον Καμβύση] κατά της Αιγύπτου...

Η επόμενη αναφορά βρίσκεται και πάλι στον Ηρόδοτο (6.6,1) και χρονικά τοποθετείται λίγο μετά την αποτυχία της Κυπριακής επανάστασης κατά των Περσών υπό τον Ονήσιλο το 499-8 π.Χ. Στην επανάσταση αυτή οι Κύπριοι συνεργάστηκαν με τους επίσης επαναστατημένους Έλληνες της Ιωνίας. Όταν κατεστάλη η κυπριακή εξέγερση, κι οι φιλοπέρσες Κύπριοι επανήλθαν στην εξουσία, τότε κυπριακές δυνάμεις ενίσχυσαν τους Πέρσες προς καταστολή και της Ιωνικής επανάστασης. Συγκεκριμένα το 494 π.Χ. ναυτικές κυπριακές δυνάμεις (μαζί με φοινικικές, κιλικικές κι αιγυπτιακές) έπλευσαν κατά της Μιλήτου.

Λίγα χρόνια αργότερα (το 480 π.Χ.) το κυπριακό ναυτικό ενίσχυσε και πάλι τους Πέρσες. Αυτή τη φορά 150 κυπριακά καράβια (Ηρόδοτος, 7.90,1) συμμετείχαν στη μεγάλη εκστρατεία του Ξέρξη κατά της Ελλάδος. Μεταξύ των αρχηγών των Κυπρίων ήσαν ο βασιλιάς της Σαλαμίνος Γόργος* κι ο Τιμώναξ* γιος του Τιμαγόρα. Επίσης ο στρατηγός Πενθύλος* από την Πάφο κι ο Φιλάων*. αδελφός του Γόργου. Όπως είναι γνωστό, οι ναυτικές δυνάμεις του Ξέρξη έπαθαν πανωλεθρία στη ναυμαχία της Σαλαμίνος (480 π.Χ.) και μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη συμφορά απεδόθη στους Κυπρίους που χαρακτηρίστηκαν από την σύμμαχο του Ξέρξη Αρτεμισίαν* ως «κακοί σύμμαχοι».

Ο Πλούταρχος (στον Βίον τοῦ Κίμωνος, 12,4), αναφέρει μια άλλη περίπτωση: κατά τη ναυμαχία παρά τον Ευρυμέδοντα ποταμό μεταξύ Αθηναίων και Περσών, οι Πέρσες αρχικά απέφευγαν τη σύγκρουση αναμένοντας ενίσχυση από 80 φοινικικά καράβια που επρόκειτο να φθάσουν εκεί από την Κύπρο.