Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Εάν η Κύπρος υπήρξε κατά την Αρχαιότητα το νησί της Αφροδίτης, της θεάς του Έρωτα του ελληνικού πανθέου, η Πάφος ήταν η κατ' εξοχήν κοιτίδα της λατρείας της. Νησί της Αφροδίτης ονομάζει την Κύπρο ο τραγικός ποιητής Ευριπίδης, τραγουδώντας στις «Βάκχες»:

...ἱκοίμαν ποτί Κύπρον,

νᾶσον τᾶς Ἀφροδίτας

ἵν οἱ θελξίφρονες νέμονται

θνατοῖσιν Ἔρωτες,

Πάφον θ' ἂν ἐκατόστομοι

βαρβάρου ποταμοῦ ῥοαί

καρπίζουσιν...

Δηλαδή:

...είθε στην Κύπρο να φθάσω,

της Αφροδίτης το νησί

όπου οι καρδιοθεραπευτές οι Ἐρωτες

τους θνητούς συναναστρέφονται,

στην Πάφο που οι εκατόστομες

του βάρβαρου του ποταμού οι ρεματιές

καρπίζουν...

Από τις έξι επαρχίες στις οποίες είναι διοικητικά διαιρεμένο σήμερα το νησί της Αφροδίτης, η επαρχία της Πάφου είναι η πιο πλούσια σε αρχαιότητες, θρύλους, παραδόσεις και φυσικές καλλονές. Ιδιαίτερα με την Αφροδίτη σχετίζονται διάφορες τοποθεσίες της επαρχίας Πάφου:

Τα Κούκλια — η αρχαία Παλαίπαφος — ήταν κατά την Αρχαιότητα το κέντρο λατρείας της Αφροδίτης, όπου η θεά διέθετε λαμπρό και φημισμένο ναό τον οποίο επισκέπτονταν προσκυνητές απ' όλο τον κόσμο.

Η Πέτρα του Ρωμιού είναι το σημείο όπου, σύμφωνα με την παράδοση, η Αφροδίτη γεννήθηκε από τον αφρό των κυμάτων.

Τα Λουτρά της Αφροδίτης, κοντά στην Πόλη Χρυσοχούς, είναι η μαγευτική πηγή όπου, σύμφωνα με την παράδοση, λουζόταν η θεά.

Ολόκληρος ο Ακάμας, η δυτική χερσόνησος της Κύπρου, αποτελούσε το βασίλειο της Αφροδίτης, το οποίο ο σύζυγός της, ο θεός  Ήφαιστος, είχε περιφράξει με αόρατο χρυσό φράκτη, όπως λέγει ο Ελληνολατίνος ποιητής του 4ου αιώνα Κλαυδιανός.

Όλοι σχεδόν οι αρχαίοι συγγραφείς που αναφέρουν την Αφροδίτη, την αποκαλούν είτε Κύπριδα είτε Παφίαν. Η Πάφος ιδιαίτερα χαρακτηρίζεται ως ενδιαίτημα της Αφροδίτης, και ήδη από την εποχή του Ομήρου περιγράφεται ως χώρος όπου η θεά του Έρωτα έχει ναό και βωμό μοσχολιβανισμένο. Αλλά, στις αρχαίες παραδόσεις, κι ο ίδιος ο περίφημος και μυθικός βασιλιάς της Κύπρου Κινύρας φέρεται είτε ως απόγονος της Αφροδίτης, είτε ως εραστής ή θύμα της, ιδρυτής του ιερού της στην Πάφο, θεμελιωτής της λατρείας της και μεγάλος αρχιερέας. Αρχιερείς της Αφροδίτης ήσαν κι όλοι οι θεωρούμενοι ως απόγονοι του Κινύρα, οι λεγόμενοι Κινυράδες.

Εκτός όμως από τη λατρεία της Αφροδίτης, η Πάφος υπήρξε ξακουστή κατά την Αρχαιότητα και ως ένα από τα πιο σημαντικά βασίλεια του νησιού που διατηρήθηκαν μέχρι το 312 π.Χ. (Ελληνιστική εποχή). Στη συνέχεια, υπό το καθεστώς των Πτολεμαίων, των Ελλήνων βασιλιάδων της Αιγύπτου, αλλά και κατά την εποχή της ρωμαϊκής κυριαρχίας, η Πάφος υπήρξε μητρόπολις, δηλαδή πρωτεύουσα της Κύπρου. Το 45 μ.Χ. όταν οι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας, συνοδευόμενοι από τον ευαγγελιστή Μάρκο, δίδαξαν τον Χριστιανισμό στην Κύπρο διελθόντες τήν νῆσον ἄχρι Πάφου, στην Πάφο, έδρα του Ρωμαίου ανθυπάτου, δηλαδή κυβερνήτη, είχαν τη σημαντικότερή τους επιτυχία: ο τότε Ρωμαίος ανθύπατος Σέργιος Παύλος ασπάσθηκε τον Χριστιανισμό και η Κύπρος έγινε έτσι η πρώτη χώρα στον κόσμο που κυβερνήθηκε από Χριστιανό.

Η μακρά και πολυκύμαντη ιστορία της Πάφου είναι τόσο ενδιαφέρουσα όσο ενδιαφέρον είναι και το τοπίο. Οι φυσικές καλλονές, τα τραχιά ακρογιάλια, η πλούσια χλωρίδα, τα πυκνά δάση, η εύφορη γη, τα γραφικά ορεινά και ημιορεινά χωριά της επαρχίας, τα κατάσπαρτα ξωκλήσια, οι ζωντανοί θρύλοι, το γλυκόποτο κρασί, η λαϊκή τέχνη και χειροτεχνία και, πάνω απ' όλα, οι απλοί ζεστοί και φιλόξενοι άνθρωποι, όλα αυτά συνθέτουν την προσωπογραφία της πόλης και της επαρχίας Πάφου. Ενός χώρου στον οποίο, όπου κι αν σκάψει η σκαπάνη του αρχαιολόγου, θα κτυπήσει σε ανεξίτηλα ίχνη πολιτισμού. Ενός σημαντικού πολιτισμού του οποίου τα ίχνη χάνονται στα βάθη της Προϊστορίας.