Μεσαορία ή Μεσαριά ή Μισάρκα
Οικονομική σημασία της πεδιάδας
Η Μεσαορία ήταν, από τα αρχαία χρόνια, ο μεγάλος σιτοβολώνας της Κύπρου. Στις μεγάλες εκτάσεις της εκαλλιεργούντο τα δημητριακά που κυριολεκτικά έθρεφαν την Κύπρο. Κατά τα Νεολιθικά χρόνια η πεδιάδα ήταν κατάφυτη με πυκνή βλάστηση, με ελώδεις εκτάσεις, κι ήταν αφιλόξενη για τους πρωτόγονους εκείνους Κυπρίους που — όπως αποδεικνύεται από τις ανασκαφές — προτιμούσαν να κατοικούν κοντά στη θάλασσα και σε λοφώδεις περιοχές. Αργότερα όμως η πεδιάδα απέκτησε τη σπουδαιότητά της ως τεράστια καλλιεργήσιμη κι εύφορη περιοχή. Οι δυνατότητες καλλιέργειας και βοσκής στην πεδιάδα στήριξαν την κυπριακή οικονομία σε μεγάλο βαθμό που, κατά την Αρχαιότητα, μπορεί να συγκριθεί άνετα με τον βαθμό οικονομικής συμβολής των μεταλλείων χαλκού που υφίσταντο σε άλλες περιοχές του νησιού. Ανέκαθεν η οικονομία της Κύπρου στηριζόταν βασικά στη γεωργοκτηνοτροφία, η ανάπτυξη της οποίας βασίστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό στη Μεσαορία, που υδρευόταν από τους δυο μεγάλους ποταμούς, τον Πηδιά και τον Γιαλιά, κι άλλους μικρότερους. Έτσι, από τα Προϊστορικά ήδη χρόνια, αναπτύχθηκαν στη Μεσαορία σημαντικοί οικισμοί όπως τα σπουδαία «αστικά» κέντρα της Καλοψίδας και της Έγκωμης (βλέπε και λήμμα αγροτική ζωή). Αργότερα ιδρύθηκαν πόλεις, όπως οι Χύτροι, οι Γόλγοι, οι Λέδρες (=Λευκωσία), κι ακόμη η Σαλαμίς και το Ιδάλιον, που σε σημαντικό βαθμό εξαρτούσαν την οικονομία τους από τη γεωργία και κτηνοτροφία που ασκούντο στα εδάφη τα οποία τους ανήκαν και περιλαμβάνονταν στη γενικότερη περιφέρεια της Μεσαορίας.
Τα δημητριακά συνέχισαν να καλλιεργούνται στη Μεσαορία σ' όλες τις εποχές που ακολούθησαν, μέχρι και σήμερα. Κατά καιρούς, όμως, κοντά σ' αυτά εκαλλιεργούντο σε μεγαλύτερη ή μικρότερη έκταση και άλλα είδη, όπως το βαμβάκι, το λινάρι, τα χαρούπια, διάφορα φρουτόδεντρα, οι ελιές σε μικρότερο βαθμό, τα εσπεριδοειδή, ακόμη και τα αμπέλια κι ο καπνός.
Μέχρι και πριν από μερικές μόνο δεκαετίες, όταν οι γεωργικές εργασίες δεν ήσαν μηχανοποιημένες, η Μεσαορία εργοδοτούσε πλήθος εποχιακούς εργάτες και από άλλες περιοχές της Κύπρου, ακόμη και τις πιο απομακρυσμένες. Ιδιαίτερα κατά τις περιόδους του θερισμού, πάρα πολλοί εργάτες —άνδρες και γυναίκες — από πολλά μέρη της Κύπρου, συνέρρεαν στη Μεσαορία για να εργαστούν ως θεριστάδες.
Η Μεσαορία διαμόρφωσε, μέσα στους αιώνες, τον ιδιότυπο χαρακτήρα του Κυπρίου αγρότη της πεδιάδας, γεωργού και κτηνοτρόφου, προσαρμοσμένου στις ειδικές τοπικές, και σκληρές, συνθήκες. Του σκληρού δουλευτή, του εξαρτώμενου σχεδόν απόλυτα από τις καιρικές συνθήκες. Η εργασία στην πεδιάδα δεν ήταν εύκολη, ούτε τον χειμώνα ούτε το καλοκαίρι. Με βάση τις τοπικές συνθήκες διαμορφώθηκαν όχι μόνο ο χαρακτήρας του Μεσαρίτη αλλά και ο τρόπος ζωής του, η λαϊκή του αρχιτεκτονική και οι εκδηλώσεις του, όπως το τραγούδι, η ποίηση, η φιλοσοφική και θρησκευτική του αντίληψη και οι παραδόσεις του, ακόμη και η παραδοσιακή του στολή. Όλα αυτά έχουν μια δική τους ιδιοτυπία που είναι διαφορετική από άλλα μέρη της Κύπρου, ιδίως τα ημιορεινά και ορεινά.