Λευκωσία πόλη
Κατάληψη της Λευκωσίας από τον Ριχάρδο
Η αναφορά στη Λευκωσία κατά τη διάρκεια της τρίτης Σταυροφορίας, στα τέλη του 12ου αιώνα, δείχνει ότι η πόλη ήταν ήδη η σημαντικότερη στο νησί, ως πρωτεύουσα του. Σ’ αυτήν φαίνεται ότι έδρευε ο τότε Βυζαντινός διοικητής του νησιού, ο Ισαάκιος Κομνηνός, που το 1185 έγινε αυτόνομος ηγεμόνας και «αυτοκράτορας» της Κύπρου, επαναστατώντας κατά της Κωνσταντινουπόλεως.
Βλέπε λήμματα: Σταυροφορίες και Ισαάκιος Κομνηνός
Η εισβολή στην Κύπρο του βασιλιά της Αγγλίας Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου και η κατάληψη του νησιού το 1191, σήμανε τον οριστικό πλέον τερματισμό της βυζαντινής κυριαρχίας. Ο Ριχάρδος, που μετείχε στην τρίτη Σταυροφορία, αποβιβάστηκε στη Λεμεσό. Μπροστά στους σιδερόφρακτους ιππότες του, υποχώρησαν οι δυνάμεις του Ισαακίου που αποσύρθηκαν τελικά προς τη Λευκωσία. Η πρωτεύουσα κατελήφθη από τον Άγγλο βασιλιά μετά τη νίκη του επί του Ισαακίου στην Τρεμετουσιά, παρεδόθη δε αμαχητί στον Λεοντόκαρδο. Αναφέρεται μάλιστα ότι οι κάτοικοι της πόλης τον είχαν υποδεχθεί με ανακούφιση (ύστερα από την τυραννική διοίκηση του Ισαακίου), οι δε άνδρες έκοψαν τη γενειάδα τους σε ένδειξη υποτέλειας (έτρεφαν γενειάδα ως Βυζαντινοί άρχοντες, ενώ τώρα μιμήθηκαν τους κυρίαρχους που δεν είχαν γενειάδα).
Βλέπε λήμμα: Ριχάρδος Α' ο Λεοντόκαρδος
Στη Λευκωσία παρέμεινε ο ίδιος ο Ριχάρδος για λίγες μέρες, προκειμένου να αναρρώσει από μια ασθένεια που ήταν σύντομη. Η ασθένεια αυτή πιθανώς ήταν κτύπημα που είχε δεχθεί από τον Ισαάκιο στη μάχη της Τρεμετουσιάς. Μετά τη σύλληψη, πάντως, και του Ισαακίου, την κατάληψη του κάστρου Βουφαβέντο και την παράδοση και της Κερύνειας (όπου είχε καταφύγει η οικογένεια του Ισαακίου), ο Λεοντόκαρδος έγινε κύριος ολόκληρης της Κύπρου. Δεν ήταν όμως πρόθεσή του να την κρατήσει, όταν μάλιστα νυμφεύθηκε την Βερεγγάρια της Ναβάρρας στη Λεμεσό, η τελευταία ανακηρύχθηκε βασίλισσα της Αγγλίας αλλά όχι και της Κύπρου. Εξάλλου ο Ριχάρδος αναχώρησε σύντομα για τους Αγίους Τόπους (που απέτυχε ν’ απελευθερώσει), την δε κατακτηθείσα Κύπρο πώλησε στους Ναΐτες ιππότες.
Βλέπε λήμμα: Ναϊτες ιππότες
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια