Ηνωμένα Έθνη και Κύπρος

Αποσπάσματα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Image

Τα αποσπάσματα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ άρχισαν να φθάνουν σταδιακά, και στις 8 Ιουνίου 1964 υπηρετούσαν στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ 6.238 στρατιώτες και αξιωματικοί από επτά χώρες, ως εξής:

 

Χώρα Στρατιώτες/Αξιωματικοί
Βρετανία 1.792 
Καναδάς 1.122
Φινλλανδία 1.000 
Σουηδία 954 
Δανία 676 
Ιρλανδική Δημοκρατία 639 
Αυστρία 55 
Σύνολο: 6.238 

 

Υπηρετούσαν επίσης 173 αστυνομικοί: 40 από την Αυστραλία, ισάριθμοι από τη Σουηδία και τη Δανία, 33 από την Αυστρία και 20 από τη Νέα Ζηλανδία.

 

Είναι σημαντικό ότι όλες οι πιο πάνω χώρες ανήκουν στη Δύση- τρεις μάλιστα από αυτές είναι μέλη του NATO (Βρετανία, Καναδάς, Δανία, με ποσοστό 50% και πλέον των στρατευμάτων της ΟΥΝΦΙΚΥΠ).

 

Στα τρία επόμενα χρόνια η αριθμητική δύναμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ μειώθηκε, και στις 7 Δεκεμβρίου 1967 αποτελούνταν από 4.563 στρατιωτικούς και 174 αστυνομικούς.

 

Τον Ιούλιο του 1986 υπηρετούσαν στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ 2.290 αξιωματικοί και άνδρες από επτά χώρες (Βρετανία, Καναδάς, Σουηδία, Δανία, Αυστρία, Φινλανδία, Ιρλανδική Δημοκρατία), καθώς και 38 αστυνομικοί από την Αυστραλία και τη Σουηδία.

 

Το 2008 υπηρετούν περίπου 870 στρατιώτες από την Αργεντινή, τη Βρετανία, την Αυστρία, τον Καναδά, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Κροατία.

 

Το βρετανικό απόσπασμα: Το βρετανικό απόσπασμα στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν ετύγχανε από την αρχή της εμπιστοσύνης των Ελλήνων Κυπρίων, σε αντίθεση με τα αποσπάσματα των άλλων χωρών. Η ελληνοκυπριακή πλευρά θεωρούσε τη στάση των Άγγλων ως μεροληπτική υπέρ των Τούρκων, και είχε αρκετές αποδείξεις γι’ αυτό. Τον Μάιο του 1964 Άγγλος αεροπόρος συνελήφθη ενώ μετέφερε όπλα και μηνύματα προς τους Τουρκοκυπρίους. Αν και ο συλληφθείς δεν ανήκε στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ αλλά σε μόνιμη μονάδα της ΡΑΦ στην Κύπρο, ο υπουργός Εσωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Πολύκαρπος Γεωρκάτζης δήλωσε ότι οι Βρετανοί «δεν είναι πλέον δυνατό να αποτελούν εποικοδομητικό στοιχείο στο ρόλο της διεθνούς ειρηνευτικής δυνάμεως στην Κύπρο». Δυο μήνες αργότερα η Κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων αποφάσισε ομόφωνα τον τερματισμό της βρετανικής συμμετοχής στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ, γιατί «αποδείχθηκε από τα γεγονότα ότι υπήρξε μεροληπτική».

 

Επισημαίνεται ότι ακόμη και αποσπάσματα άλλων χωρών στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν ήθελαν να φαίνονται στενά συνδεδεμένα με το βρετανικό απόσπασμα. Όπως έγραψαν οι «Τάιμς» του Λονδίνου, «οι Ιρλανδοί έφθασαν (στην Κύπρο) ανησυχώντας πολύ με την ιδέα ότι υποστήριζαν τους Βρετανούς σε κάποια άθλια συνωμοσία για την επιβολή διχοτόμησης σε ένα ακόμη νεοανεξάρτητο νησί». Οι Καναδοί, στην επιθυμία τους να ξεχωρίζουν από τους Άγγλους, «ξανάβαψαν τα οχήματά τους και τοποθέτησαν σε εμφανείς χώρους το έμβλημά τους». Και οι αποβιβαζόμενοι Φινλανδοί έφεραν μαζί τους και τα ποδήλατά τους, και «προτίμησαν να καλύψουν με αυτά μια απόσταση 50 μιλίων μέχρι τη Λευκωσία αντί να χρησιμοποιήσουν τα βρετανικά μεταγωγικά που τους περίμεναν».

 

Τον Ιούνιο του 1964 ο Άγγλος Υφυπουργός Κοινοπολιτειακών Σχέσεων Ντάνκαν Σάντυς δήλωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων ότι η χώρα του «θα ήταν ευτυχής» να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις της στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Αργότερα τον ίδιο μήνα άφησε να εννοηθεί, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, ότι η Βρετανία μεταπείσθηκε από τον Ου Θαντ να μην αποσύρει ολόκληρο το απόσπασμά της, πρόσθεσε όμως ότι ούτως ή άλλως η αριθμητική ισχύς του βρετανικού αποσπάσματος θα μειωνόταν. Τον Αύγουστο του 1964 το απόσπασμα αυτό αριθμούσε 1.034 άνδρες σε σύγκριση με 2.719 τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου. Εξάλλου, τους πρώτους μήνες της λειτουργίας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, το μεγαλύτερο μέρος του βρετανικού αποσπάσματος απομακρύνθηκε από την κρίσιμη ζώνη της Λευκωσίας και μεταφέρθηκε σε άλλες περιοχές (Λεμεσό και Πάφο).

 

Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 το βρετανικό απόσπασμα εγκαταστάθηκε δυτικά του αεροδρομίου Λευκωσίας, στην ουδέτερη ζώνη. Το 1982 ο τομέας ευθύνης των Βρετανών περιέλαβε και το ίδιο το αεροδρόμιο, δυο δε χρόνια αργότερα (1984) επεκτάθηκε ακόμη περισσότερο και κάλυψε μερικά δυτικά προάστια της Λευκωσίας. Το 1986 υπηρετούσαν στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ 741 Βρετανοί στρατιώτες και αξιωματικοί (το μεγαλύτερο απόσπασμα της δύναμης). Το 2008 μειώθηκαν στους 183.

 

Τα άλλα αποσπάσματα: Όσον αφορά τα αποσπάσματα των άλλων χωρών που συμμετέχουν στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ, δίνουμε τα ακόλουθα στοιχεία:

 

ΚΑΝΑΔΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: Υπηρέτησε σε διάφορες περιοχές στις επαρχίες Κερύνειας και Λευκωσίας κατά την περίοδο πριν από το 1974 . Μετά το 1974 στάθμευε στην περιοχή Λευκωσίας, στην ουδέτερη ζώνη που περιλαμβάνει τις οδούς οι οποίες βρίσκονται πολύ κοντά στην «Πράσινη Γραμμή» στην εντός των τειχών πόλη. Υπηρέτησε επίσης στα βορειοανατολικά και τα βορειοδυτικά προάστια της πρωτεύουσας. Το 1993 το καναδικό απόσπασμα αποσύρθηκε και έμειναν μόνο 10 άνδρες.

 

ΣΟΥΗΔΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: Μεταξύ 1964 και 1974 ήταν υπεύθυνο αρχικά για την περιοχή Πάφου και αργότερα για την επαρχία Αμμοχώστου (Βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείου ΡΙΚ). Μετά τα γεγονότα του 1974 ανέλαβε την ευθύνη του ανατολικού τμήματος της ουδέτερης ζώνης. Το 1977 κατέλαβε θέσεις στο τμήμα της ουδέτερης ζώνης που εκτείνεται από τα ανατολικά κράσπεδα της Λευκωσίας ως τη βρετανική βάση Δεκέλειας. Ήταν το μόνο απόσπασμα στο οποίο υπηρετούν σε τακτική βάση και γυναίκες στρατιώτες. Το σουηδικό απόσπασμα αποχώρησε το 1993.

 

ΔΑΝΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: Από το 1964 ως το 1970 υπηρετούσε στην περιοχή Λευκωσίας. Το 1970 μεταφέρθηκε στην περιοχή Λεύκας. Από το 1974 ήταν υπεύθυνο για το δυτικό τμήμα της ουδέτερης ζώνης. Αποχώρησε το 1992.

 

ΑΥΣΤΡΙΑΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: Αρχικά οι Αυστριακοί υπηρέτησαν στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ με στρατιωτικό νοσοκομείο και αστυνομικό απόσπασμα. Το 1972 αυστριακό στρατιωτικό τάγμα υπηρέτησε στην Πάφο και ένα χρόνο αργότερα στη Λάρνακα. Από το 1977 στάθμευε στο ανατολικό τμήμα της ουδέτερης ζώνης, που εκτείνεται από τη βρετανική βάση Δεκέλειας ως την ακτή. Διατηρούσε επίσης δυο παρατηρητήρια στο Βαρώσι. Ευθύνη του αυστριακού αποσπάσματος ήταν και η επίβλεψη των συνθηκών διαβιώσεως των Ελλήνων Κυπρίων εγκλωβισμένων. Το 1996 η δύναμή του ανερχόταν σε 314 άνδρες. Το 2001 μειώθηκε στους 8.

 

ΦΙΝΛΑΝΔΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: Ήλθε στην Κύπρο το 1964 και υπηρέτησε στη Λευκωσία και την Κερύνεια μέχρι το 1974. Στη συνέχεια ανέλαβε καθήκοντα στην περιοχή του στρατοπέδου Blue Beret, στην περιοχή του αρχηγείου της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και στα δυτικά κράσπεδα της Λευκωσίας. Αποχώρησε από την Κύπρο τον Οκτώβριο του 1977. Σήμερα η Φινλανδία αντιπροσωπεύεται στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ με μικρό αριθμό αξιωματικών.

 

ΙΡΛΑΝΔΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: Όταν πρωτοήλθε στην Κύπρο το 1964 ανέλαβε ευθύνες στην επαρχία Αμμοχώστου, λίγο πιο ύστερα στην περιοχή Πάφου / Μόρφου και το 1970 στη Λάρνακα. Το Ιρλανδικό απόσπασμα αποχώρησε το 2005 και έμειναν μόνο 18 μέλη της πολιτικής αστυνομίας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.  

 

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΝΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: Πρόκειται για αστυνομικό απόσπασμα που υπηρετεί κυρίως στην ουδέτερη ζώνη (στους τρεις δυτικούς τομείς). Αποτελείται από 15 αξιωματικούς και άνδρες.

Φώτο Γκάλερι

Image