Θέατρο

Β'Παγκόσμιος Πόλεμος

Image

Στα χρόνια του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου το κυπριακό θέατρο γνώρισε αλματώδη ανάπτυξη και, μεταξύ άλλων, απέκτησε τα πρώτα ημιεπαγγελματικά και επαγγελματικά συγκροτήματα. Η αναζήτηση ψυχαγωγίας αλλά και τρόπων φυγής από τις επιπτώσεις του πολέμου, έσπρωχνε τον κόσμο προς το θέατρο. Εξάλλου η προσωρινή, εξαιτίας του πολέμου, διακοπή της καθόδου ελλαδικών θιάσων στο νησί, βοήθησε στην ίδρυση αρκετών ντόπιων θιάσων.

 

 Στη Λευκωσία κυρίως, που αν και πρωτεύουσα ωστόσο δεν είχε συγκεντρώσει ακόμη μεγάλο πληθυσμό, λειτουργούσαν 3 - 4 θίασοι (Ένωσις Καλλιτεχνών, Ορφέας, Λυρικόν και λίγο αργότερα Νέον Λυρικόν), ενώ θεατρικές παραστάσεις εξακολουθούσαν να δίνονται και από ερασιτέχνες, κυρίως ομάδες μορφωτικών συλλόγων. Το 1944 ιδρύθηκε και ο Προμηθέας, αξιόλογο θεατρικό συγκρότημα της Αριστεράς, με απόφαση του ΑΚΕΛ.

Τα περισσότερα θεατρικά συγκροτήματα παρουσίαζαν επιθεωρήσεις, ενώ ο Προμηθέας (που συγκέντρωσε αρκετά ικανά στελέχη) ανέβαζε κυρίως σύγχρονα ελληνικά θεατρικά έργα όπως τη Νταλμανοπούλα του Π. Χορν, το Φιντανάκι, τον Γιο του Ίσκιου κ.α. Με τον Προμηθέα συνεργάζονταν ο Νίνος Παστελλίδης, η οικογένεια Άγγέλου Βάζα, ο Γιώργος Φινόπουλος, ο Χρίστος Ελευθεριάδης, η Φλωρεντία Δημητρίου, ο Ανδρέας Μούστρας, ο Τάκης Φραγκοφίνος, η Κυπρούλα Ευαγγελίδου, η Γιώτα Μετζίτη κ.α. Αργότερα με τον Προμηθέα συνεργάστηκε και το ζεύγος Λεμού από την Ελλάδα.

Στον τομέα της επιθεώρησης, μεσουρανούσαν τότε οι Νίκος Παντελίδης, Φιλής Καραβιώτης, Τάκης Βάρδας, Ανδρέας Θρασυβουλίδης, Μερόπη, Παπής Φιλιππίδης, Χάρης Χατζηκυριάκος, Στάλα Ξένου κ.α. Παρουσιάστηκαν επίσης και οπερέτες.

Χαρακτηριστικό της εποχής αυτής είναι και η επίλυση του προβλήματος των γυναικείων ρόλων, με την εμφάνιση στη σκηνή και πολλών Κυπρίων καλλιτέχνιδων. Με το θέατρο ασχολήθηκαν συστηματικά την ίδια εποχή γνωστοί λογοτέχνες (Κώστας Μόντης, Λευτέρης Γιαννίδης, Τάσος Στεφανίδης κ.α.) όπως και μουσικοί (Αχιλλέας Λυμπουρίδης, Γ. Μιχαηλίδης κ.α.) και ζωγράφοι (Τ. Κάνθος, Στάθης κ.α.).

Σύντομα όμως, μετά το τέλος του πολέμου, τα θεατρικά συγκροτήματα που είχαν ιδρυθεί με την έναρξή του, αρχίζουν να παρακμάζουν και σε λίγο διαλύονται. Όμως το θέατρο έγινε πια επαγγελματικό περισσότερο παρά ερασιτεχνικό, και έτσι θα συνεχίσει, παρά τις τεράστιες δυσκολίες, οικονομικές και άλλες.

 

Θίασοι σε επαγγελματική βάση: Οι θίασοι που μεσουρανούσαν κατά τη σύντομη περίοδο του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου διαλύθηκαν, αλλά ιδρύθηκαν άλλοι και μάλιστα οργανωμένοι πάνω σε επαγγελματική βάση. Επικεφαλής των νέων θιάσων βρίσκονταν οι γνωστοί ήδη ηθοποιοί, πλαισιωμένοι από πολλούς και ικανούς νέους ανθρώπους.

Τέτοιοι θίασοι ήσαν το Θέατρο Τέχνης, το Κυπριακό Θέατρο (συνεταιρικός θίασος με 12 ηθοποιούς) και οι Ενωμένοι Καλλιτέχνες.

Μετά το τέλος του πολέμου, άρχισε ξανά η κάθοδος στην Κύπρο ελληνικών θιάσων, και μάλιστα με πυκνό ρυθμό, που παρουσίαζαν ποικιλία θεατρικών έργων με μεγάλη επιτυχία.

Η περίοδος από το 1955 μέχρι το 1960, που ακολούθησε, ήταν άγονη για το κυπριακό θέατρο εξαιτίας των αντίξοων συνθηκών που δημιουργήθηκαν από τον ένοπλο απελευθερωτικό αγώνα και τα καταπιεστικά στρατιωτικά μέτρα των Βρετανών.