Η Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου λειτουργεί, επί 24ώρου βάσεως, ραδιοναυτική υπηρεσία για προσφορά υπηρεσιών σε πλοία, σε ψαράδικα και σε άλλα σκάφη. Οι προσφερόμενες υπηρεσίες είναι οι ραδιοσυνδιαλέξεις, τα ραδιοτηλεγραφήματα, τα τηλεγραφήματα και τα τέλεξ. Αυτού του είδους οι επικοινωνίες γίνονται με τα πλοία και τα άλλα σκάφη που διαθέτουν τον ανάλογο εξοπλισμό, και διεξάγονται είτε μέσω του Παράκτιου Σταθμού Κύπρου, είτε μέσω αναλόγων σταθμών άλλων χωρών, είτε μέσω δορυφόρου.
Η επικοινωνία με τους πιο πάνω τρόπους γίνεται τόσο με πλοία και άλλα σκάφη που πλέουν στις θάλασσες γύρω από την Κύπρο, όσο και με πλοία που πλέουν σε άλλες θάλασσες.
Ιστορική αναδρομή
Η ραδιοτηλεγραφία έκανε την εμφάνιση στην Κύπρο το 1933, όταν έγινε η εγκατάσταση του παράκτιου σταθμού επικοινωνιών Larnaca Radio από την εταιρεία Cable and Wireless της Μεγάλης Βρετανίας με διακριτικό κλήσεως (call-sign ZFE). Επίσημα ο παράκτιος σταθμός ξεκίνησε την λειτουργία του στις 5 Φεβρουαρίου 1934 και παρείχε ραδιοτηλεγραφική υπηρεσία προς τα πλοία και αντίστροφα. Καθώς επίσης συνέδεε την Κύπρο με γειτονικές χώρες όταν υπήρχε βλάβη στα υποβρύχια καλώδια.
Αρχικά έγινε προσωρινή εγκατάσταση σταθμού ράδιο επικοινωνιών στην Λεμεσό τέλη του 1932 μέχρι να τεθεί σε πλήρη λειτουργία ο σταθμός Larnaca Radio. Την ίδια περίοδο λειτουργούσε παράλληλα και ο σταθμός επικοινωνιών του Βρετανικού Στρατού. Μέχρι τα τέλη του 1940 ο παράκτιος σταθμός λειτουργούσε στην Λάρνακα οπότε και μεταφέρθηκε στη Λευκωσία στη περιοχή «Κολοκόσιη» οι σταθμοί λήψεως και στη περιοχή «Σαράντα σπήλια» οι σταθμοί εκπομπών.
Η υπηρεσία μετονομάστηκε σε “Κύπρος Ράδιο -Cyprus Radio” στις 07 Μαρτίου 1951.
Επίσης ο παράκτιος σταθμός χρησιμοποιήθηκε για την επικοινωνία με το Λονδίνο, το 1956. κατά τη διάρκεια της κρίσης στο Σουέζ, λόγω της διακοπής του υποβρύχιου καλωδίου μεταξύ Κύπρου και Αλεξάνδρειας .
Το 1961 ο παράκτιος σταθμός Κύπρος Ράδιο περιήλθε στην Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου από την Cable and Wireless.
Την ίδια περίοδο η ΑΤΗΚ έγινε μέλος της ITU (International Telecommunications Union) και το διακριτικό κλήσεως του παράκτιου σταθμού έγινε 5ΒΑ το οποίο έχει μέχρι και σήμερα.
Μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο ο παράκτιος σταθμός λειτούργησε στη περιοχή «Κόκκινες» στη Λευκωσία παρά τον κυκλικό κόμβο Τσερίου μέχρι τις 30 Ιουν 2015.
Σύμφωνα με σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, το ΚΣΕΔ Λάρνακας ανάλαβε τα καθήκοντα των Παράκτιων Υπηρεσιών Κύπρος Ράδιο, στις εγκαταστάσεις του στην Λάρνακα, από 30 Ιουνίου 2015.
Οι Παράκτιος σταθμός Κύπρος Ράδιο έχει την ευθύνη για την συνεχή παρακολούθηση και χειρισμό σημάτων κινδύνου και επείγοντος που εκπέμπονται στην διεθνή ναυτική συχνότητα από πλοία που αντιμετωπίζουν καταστάσεις ανάγκης καθώς και για την έκδοση σημάτων ασφαλείας τα οποία περιέχουν οδηγίες/ναυτικές προειδοποιήσεις προς ναυτιλλόμενους (NAVTEX) για εξασφάλιση της ασφαλούς ναυσιπλοΐας στο τομέα ευθύνης της Κυπριακής Δημοκρατίας . Επίσης κοινοποιεί μέσω εκπομπών μετεωρολογικά δελτία και πληροφορίες καιρού, παρέχει ιατρική βοήθεια (MEDICO) με εκπομπή προς τους ναυτιλλόμενους διάφορων ιατρικών συμβουλών από κυβερνητικούς Ιατρούς, όταν παραστεί ανάγκη και τέλος παρέχει τηλεπικοινωνιακές διευκολύνσεις από τα πλοία και τους ναυτιλλόμενους προς την Ξηρά και αντίστροφα.
Παρεχόμενες Υπηρεσίες Παράκτιων Υπηρεσιών Κύπρος Ράδιο
Α. Παροχή Υπηρεσιών στα VHF
Ακρόαση στα VHF CH 16 (156,8 MHz), σε 24/7 βάση, για σκοπούς κινδύνου και ασφάλειας με χρήση ραδιοτηλεφωνίας στην κατεύθυνση ξηρά-προς-πλοίο και πλοίο-προς-ξηρά.
Β. Παροχή Υπηρεσιών στα ΜF
Α:κρόαση στη συχνότητα 2182 ΚΗz στα MF , σε 24/7 βάση, για σκοπούς κινδύνου και ασφάλειας με χρήση ραδιοτηλεφωνίας στην κατεύθυνση ξηρά-προς-πλοίο και πλοίο-προς-ξηρά.
Γ. Παροχή Υπηρεσιών DSC (ψηφιακής επιλογικής κλήσης)
Η ψηφιακή επιλογική κλήση χρησιμοποιείται αρχικά, ώστε να εκπέμπει κλήσεις του κινδύνου προειδοποιώντας τα πλοία και παράκτιους σταθμούς για αυτές τις κλήσεις. Επίσης χρησιμοποιείται για την αναμετάδοση κλήσης κινδύνου από πλοία προς στεριά και στεριά προς πλοία.
Δ. Παροχή Υπηρεσιών NAVTEX
Συντονισμένη εκπομπή πληροφοριών ναυτιλιακής ασφάλειας (MSI) για το σύνολο του θαλάσσιου χώρου με ικανή ισχύ για ραδιοκάλυψη έως 250 ν.μ περιφερειακά από το σταθμό εκπομπής NAVTEX, με τηλεχειριζόμενη αυξομείωση ισχύος στις συχνότητες 518 KHz στην αγγλική γλώσσα.
Οι εκπομπές NAVTEX γίνονται σύμφωνα με τα καθορισμένα πρότυπα και διαδικασίες όπως αυτές καθορίζονται στο εγχειρίδιο NAVTEX (IMO NAVTEX Manual) στις ακόλουθες ώρες και εκτάκτως όταν απαιτηθεί (π.χ.distress message), ως κάτωθι:
02.00, 06.00, 10.00, 14.00, 18.00 και 22.00 UTC
Το διεθνές διακριτικό γράμμα του ΚΡ στα μηνύματα NAVTEX είναι το Μ.
Ε. Παροχή Υπηρεσίας Μετεωρολογικής Πρόγνωσης
Εκπομπή μετεωρολογικού δελτίου στα VHF με αναγγελίες/warnings – προγνώσεις /forecasts, όπως αυτό εκδίδεται από την Μετεωρολογική Υπηρεσία Κύπρου, με χρήση ραδιοτηλεφωνίας, (μέσω προαγγελίας στο κανάλι ακρόασης CH-16 και στη συνέχεια σε επιλεγμένα κανάλια ) σε ώρες εκπομπής: 06.00 – 10.00 – 16.00 και 22.00 UTC.
Ζ. Παροχή Υπηρεσιών Δημόσιας Ραδιοτηλεφωνίας
Παρέχει τηλεπικοινωνιακές διευκολύνσεις από τα πλοία και τους ναυτιλλόμενους προς την Ξηρά και αντίστροφα μέσω της ΤηλεφωνικηςΥπηρεσίας 156.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης