Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μετά την εισδοχή της Κύπρου στις τάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Απρίλιο του 2004, διεξήχθησαν στο νησί οι πρώτες ευρωεκλογές. Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκπροσωπούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με αριθμούς ευρωβουλευτών ανάλογους προς τον πληθυσμό τους. Η Κύπρος, με μικρό πληθυσμό, εκπροσωπείται με 6 ευρωβουλευτές.

Οι πρώτες ευρωεκλογές          

Οι πρώτες ευρωεκλογές στην Κύπρο διεξήχθησαν την Κυριακή, 13 Ιουνίου 2004, με τη συμμετοχή υποψηφίων 9 συνολικά κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων, ενώ κατήλθαν και άλλα 7 άτομα ως ανεξάρτητοι υποψήφιοι.  Η αποχή υπήρξε πολύ ψηλή αφού ανήλθε στο 27,5%. Επί συνόλου 483.311 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, προσήλθαν στις κάλπες οι 350.387.

Ο ΔΗΣΥ συγκέντρωσε ποσοστό 28,23% και εξέλεξε 2 ευρωβουλευτές (Ιωάννης Κασουλίδης και Παναγιώτης Δημητρίου). Επίσης 2 εξέλεξε και το ΑΚΕΛ  τους Αδάμο Αδάμου και Κυριάκο Τριανταφυλλίδη   με ποσοστό 27,89%. Το ΔΗΚΟ πήρε ποσοστό 17,09% και εξέλεξε ένα ευρωβουλευτή το Μάριο Ματσάκη. Επίσης η νεοϊδρυθείσα κίνηση «Για την Ευρώπη», με ποσοστό 10,80%, εξέλεξε ένα ευρωβουλευτή το Γιαννάκη Μάτση. Τα υπόλοιπα κόμματα δεν εξέλεξαν κανένα από τους υποψηφίους τους. 

Ευρωεκλογές 2009

Οι ευρωεκλογές του 2009 διεξήχθησαν στις 6 Ιουνίου και συμμετείχαν 8 κόμματα και πολιτικά κινήματα και 5 ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 526.060, ενώ ψήφισαν 312.479 (59,40%). Η αποχή έφτασε στο 40,60%, με 213.581 ψηφοφόρους να μην προσέρχονται στην κάλπη.

 Πρώτο κόμμα αναδείχθηκε και πάλι ο ΔΗΣΥ, με ποσοστό 35,65% και 109.209 ψήφους, εκλέγοντας δύο ευρωβουλευτές. Επανεξελέγη ο Ιωάννης Κασουλίδης που ήρθε πρώτος σε σταυρούς προτίμησης παγκύπρια (69.576). Η Ελένη Θεοχάρους ήταν η δεύτερη ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ, με 58.596 σταυρούς προτίμησης.

Το ΑΚΕΛ ήταν δεύτερο κόμμα με 106.922 ψήφους και ποσοστό 34,90%. Εξέλεξε δύο ευρωβουλευτές, τον Τάκη Χατζηγεωργίου και τον Κυριάκο Τριανταφυλλίδη. Ο Τάκης Χατζηγεωργίου έλαβε 55.941 σταυρούς προτίμησης και ο Κυριάκος Τριανταφυλλίδης 25.728 ψήφους.

Αν και το ΔΗΚΟ σημείωσε απώλειες συγκριτικά με το 2004, ωστόσο, αναδείχθηκε τρίτο κόμμα, καταλαμβάνοντας την πέμπτη έδρα με 37.625 ψήφους και ποσοστό 12,28%. Το ΔΗΚΟ εξέλεξε την Αντιγόνη Παπαδοπούλου η οποία έλαβε 18,822 σταυρούς προτίμησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μάριος Ματσάκης, που εξελέγη ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ το 2004, αποχώρησε από το κόμμα το 2007 και στις ευρωεκλογές του 2009 κατήλθε ως ανεξάρτητος υποψήφιος. Το 2009 εισήλθε για πρώτη φορά στην Ευρωβουλή η ΕΔΕΚ, η οποία κατέλαβε την έκτη έδρα με 30.169 ψήφους και ποσοστό 9,85%, εκλέγοντας ευρωβουλευτή τον Κυριάκο Μαυρονικόλα που έλαβε 11.130 σταυρούς προτίμησης. Ο Κυριάκος Μαυρονικόλας παραιτήθηκε το 2012 και η έδρα πήγε στον Σοφοκλή Σοφοκλέους. Παραιτήθηκε επίσης ο Ιωάννης Κασουλίδης το 2013 για να αναλάβει καθήκοντα υπουργού Εξωτερικών και αντικαταστάθηκε από τον Ανδρέα Πιτσιλλίδη. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι στις ευρωεκλογές του 2009 κατήλθε ως υποψήφιος ευρωβουλευτής με το Κίνημα Επανένωσης Κύπρου ο Ιωάννης Καρσεράς, πεθερός του σημερινού Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ευρωεκλογές 2014

Οι ευρωεκλογές του 2014 διεξήχθησαν στις 25 Μαΐου και συμμετείχαν 10 κόμματα και πολιτικά κινήματα και 8 ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 606.916 και ψήφισαν 266.981 (43,97%). Υπήρξε δηλαδή μια σημαντική άνοδος της αποχής που έφτασε στο 56,03%, με 340.025 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους να μην έχουν ψηφίσει. Δηλαδή πάνω από το μισό εκλογικό Σώμα δεν προσήλθε στην κάλπη.

Για τρίτη συνεχόμενη φορά ο ΔΗΣΥ κατατάσσεται πρώτο κόμμα, λαμβάνοντας ποσοστό 37,75%. Βέβαια σε απόλυτους αριθμούς ο ΔΗΣΥ σημείωσε σοβαρές απώλειες, λαμβάνοντας 97.732 ψήφους. Απώλεσε πέραν των 11 χιλιάδων ψήφων σε σχέση με το 2009. Παρόλα αυτά κατέλαβε δύο έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο, εκλέγοντας την Ελένη Θεοχάρους για δεύτερη φορά και τον Χρήστο Στυλιανίδη. Η Ελένη Θεοχάρους ήρθε πρώτη σε σταυρούς προτίμησης παγκύπρια (57,948), ενώ ο Χρήστος Στυλιανίδης έλαβε 34.482 σταυρούς προτίμησης.

Οι απώλειες ψήφων στο ΑΚΕΛ, που αναδείχθηκε δεύτερο κόμμα, ήταν πολύ μεγαλύτερες. Το ΑΚΕΛ έλαβε ποσοστό 26,98% και 69.852 ψήφους. Τα ποσοστό του κόμματος της Αριστεράς μειώθηκε κατά 8,37% σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2009, αφού έχασε πέραν των 37 χιλιάδων ψήφων. Ωστόσο κατέλαβε και πάλι δύο έδρες, επανεκλέγοντας τον Τάκη Χατζηγεωργίου με 40.452 σταυρούς προτίμησης και τον Νεοκλή Συλικιώτη που έλαβε 18.930 σταυρούς.

Στις ευρωεκλογές του 2014 το ΔΗΚΟ κατέλαβε την τρίτη θέση με ποσοστό 10,83% και 28.044 ψήφους. Αν και το ποσοστό του ΔΗΚΟ ήταν μειωμένο κατά 1,48% σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2009, εντούτοις, οι απώλειες σε απόλυτους αριθμούς έφτασαν σχεδόν τις 10 χιλιάδες ψήφους. Από το ΔΗΚΟ εξελέγη για πρώτη φορά ο Κώστας Μαυρίδης, ο οποίος προηγήθηκε της Αντιγόνης Παπαδοπούλου στους σταυρούς προτίμησης. Συγκεκριμένα ο Κώστας Μαυρίδης έλαβε 16.723 σταυρούς, ενώ η Αντιγόνη Παπαδοπούλου πήρε 13.291.

Την έκτη έδρα στο Ευρωκοινοβούλιο κατέλαβε και πάλι η ΕΔΕΚ που συνήψε συμμαχία με το Κίνημα Οικολόγων. Η συμμαχία των δύο κομμάτων έλαβε ποσοστό 7,68% και 19.894 ψήφους. Ήταν φανερό πλέον ότι και η ΕΔΕΚ σημείωνε σημαντικές απώλειες στα ποσοστά της. Ωστόσο εξέλεξε ευρωβουλευτή τον Δημήτρη Παπαδάκη με 8.342 σταυρούς προτίμησης.

Σημειώνεται ότι η Ελένη Θεοχάρους αποχώρησε από τον Δημοκρατικό Συναγερμό τον Νοέμβριο του 2015. Ακολούθως ίδρυσε νέο κόμμα με την ονομασία Κίνημα Αλληλεγγύης και αποχώρησε από την κοινοβουλευτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και εντάχθηκε στους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές. Η κ. Θεοχάρους δεν παρέδωσε την έδρα στον ΔΗΣΥ και παρέμεινε στην Ευρωβουλή μέχρι και τον Μάιο του 2019, οπόταν δεν κατάφερε επανεκλογή μέσα από το ψηφοδέλτιο του ΔΗΚΟ. Επίσης, ο Χρήστος Στυλιανίδης παραιτήθηκε από τη θέση του ευρωβουλευτή στις 31 Οκτωβρίου 2014, αναλαμβάνοντας τη θέση του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων. Ο κ. Στυλιανίδης αντικαταστάθηκε από τον Λευτέρη Χριστοφόρου που ήταν τρίτος σε σταυρούς προτίμησης (32.975).

Στις ευρωεκλογές του 2014 συμμετείχε για πρώτη φορά το ΕΛΑΜ το οποίο έλαβε ποσοστό 2,69% και 6.957 ψήφους. Υπήρξε και μεγάλη συμμετοχή Τουρκοκύπριων υποψηφίων. Συμμετείχε ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος και εκδότης της τ/κ εφημερίδας Avrupa Σενέρ Λεβέντ ως ανεξάρτητος, ο οποίος έλαβε ποσοστό 1,05% και 2.718 ψήφους. Κατήλθαν ως υποψήφιοι οι Ζορμπά Οσμάν και Μπιριτζί Μεχμέτ με το Σοσιαλιστικό Κόμμα Κύπρου. Επίσης, συγκροτήθηκε για πρώτη φορά ιστορικά μια πολιτική συμμαχία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές. Η Δικοινοτική Ριζοσπαστική Αριστερή Συνεργασία (ΔΡΑΣυ-Eylem) έλαβε ποσοστό 0,86% και 2.220 ψήφους. Στο ψηφοδέλτιο του ΔΡΑΣυ-Eylem συμμετείχαν 3 άνδρες και 3 γυναίκες που ήταν οι Ντίνος Αγιομαμίτης, Κωστής Αχνιώτης, Ντενίζ Μπιριντζί, Άλεβ Τουγκμπέρκ Χατίσε, Μαρίνα Παγιάτσου και Σταύρος Τομπάζος.

Ευρωεκλογές 2019

Οι ευρωεκλογές του 2019 διεξήχθησαν στις 26 Μαΐου και σ' αυτές συμμετείχαν 13 κόμματα και κινήματα και 3 ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 641.181 και ψήφισαν 288.483 (44,99%). Η αποχή διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα, αγγίζοντας το 55,01%. Συγκεκριμένα, 352.698 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι δεν προσήλθαν στην κάλπη.

Ο ΔΗΣΥ αναδείχθηκε για πέμπτη φορά πρώτο κόμμα, λαμβάνοντας ποσοστό 29,02%, μειωμένο κατά 8,73% σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2014. Σε απόλυτους αριθμούς ο ΔΗΣΥ απώλεσε πέραν των 16 χιλιάδων ψηφοφόρων, λαμβάνοντας 81.539 ψήφους. Διατήρησε όμως τις δύο έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο, εκλέγοντας τον Λουκά Φουρλά και τον Λευτέρη Χριστοφόρου. Ο κ. Φουρλάς ήρθε πρώτος σε σταυρούς προτίμησης παγκύπρια με 43.156 ψήφους. Δεύτερος σε σταυρούς προτίμησης παγκύπρια είχε καταταχθεί ο Λευτέρης Χριστοφόρου με 39.616 ψήφους.

Σταθερά δεύτερο κόμμα το ΑΚΕΛ που ανέκαμψε σε εκλογική δύναμη, λαμβάνοντας ποσοστό 27,49% και 77.241 ψήφους. Σε σχέση με το 2014 το ΑΚΕΛ έλαβε 7.389 ψήφους περισσότερους λόγω κυρίως της συμμετοχής των Τουρκοκύπριων ψηφοφόρων που στήριξαν την υποψηφιότητα του Νιαζί Κιζίλγιουρεκ. Έτσι το κόμμα της Αριστεράς διατήρησε τις δύο έδρες, εκλέγοντας τον Γιώργο Γεωργίου που συγκέντρωσε 27.063 σταυρούς και τον Νιαζί Κιζίλγιουρεκ με 25.051 ψήφους.

Τρίτο κόμμα αναδείχθηκε το ΔΗΚΟ, που βγήκε μερικώς ενισχυμένο σε σχέση με το 2014, διατηρώντας την πέμπτη έδρα με 38.756 ψήφους και ποσοστό 13.80%. Επανεξελέγη ο Κώστας Μαυριδής ο οποίος έλαβε 21.155 σταυρούς προτίμησης. Υπενθυμίζεται ότι η ΕΔΕΚ διεξήγαγε μια μεγάλη μάχη απέναντι στο ΕΛΑΜ, καταφέρνοντας τελικά να διατηρήσει την έκτη έδρα στην Ευρωβουλή. Συγκεκριμένα, η ΕΔΕΚ έλαβε ποσοστό 10,58% και 29.715 ψήφους. Το διακύβευμα των ευρωεκλογών ενίσχυσε σημαντικά την ΕΔΕΚ σε σχέση με το 2014, με σχεδόν δέκα χιλιάδες ψήφους περισσότερους το 2019. Όμως τον Φεβρουάριο του 2020 ο ευρωβουλευτής της ΕΔΕΚ Δημήτρης Παπαδάκης διαγράφηκε από το μητρώο μελών του κόμματος με απόφαση πειθαρχικού συμβουλίου του κόμματος.

Αξίζει να επισημανθεί ότι, στις ευρωεκλογές του 2019, ψήφισαν για πρώτη φορά Τουρκοκύπριοι που διαμένουν στα κατεχόμενα, οι οποίοι απέκτησαν το δικαίωμα εγγραφής σε ξεχωριστό εκλογικό κατάλογο μετά και την προσφυγή του Ιμπραχίμ Αζίζ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Γεγονός που βοήθησε στο να ενισχυθούν μερικώς τα ποσοστά των Τουρκοκύπριων υποψήφιων που κατήλθαν στις ευρωεκλογές του 2019. Συγκεκριμένα, υπήρχαν έξι υποψήφιοι με το Κίνημα Γιασεμί που ήταν οι Σενέρ Λεβέντ (3.980 ψήφοι), Ζεκί Μπεσίκτεπελι (875 ψήφοι), Ιμπραχίμ Αζίζ (532 ψήφοι), Λέιλά Κιράλπ (359 ψήφοι), Φαϊζέ Οζντεμιρτζιλέρ (329 ψήφοι) και Οζ Καραχάν (177 ψήφοι). Ο Οζ Καραχάν κατέρχεται ξανά ως υποψήφιος στις σημερινές ευρωεκλογές με το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών. Επίσης, στις ευρωεκλογές του 2019 συμμετείχε ξανά το Σοσιαλιστικό Κόμμα Κύπρου με δύο Τουρκοκύπριους υποψηφίους που ήταν οι Μεχμέτ Μπιριντζί (80 ψήφοι) και Καζίμ Χαλίτ (54 ψήφοι).

Να σημειωθεί ότι στις 2 Νοεμβρίου 2022 ο Λευτέρης Χριστοφόρου ορίστηκε ως μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, παραχωρώντας την έδρα του στην Ελένη Σταύρου η οποία έλαβε 9.538 σταυρούς προτίμησης.

Ευρωεκλογές 2024

Οι Ευρωεκλογές του 2024 διεξήχθηκαν στις 9 Ιουνίου. Υπήρχαν 683.432 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι. 

Ψήφισαν: 402.276(58,86%).

Αποχή: 281.156(41,14%).

Εγκυρα: 368.455(91,59%).

Ακυρα: 8.450(2,1%)

Λευκά: 25.371(6,31%).

Πρώτο κόμμα αναδείκτηκε ο ΔΗΣΥ με ποσοστό 24.8 %. Ψηφίστηκε από 91.316 πολίτες και εξέλεξε δύο ευρωβουλευτές. Τον Λουκά Φουρλά και Μιχάλη Χατζηπαντέλα.