Δήμοι - Δημαρχεία

Δήμοι στην αρχαιότητα

Image

Η αρχική έννοια του δήμου σήμαινε τη γη, τη χώρα, τον τόπο. Αργότερα σήμαινε τον λαό, τον όχλο. Στη συνέχεια, σήμαινε τη δημοκρατία, σ' αντίθεση προς την ολιγαρχία. Επίσης, και το σύνολο των ελευθέρων πολιτών. Σαν θεσμός της δημοκρατίας, κατά κύριο λόγο στην Αθήνα, ο δήμος σήμαινε ακόμη και τη συγκέντρωση ολόκληρου του λαού των ελευθέρων αρρένων πολιτών, προκειμένου να αποφασίσουν για θέματα ζωτικής σημασίας.

 

Ο δήμος, ως θεσμός, απαντάται στην αρχαία Κύπρο κατά την Πτολεμαϊκή και τη Ρωμαϊκή περίοδο. Πιο πριν, η ύπαρξη του θεσμού ήταν αδύνατη αφού, όπως είναι γνωστό, το νησί ήταν διαιρεμένο σε μικρά βασίλεια που ήσαν οργανωμένα σύμφωνα με το μυκηναϊκό γραφειοκρατικό πρότυπο.

 

Σύμφωνα προς επιγραφικές μαρτυρίες, ο θεσμός του δήμου (μαζί μ' εκείνον της βουλής και του γραμματέως της βουλής και του δήμου), υφίστατο στην αρχαία Πάφο, στη Σαλαμίνα, στο Κούριον, στους Χύτρους, στην Αρσινόη (πρώην Μάριον), στην Αμαθούντα, στο Κίτιον και στη Λάπηθο.

 

Ο ρόλος του δήμου στην Κύπρο της Πτολεμαϊκής εποχής δεν ήταν παρόμοιος μ' εκείνον της κλασικής Αθήνας, γιατί η Κύπρος, όπως είναι γνωστό, βρισκόταν κάτω από τη διοίκηση του στρατηγού - κυβερνήτη. Χωρίς αμφιβολία όμως η ύπαρξη του θεσμού δηλώνει κάποιας μορφής ανεξαρτησία των κυπριακών πόλεων, στο ν' αποφασίζουν πάνω σε διάφορα θέματα που τις αφορούσαν.

 

Στη διάρκεια της Ρωμαϊκής περιόδου, ο θεσμός διατηρήθηκε τουλάχιστον στη Σαλαμίνα (μαζί με τη βουλή και τη γερουσία), στην Πάφο και στη Λάπηθο.