Γεώργιος άγιος, Ξυλοφάγου

Image

Εκκλησία μονόκλιτη καμαροσκέπαστη εξωτερικών διαστάσεων 17,15 Χ 8,20 μ. Έχει τρεις εισόδους, στο μέσο του βόρειου, του δυτικού και του νότιου τοίχου. Η εκκλησία διασώζει τοιχογραφίες διαφόρων εποχών. Οι αρχαιότερες τοιχογραφίες μπορούν να χρονολογηθούν στα τέλη του 15ου ή τις αρχές του 16ου αιώνα και διακοσμούν το ανατολικό ήμισυ της καμάρας, την αψίδα και τον ανατολικό τοίχο. Στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας εικονιζόταν η σπάνια στην Κύπρο Δέηση. Στο κέντρο εικονιζόταν ένθρονος ο Χριστός που κατεστράφη, στα δεξιά του η Θεοτόκος και πίσω απ' αυτόν άγγελος κι αριστερά ο Πρόδρομος πολύ κατεστραμμένος και άγγελος. Πιο κάτω σώζεται ημικατεστραμμένη η Μετάληψη των Αποστόλων και πιο χαμηλά υπολείμματα από όρθιους ιεράρχες. Στον ανατολικό τοίχο πάνω από την αψίδα εικονίζεται σε καλή κατάσταση ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Στο νότιο ήμισυ της καμάρας σώζονται η Γέννηση του Χριστού, η Υπαπαντή, η Βάπτιση και η Έγερση του Λαζάρου στην πάνω ζώνη και στην κάτω ζώνη, ο Ιησούς προ του Πιλάτου, ο Εμπαιγμός, ο Ιησούς προ των Αρχιερέων και η Άρνηση του Πέτρου. Πάνω από τη νότια είσοδο σώζεται το Άγιον Μανδήλιον. Στο ανατολικό ήμισυ της βόρειας καμάρας σώζονται η Ρίζα του Ιεσσαί και κάτω από τη σκηνή αυτή, πάνω από τη βόρεια είσοδο, τέσσερις απόστολοι από τους οποίους ξεχωρίζουν μόνο οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος. Το βόρειο τμήμα της καμάρας που περικλείεται ανάμεσα στο ανατολικό σφενδόνιο και τον ανατολικό τοίχο είναι διαιρεμένο σε τρεις ζώνες που περιλαμβάνουν εννέα σκηνές από τη ζωή της Θεοτόκου. Στην πάνω σειρά εικονίζονται η Προσφορά των Δώρων, η Απόρριψη των Δώρων και η Επιστροφή του Ιωακείμ και της Άννας. Στη μέση ζώνη εικονίζονται η Προσευχή του Ιωακείμ, η Προσευχή της Αννας και ο Ασπασμός Ιωακείμ και Άννας, και στην κάτω ζώνη η Γέννηση της Θεοτόκου, η Ευλογία της Θεοτόκου υπό των ιερέων και τα Εισόδια της Θεοτόκου. Οι τοιχογραφίες είναι καλυμμένες από στρώμα καπνιάς ώστε δύσκολα διακρίνονται. Δοκιμαστικός καθαρισμός απέδειξε ότι οι τοιχογραφίες αυτές είναι καλής τέχνης των αρχών του 16ου αιώνα με κάποια δυτική επίδραση.

 

Τον 18ο αιώνα και συγκεκριμένα το 1772 ο ζωγράφος ιερομόναχος Λεόντιος ζωγράφισε τον άγιο Γεώργιο ανατολικά της νότιας εισόδου και ορισμένες σκηνές στην καμάρα του ναού μεταξύ του δεύτερου και τρίτου (από τ' ανατολικά) σφενδονίου. Στο νότιο ήμισυ ζωγράφισε πάνω την «Απαγωγή προς το Σταυρώσαι» και τη Σταύρωση, και κάτω την Ανάσταση και την Ψηλάφηση του Θωμά. Στο βόρειο ήμισυ πάνω τη Θεραπεία του Παραλύτου και τον Ιησού και τη Σαμαρείτιδα, και κάτω τη Θεραπεία του Τυφλού και την Ανάληψη.

 

Το 1805, σύμφωνα με άλλη επιγραφή, ο ζωγράφος Παρθένιος ζωγράφισε στο νότιο τοίχο την αγία Μαρίνα, τον άγιο Βαρνάβα, τον άγιο Κωνσταντίνο και τον άγιο Παντελεήμονα, και στο βόρειο τοίχο του αγίους Ανδρόνικο και Αθανασία, Προκόπιο, Ιωνά (ασκητή στο Πέργαμος) και τον άγιο Σπυρίδωνα.