Γεώργιος Εξορινός, Αμμόχωστος
Ναός στην εντός των τειχών πόλη της Αμμοχώστου. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Εξορινού διασώζει τοιχογραφίες με συριακές επιγραφές και επομένως είναι πιθανότατα η νεστοριανική εκκλησία την οποία έκτισε σύμφωνα με το Λεόντιο Μαχαιρά ένας από τους αδελφούς Λαχανεστούρη ή Ουλαχά που ήταν οι πλουσιότεροι έμποροι της Αμμοχώστου, λίγο πριν από το 1360 κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας.
Αρχιτεκτονική
Αρχικά η εκκλησία ήταν μονόκλιτη και κατέληγε σε μια ημικυκλική αψίδα. Η εκκλησία εκαλύπτετο με τρία σταυροθόλια που χωρίζονταν με τόξα ενώ η αψίδα εκαλύπτετο με τεταρτοσφαίριο. Αν και η τοιχοδομία της εκκλησίας ήταν εξαίρετη, ο διάκοσμός της ήταν πολύ περιορισμένος και απλός. Εξωτερικά τα σταυροθόλια κατέληγαν στο βόρειο και νότιο τοίχο σε αετώματα και στο σημείο που συναντώντο υπήρχαν εξωτερικά αντηρίδες, στην κορυφή των οποίων υπήρχαν απλές αδιακόσμητες υδρορρόες. Την κορυφή των αετωμάτων και των αντηρίδων επέστεφε απλό γείσο με ταινία και σκοτία. Παρά την απλότητα της κατασκευής, εσωτερικά τα βεργία των σταυροθολίων και τα εγκάρσια τόξα που τα διαχώριζαν ήσαν πολύ επιμελημένα και αρμονικά. Λίγο αργότερα φαίνεται ότι η εκκλησία διευρύνθηκε με την προσθήκη δυο πλάγιων κλιτών σ' όλο το μήκος των δυο πρώτων, από τα ανατολικά, σταυροθολίων. Έτσι το κεντρικό κλίτος ήταν επιμηκέστερο. Για να επικοινωνούν τα τρία κλίτη μεταξύ τους, κλείσθηκαν τα αρχικά παράθυρα και στο βόρειο και νότιο τοίχο της αρχικής εκκλησίας ανοίχθηκαν δυο οξυκόρυφα τόξα.
Βλέπε Βίντεο: Επιτάφιος στον Αγίο Εξορινό
Στο δυτικό τοίχο του κάθε κλίτους υπάρχει μια θύρα, και μια θύρα στο βόρειο τοίχο. Μ' εξαίρεση τη θύρα του νότιου κλίτους, οι άλλες θύρες είναι πολύ απλές. Μόνο η θύρα του δυτικού τοίχου του νότιου κλίτους περιβάλλεται από περίθυρο που αποτελείται από δυο συμφυείς κιονίσκους με ανθοφόρα κιονόκρανα και επάλληλα ανάγλυφα οξυκόρυφα τόξα. Τα παράθυρα, σχετικά μεγάλα με οξυκόρυφο τόξο, είναι απλά και αδιακόσμητα. Πάνω από τη δυτική θύρα του μέσου κλίτους υπήρχε ροζέτα που καταστράφηκε και παρέμεινε σαν κυκλικό άνοιγμα. Μεταξύ της κεντρικής αψίδας και της αψίδας του νότιου κλίτους κτίστηκε μικρό θησαυροφυλάκιο, η είσοδος του οποίου ήταν στο εσωτερικό της κεντρικής αψίδας.
Σταύλος
Επί Οθωμανοκρατίας και έως τις αρχές του 20ού αιώνα η εκκλησία χρησίμευσε σαν στάβλος καμήλων, και μόνο μια φορά τον χρόνο επιτρεπόταν στους Έλληνες Ορθοδόξους κατοίκους της Αμμοχώστου να τελούν τη λειτουργία την ημέρα της εορτής του αγίου Γεωργίου. Η χρησιμοποίηση της εκκλησίας ως στάβλου είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των περισσοτέρων τοιχογραφιών που αναφέρει ο C. Enlart. Σήμερα σώζονται μόνο ελάχιστοι όρθιοι άγιοι με συριακές επιγραφές. Οι λίγες αυτές τοιχογραφίες σώθηκαν γιατί αργότερα οι Έλληνες κάτοικοι της Αμμοχώστου είχαν ζητήσει και πέτυχαν να παραχωρηθεί σ' αυτούς με μακροχρόνιο ενοίκιο η εκκλησία από την αγγλική αποικιακή κυβέρνηση. Έτσι η εκκλησία έγινε η ορθόδοξη εκκλησία της Αμμοχώστου μέχρι το 1957 οπότε εκδιώχθηκαν οι Έλληνες από την εντός των Τειχών Αμμόχωστο.
Η επαναλειτουργία
Η Εκκλησία λειτουργησε ξανά το Δεκέμβριο του 2013 μετά την Τουρκική Εισβολή του 1974.
Έκτοτε με πρωτοβουλία της Μητρόπολης Αμμοχώστου, του Δήμου Αμμοχώστου, της ομάδας πρωτοβουλίας «Αμμόχωστος η Πόλη μας» με τη σύμφωνη γνώμη και των Τουρκοκυπριακών δημοτικών αρχών η εκκλησία επαναλειτούργησε αρκετές φορές. Στις 27 Απριλίου 2014 τελέστηκε η ακουλουθία του Επιταφίου στην παρουσία και πολλών πολιτικών, Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων.
Πηγή:
Φώτο Γκάλερι
