Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το κύριο μεταναστευτικό ρεύμα προς την Κύπρο και η εδώ εγκατάσταση των Αχαιών συνδέθηκε, στην παράδοση, με το τέλος του Τρωικού πολέμου, οπότε πολλοί ήρωες του πολέμου αυτού ήλθαν με τα καράβια και το στρατό τους στην Κύπρο, σπρωγμένοι από διάφορες αιτίες, ίδρυσαν εδώ σημαντικές πόλεις και παρέμειναν.

Ο Τεύκρος, από το νησί της Σαλαμίνος, διωγμένος από τον πατέρα του Τελαμώνα, ίδρυσε στην Κύπρο την ένδοξη Σαλαμίνα.

Ο Αγαπήνωρ, από την Αρκαδία της Πελοποννήσου, ήλθε στην Κύπρο εξαιτίας μιας θαλασσοταραχής και έκτισε τη Νέα Πάφο.

Ο Χαλκάνωρ, ή Χαλκήνωρ, υπήρξε ο οικιστής του Ιδαλίου.

Ο Πράξανδρος, από τη Λακωνία, ίδρυσε τη Λάπηθο.

Ο Δημοφών έκτισε την Αίπεια, κοντά στους Σόλους.

Ο Χύτρος έδωσε το όνομά του στην πόλη Χύτροι.

Οι Αργείοι ίδρυσαν την Ασίνη, πόλη με το ίδιο όνομα σημαντικής πόλης στην Αργολίδα της Πελοποννήσου.

Αρχαίοι συγγραφείς μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι του Κουρίου θεωρούσαν τους εαυτούς τους γνήσιους απογόνους Αχαιών αποίκων.

Αναφέρονται ακόμη, σε φιλολογικές πηγές, και άλλοι Έλληνες που ήλθαν στην Κύπρο μετά τα Τρωικά, όπως ο Φείδιππος, ο Φάληρος, ο Ακάμας, ο Μενέλαος, ο Κηφεύς.

Σύμφωνα προς την αρχαία παράδοση, το τοπωνύμιο Αχαιών Ακτή στις βόρειες ακτές της Καρπασίας, κοντά στο χωριό Γιαλούσα, υποδηλώνει το μέρος στο οποίο αποβιβάστηκαν οι πρώτοι Αχαιοί άποικοι υπό τον Τεύκρο τον Τελαμώνιο.

Βέβαια οι αναφερόμενοι ως κτήτορες κυπριακών πόλεων μετά τον Τρωικό πόλεμο, δεν είναι όλοι Αχαιοί με την έννοια Αχαιοί - Μυκηναίοι, είναι όμως όλοι Αχαιοί με την ομηρική έννοια Αχαιοί - Έλληνες.

Τα ποικίλα αρχαιολογικά ευρήματα υποβάλλουν ότι ο κύριος και μαζικός αποικισμός της Κύπρου από τους Αχαιούς μπορεί να τοποθετηθεί χρονολογικά μεταξύ του 1230 και του 1190 π.Χ. Η εγκατάστασή τους στο νησί δεν φαίνεται να έγινε βίαια και δεν μαρτυρείται καμιά σοβαρή αναταραχή ή σύγκρουση των νεοφερμένων με τους αυτόχθονες. Αν συνέβαινε βίαια η μεταφύτευσή τους στην κυπριακή γη, οπωσδήποτε θα υπήρχαν αρνητικές επιπτώσεις σε πολλούς τομείς και θα παρετηρείτο ανακοπή ή διαταραχή της πολιτιστικής και της γενικότερης ανάπτυξης του τόπου εξαιτίας των συγκρούσεων, ενώ αντίθετα τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ομαλή εξέλιξη και μάλιστα ώθηση σε μερικούς τομείς, όπως η μεταλλοτεχνία.

Μια ανωμαλία, προϊόν βιαιότητας, που παρατηρείται προς το τέλος της περιόδου μετανάστευσης των Αχαιών στην Κύπρο, οφείλεται σε επιδρομές των Λαών της Θάλασσας που αναφέρονται σε ανατολικές πηγές και που θεωρείται ότι ήσαν οι Φιλισταίοι. Νικήθηκαν όμως από τους Αιγυπτίους, υπό τον φαραώ Ραμσή Γ', το 1191 π.Χ., και η ηρεμία αποκαταστάθηκε στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.

Α.ΠΑΥΛΙΔΗΣ