Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Την κατάκτηση του νησιού πέτυχε, περί τα 560 π.Χ., ο διάδοχός του βασιλιάς της Αιγύπτου Άμασις (569-525 π.Χ.), που ήρθε όμως περισσότερο σαν προσκυνητής παρά σαν σκληρός κατακτητής. Κατά τον Διόδωρο Σικελιώτη, ο Άμασις υπόταξε τις πόλεις της Κύπρου και στόλισε με αξιόλογα αφιερώματα πολλά από τα ιερά τους (Διόδ. 1,68). Οι Κύπριοι βασιλιάδες έγιναν φόρου υποτελείς στον Άμασι (Ηρόδοτος, 2, 182), διατήρησαν όμως τους τίτλους και τα βασίλειά τους σε ένα καθεστώς ημιανεξαρτησίας. Η σύντομη σχετικά αιγυπτιακή κυριαρχία άφησε έκδηλες τις επιδράσεις της στη ζωή των Κυπρίων, επιδράσεις που αντικατοπτρίζονται στα αρχαιολογικά ευρήματα της περιόδου αυτής, ιδιαίτερα στη γλυπτική. Χαρακτηριστικός επίσης είναι ο έγχρωμος διάκοσμος στο εσωτερικό του συμμετρικά διαμορφωμένου τάφου 80 στη νεκρόπολη της Σαλαμίνος, με σχηματοποιημένους παπύρους και λωτούς, που φανερώνουν καθαρά αιγυπτιακή επίδραση από την εσωτερική διακόσμηση αιγυπτιακής σαρκοφάγου της εποχής του Ραμσή Β'. Ο Βάσος Καραγιώργης υποθέτει πως πρόκειται για τάφο που μοιάζει με τάφο Αιγυπτίου ηγεμόνα της περιοχής. Ο τάφος 80 χρονολογείται στην Κυπρο-Αρχαϊκή II (600-475 π.Χ.) - Κυπρο-Κλασσική Ι (475-400 π.Χ.) εποχή (V. Karageorghis, Excavations in the Necropolis of Salamis III (Text), Salamis Vol. 5 Nicosia, 1973, σσ. 123-127).

Η ευμενής μεταχείριση των κυπριακών βασιλείων από τον Άμασι αποδίδεται σε διάφορους λόγους κι ασφαλώς ένας σημαντικός απ' αυτούς ήταν ότι τη δύναμή του τη στήριζε σ' ένα μεγάλο βαθμό σε Έλληνες μισθοφόρους στρατιώτες που τον υπηρετούσαν. Όταν οι Έλληνες και οι Κύπριοι εξεγέρθηκαν κατά των Ασσυρίων στην Ashdod της Φοινίκης, ο Νουβός βασιλιάς της Αιγύπτου Shabako, της XXV αιθιοπικής δυναστείας, που βασίλεψε από το 715 ως το 664, παρέδωσε τους Κυπρίους και τους Έλληνες υποκινητές (Yaman) στους Ασσυρίους. Οι Κύπριοι και Ελλαδίτες ως τότε επάνδρωναν ασσυριακούς στόλους που στρέφονταν κατά της Αιγύπτου, κι η παράδοση των επαναστατών από τον Shabako ήταν προφανώς πράξη εκδίκησης γι’ αυτή την ως τότε ναυτική τους δραστηριότητα κατά της Αιγύπτου.

Επίσης τα κυπριακά λιμάνια διαδραμάτιζαν σημαντικό ρόλο ως κέντρα διαμετακομιστικού εμπορίου μεταξύ Αιγύπτου και δυτικού κόσμου, τα χρησιμοποιούσαν δε τακτικά τα ελληνικά καράβια που επισκέπτονταν την Ναυκράτιδα, νέα ελληνική αποικία στην ίδια την Αίγυπτο. Πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι η σύζυγος του φαραώ Άμασι ήταν η Ελληνίδα Λαοδίκη από την Κυρήνη. Η εγκατάσταση Κυπρίων τεχνιτών και εμπόρων στην Αl Mina στην Β. συριακή ακτή και στη Ναυκράτιδα, στη Ρόδο κ.α. κατά τους 8ο- 6ο αι. π.Χ. συνέβαλε στην εισβολή ξένων καλλιτεχνικών αντιλήψεων στην Κύπρο, ανάμεσά τους και αιγυπτιακών, που σταδιακά εξελληνίζονται.