Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Άγιος Ιωάννης- Agios Ioannis. Χωριό της επαρχίας Λεμεσού, στη γεωγραφική περιφέρεια Πιτσιλιάς, 880 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Βρίσκεται 2 χμ. στα νότια του Αγρού και 6 περίπου χμ. στα ανατολικά του Πελενδριού. Συχνά το χωριό ονομάζεται Άγιος Ιωάννης της Πιτσιλιάς (από τη γεωγραφική περιφέρεια στην οποία βρίσκεται), ή Άγιος Ιωάννης του Αγρού (από το γειτονικό κεφαλοχώρι, στα βόρεια).

Το χωριό υπήρχε, πιθανότατα, κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Σε παλαιό χειρόγραφο μνημονεύεται χωριό S. Zuan στην επαρχία Λεμεσού, που ίσως πρόκειται για τον Άγιο Ιωάννη Αγρού.

Το χωριό είναι τοποθετημένο πάνω στα σκληρά πυριγενή πετρώματα του γάββρου και του διαβάση και χαρακτηρίζεται από ένα άγονο τραχύ βουνίσιο ανάγλυφο, που συντηρεί αρκετή φυσική θαμνώδη βλάστηση. Στις επικλινείς πλαγιές κατασκευάστηκαν αναβαθμίδες, που μερικές είναι πολύ παλιές, για την καλλιέργεια του αμπελιού. Κατά μήκος, όμως, της στενής κοιλάδας του Λιμνάτη, που είναι παραπόταμος του Κούρη, καλλιεργούνται τα οπωροφόρα (μηλιές, αχλαδιές, ροδακινιές, λίγες κερασιές και δαμασκηνιές), τα κτηνοτροφικά φυτά, οι πατάτες, λίγα εσπεριδοειδή και μια τεράστια ποικιλία λαχανικών. Καλλιεργούνται ακόμα στο χωριό οι αμυγδαλιές, οι ελιές και τα όσπρια. Τα αμπέλια είναι της ποικιλίας ντόπιου μαύρου και είναι οινοποιήσιμα. Σχεδόν κάθε σπίτι εκτρέφει λίγες κατσίκες, ιδιαίτερα για το γάλα.

Ο οικισμός του χωριού δεν είναι συμπαγής αλλά ξαπλωμένος σε μεγάλη σχετικά έκταση. Τα παραδοσιακά σπίτια στις πλαγιές, οι στενοί ανηφορικοί δρόμοι, οι κληματαριές μπροστά στα σπίτια, οι μικρές αυλές των σπιτιών με τους παραδοσιακούς αυλόγυρους, οι κεραμιδένιες και τσίγγινες στέγες των σπιτιών και τα γραφικά ανώγια με τις γλάστρες από λουλούδια, είναι η κύρια εικόνα του χωριού. Η αρδευόμενη έκταση με τις ποικίλες αποχρώσεις του πράσινου και το ποικίλο ανάστημα των δέντρων εκτείνεται κατά μήκος της νεροσυρμής. Ο Άγιος Ιωάννης συγκοινωνιακά συνδέεται με τη Λευκωσία μέσω του Παλαιχωρίου, με τη Σολιά και το Τρόοδος μέσω Αγρού και Κυπερούντας και με τη Λεμεσό μέσω Καλού Χωριού.

Ο πληθυσμός του χωριού αυξανόταν, παρά το άγονο τραχύ τοπίο, μέχρι το 1973. Αργότερα, άρχισε η μείωση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Ένα μέρος του πληθυσμού σήμερα εργοδοτείται στη γεωργία, άλλο μέρος εργοδοτείται στη Λεμεσό ως διακινούμενος πληθυσμός κι ένα μέρος βρίσκει εργοδότηση σε εξωγεωργική απασχόληση στο χωριό ή σε γειτονικά χωριά.

Ο Άγιος Ιωάννης περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Ενιαίας Αγροτικής Αναπτύξεως Πιτσιλιάς και έχει ευεργετηθεί από αυτό με τη βελτίωση και ασφάλτωση του δρόμου Αγίου Ιωάννη - Αγίου Θεοδώρου, την κατασκευή αναβαθμίδων, και τη βελτίωση και την κατασκευή αγροτικών δρόμων.

Βλέπε λήμμα: Λαμπαδιστής Ιωάννης άγιος

Το χωριό ονομάστηκε Άγιος Ιωάννης από το όνομα του αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή που ως το 1725 ήταν ο πολιούχος άγιος. Αργότερα πολιούχος άγιος ήταν ο αρχάγγελος Μιχαήλ. Το εικονοστάσιο της εκκλησίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, έργο του 1757, είναι σχετικά καλοδιατηρημένο.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια