Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Άγιος Γεώργιος- Agios Georgios. Κατεχόμενο σήμερα χωριό της επαρχίας Κερύνειας, 4,5 περίπου χμ. στα δυτικά της Κερύνειας. Μαζί με την Κερύνεια είναι οι μόνοι οικισμοί της παράκτιας πεδιάδας που βρίσκονται δίπλα στη θάλασσα. Ο Άγιος Γεώργιος, 15 μόνο μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, βρίσκεται στη στενή καμπίσια έκταση μεταξύ της θάλασσας στα βόρεια και του επιβλητικού Πενταδάκτυλου στα νότια.

Η περιοχή του χωριού ήταν κατοικημένη κατά την Αρχαιότητα, μάλιστα από τα Προϊστορικά χρόνια, υπάρχει δε εκεί αρχαιολογικός χώρος. Πιθανότατα το χωριό υφίστατο ως φέουδο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, και είναι ίσως το αναγραφόμενο ως S. Zorzi di Nat σε παλαιό χειρόγραφο. Το χωριό ήταν γνωστό, μεταξύ άλλων, και για την αγγειοπλαστική του που είχε μακρά παράδοση. Οι Τούρκοι μετονόμασαν, το 1975, το χωριό σε Karaoglanoglu (Καραογλάνογλου). Πρόκειται για το επώνυμο ανώτατου αξιωματικού (στρατηγού) του τουρκικού στρατού που σκοτώθηκε στην περιοχή κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι προσχώσεις των αναβαθμίδων. Πάνω στις αποθέσεις αυτές αναπτύχθηκαν εδάφη τέρρα ρόζα.

Το χωριό δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 530 χιλιοστόμετρα. Από πολύ νωρίς στο χωριό συγκαλλιεργείτο η ελιά με τα σιτηρά. Τα εσπεριδοειδή (κυρίως τα λεμόνια) και τα λαχανικά είναι επιπρόσθετες καλλιέργειες εντατικής μορφής. Το 1973 εκτρέφονταν από 63 κτηνοτρόφους, 497 πρόβατα, 55 κατσίκες, 6 αγελάδες, 9 βόδια και 1.685 πουλερικά.

Η παραλία είναι βραχώδης με μικρές νησίδες και σπήλαια λόγω θαλάσσιας διάβρωσης. Όμως δεν απουσιάζουν λίγοι αμμουδεροί όρμοι. Η στενή παράκτια πεδιάδα, βόρεια του Πενταδάκτυλου, επέβαλε τη μοναδική αρτηρία από τα δυτικά στα ανατολικά, περνώντας από τον Άγιο Γεώργιο. Όμως από τον Άγιο Γεώργιο, άλλοι κάθετοι δρόμοι οδηγούν σε διάφορες παραθαλάσσιες περιοχές, καθώς και στις βόρειες υπώρειες του Πενταδάκτυλου, ιδιαίτερα προς το Τριμίθθι και το Κάρμι.

Μια και ο Άγιος Γεώργιος βρίσκεται τόσο κοντά στην Κερύνεια κι έχει ταυτόχρονα τόσες φυσικές ομορφιές, ήταν επόμενο, από πολύ νωρίς, να αναπτύξει τουρισμό. Πριν από την τουρκική εισβολή, ο Άγιος Γεώργιος ήταν δημοφιλές τουριστικό καταφύγιο αρκετών Ευρωπαίων συνταξιούχων, ιδίως Βρετανών. Πάρα πολλά εξοχικά σπίτια χτίστηκαν γύρω από το χωριό και κοντά στη θάλασσα.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Ο πληθυσμός του Αγίου Γεωργίου παρουσίασε μια εκπληκτική ανοδική εξέλιξη. Με βάση την επίσημη απογραφή πληθυσμού του 1973, ο Άγιος Γεώργιος ήταν ο ένατος σε πληθυσμό οικισμός της επαρχίας Κερύνειας.

Παραδόσεις

Στο χωριό διατηρείται μια παράδοση για τον άγιο Φανούριο. Σε μια βραχώδη ακρογιαλιά, σ' ένα σπήλαιο στα βόρεια του χωριού, βρίσκεται το εικόνισμα του αγίου. Οι βράχοι γύρω είναι γεμάτοι με απολιθώματα ιπποπόταμου. Η παράδοση αναφέρει πως τα οστά (απολιθώματα) ανήκαν στο άλογο του αγίου Φανουρίου. Ο άγιος Φανούριος ξεκίνησε από τη Μικρά Ασία για την Κύπρο, μόλις πληροφορήθηκε για την εξάπλωση του Χριστιανισμού στο νησί. Επιβιβάστηκε μιας βάρκας, έχοντας μαζί του το πιστό του άλογο. Μόλις έφτασε στο βραχώδες αυτό μέρος, το άλογο προσπάθησε να υπερπηδήσει τους βράχους, χωρίς να το καταφέρει. Ο άγιος Φανούριος γκρεμίστηκε και σκοτώθηκε, ενώ τα οστά του αλόγου του αποτυπώθηκαν στους βράχους.

Ο Άγιος Γεώργιος Κερύνειας ήταν από τα πρώτα χωριά που κατελήφθησαν από τους Τούρκους εισβολείς τον Ιούλιο του 1974. Στο χωριό και την περιοχή του διεξήχθησαν αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων Κυπρίων και Τούρκων εισβολέων. Η τουρκική εισβολή πραγματοποιήθηκε στην τοποθεσία Πέντε Μίλι, το δε χωριό  Άγιος Γεώργιος παραβάλλεται μεταξύ της τοποθεσίας αυτής και της Κερύνειας. Την 20η Ιουλίου 1974, όταν πια βρισκόταν σ' εξέλιξη η εισβολή, τμήματα της Εθνοφρουράς δημιούργησαν πρόχειρη γραμμή άμυνας μεταξύ του τουρκικού προγεφυρώματος στο Πέντε Μίλι και της Κερύνειας, προκειμένου να υπερασπιστούν την πόλη. Η γραμμή άμυνας δημιουργήθηκε στο χωριό Άγιος Γεώργιος και κράτησε δυο μέρες. Τα τουρκικά άρματα μάχης κατόρθωσαν να τη διασπάσουν το πρωί της Δευτέρας, 22 Ιουλίου 1974 και μέχρι τις 10 π.μ. είχαν καταλάβει το χωριό. Μιάμιση ώρα αργότερα τα πρώτα τουρκικά άρματα βρίσκονταν στις παρυφές της Κερύνειας.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια