Πάρος Τσαγγαρκάς Αναστάσης
Λαϊκός ποιητής που γεννήθηκε στην Ξυλοφάγου το 1868 και πέθανε το 1964. Ασχολήθηκε με το παραδοσιακό δεκαπεντασύλλαβο «τσιαττιστό» με το οποίο έθεσε τη δική του σφραγίδα στα ερωτικά τραγούδια της εποχής του. Πιο γνωστός, όμως, έμεινε με τα «μυλλωμένα» τραγούδια του, με την αθυροστομία, την ετοιμολογία, την ευστροφία του, αλλά και με την παράξενη, ασυνήθιστη και απρόβλεπτη συμπεριφορά του που πάντοτε προκαλούσε ενδιαφέρον.
Στίχοι του Πάρου περιλαμβάνονται στην Ανθολογία Κυπριακής Λαϊκής Ποίησης του Δρα Κ. Γ. Γιαγκουλλή (Λευκωσία 1980), ενώ μια πιο ολοκληρωμένη μελέτη για τη ζωή και το έργο του ποιητή, με τίτλο Αναστάσης Τσαγγαρκάς Πάρος, ένας αυθεντικός εκφραστής της λαϊκής ποίησης στα Κοκκινοχώρια, εξέδωσε το 2007 ο Λουκάς Κακουλλής
Ο Πάρος δεν ήξερε να γράφει ή να διαβάζει. Έτσι, πολλά από τα τραγούδια του χάθηκαν. Ευτυχώς διασώθηκαν από τους παλαιότερους μαργαριτάρια του όπως και αυτά που ακολουθούν:
Έθελα να 'βρω μιαν καρκιάν εις τους καμούς ν’ αντέχει,
μα τζιείνος που 'χ’ έτσι καρκιάν
μ’ εμέν, με άλλου, την ι-δκιά,
θέλει την να την έχει!
Εγιώ αν είχα δκυο καρκιές, την μιαν εδίουν σου την,
μα μιαν μου 'δωσεν ο Θεός τζιαι τζιείνην κρούζεις μου την.
Δκυο φούχτες χώμαν που την γην ο Πλάστης μου χρεώθην
τζι έσιει που τότες τρω’ κορμιά τζι ακόμα 'ν επιερώθην.